Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2013

Ιστορία του χωριού μας: Άνω Κλεινές


Ναθαναήλ Βαρσαμάκης και Βαϊανή Βαρσαμάκη,
ίσως στο γάμο τους το 1931,
ντυμένοι με την πανέμορφη θρακιώτικη φορεσιά,
όπου στη γυναικεία φορεσιά δεσπόζει
το σκαλιστό και πανέμορφο Ασημοζώναρο
που αποτελεί και το σήμα κατατεθέν της!!!!
Άνω Κλεινές, ένα από τα πιο όμορφα χωριά του νομού Φλώρινας, χτισμένο σε υψόμετρο 630μ. μόλις 8 χλμ. από την πόλη της Φλώρινας, ανάμεσα στις καταπράσινες κορυφές Στόμα και Μοναστηράκι, όπου λέγεται από παλιά πως υπήρχε και Μοναστήρι στη θέση αυτή  με το όνομα Προφήτης Ηλίας και λίγο παραπάνω η κορυφή του Καλέ, όπου κι εκεί όπως υποστηρίζει ο κ. Κεραμόπουλος, υπήρχε παλιό κάστρο.
Η εκκλησία του παλιού χωριού 

βρισκότανε στη μέση του χωριού και λεγότανε Άγιος Νικόλαος ή Αγία Παρασκευή, την εκκλησία αυτή κατέστρεψαν οι Τουρκαλβανοί όταν διώξαν τους Έλληνες που κατοικούσαν εκεί και φτιάξαν στη θέση του ένα μουσουλμανικό σχολείο που σωζόταν έως το 1924.
Το χωριό μας το διασχίζει ο Γεροπόταμος, το μεγαλύτερο ποτάμι της περιοχής, προσδίδοντάς του μια επιπλέον ομορφιά!!
Τα πολύτιμα  στοιχεία που παραθέτω παρακάτω, είναι από τις μαρτυρίες που είχα πάρει από τον Παπαστεργίου Χρήστο, κάτοικο Άνω Κλεινών το 1993, ο οποίος τότε ήταν 95 χρονών και τα είχαμε δημοσιεύσει σε τοπική εφημερίδα του Κοινωνικού Κέντρου του χωριού μας, όπου Διευθύντρια ήταν η Χριστίνα Ανδρεάδου.
Το χωριό από όπου ήρθαν ως πρόσφυγες οι παππούδες μας ονομαζόταν Καβακλί, το οποίο όνομα όμως, δεν έχει σχέση με το γνωστό Καβακλί Ανατολικής Ρωμυλίας, το χωριό μας ήταν κάπου απέναντι από το Σουφλί, στην περιοχή Μακρά Γέφυρα (Uzoun Kioprou) περιοχή Ανατολικής Θράκης. Βέβαια κανείς δεν αποκλείει να έχουμε κάποια σχέση με το Καβακλί Ανατολικής Ρωμυλίας, αυτό δεν μπορώ να το πω με βεβαιότητα και ο Χρήστος ο Παπαστεργίου δε μου είχε πει κάτι γι’ αυτό.
Όλα ξεκίνησαν με την υποχώρηση των Ελληνικών στρατευμάτων από την Μ. Ασία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και τον ξεσηκωμό των Ελλήνων από τις μέχρι τότε φυσικές τους πατρίδες μπροστά στο φόβο της εκδίκησης των Κεμαλικών στρατευμάτων. Έτσι και στο χωριό Καβακλί που μέχρι τότε κατοικούσαν 135 οικογένειες Ελλήνων Θρακιωτών, ξεκίνησαν για την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1922 παίρνοντας μαζί τoυς όλο τους το βιος.
Περνώντας τον Έβρο ποταμό, 42 οικογένειες χώρισαν και πήγαν στο Διδυμότειχο και οι υπόλοιπες στο Σουφλί της σημερινής Θράκης. Επειδή οι Καβακλιώτες είχαν μαζί τους και τα κοπάδια τους, οι Σουφλιώτες τους έδιωξαν το 1923, γιατί αυτοί καλλιεργούσαν το μετάξι και φοβόταν για τα κουκούλια τους.
Έτσι, φεύγουν πάλι και έρχονται στο χωριό Δερβένι Αλεξανδρουπόλεως, στο χωριό αυτό  κατοικούσαν Βούλγαροι, τους οποίους όμως το ελληνικό κράτος τους είχε στείλει εξορία σε ελληνικά νησιά. Τον Ιούλιο όμως του 1923 οι Βούλγαροι επιστρέφουν. Αυτό είχε ως συνέπεια τη δημιουργία μίσους μεταξύ των Βουλγάρων και  Καβακλιωτών.
Οι Βούλγαροι σκοτώνουν πέντε παιδιά Καβακλιωτών που βοσκούσαν τα κοπάδια τους και κλέβουν και τα ζώα τους, αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον εκφοβισμό τους κι έτσι αυτοί το 1923 στέλνουν στη Θεσ/νίκη τον παπά του χωριού Τσιλιμπάκη Παπα-Στέργιο και τον Δημήτρη Πολυμέρη ως εκπροσώπους του χωριού τους, να συναντήσουν τον Υπουργό Γεωργίας Σιδέρη, για να τους πει εάν υπάρχει άλλο μέρος να πάνε.
Πραγματικά αυτός τους προτείνει τη Φλώρινα, όπου υπήρχαν τρία χωριά για να εγκατασταθούν, αυτά ήταν : οι Ανω Κλεινές, η Μελίτη και ο Τροπαιούχος.
Τον Αύγουστο του 1923 ξεκινούν από το Δερβένι με το τρένο για τη Φλώρινα που πραγματικά δεν ξέρουν πού είναι! Όλοι οι κάτοικοι μαζί με το βιος τους ήταν 30 βαγόνια.
Μετά από πολύ μεγάλη διαδρομή φτάνουν στο σημερινό Αρμενοχώρι όπου και κατεβαίνουν. Καθώς ερχόταν στο σημερινό μας χωριό, στο δρόμο βρίσκουν το Δεσπότη της περιοχής που ερχόταν από το Μοναστήρι(Μπίτολα) και ήταν ο Δεσπότης Πολύκαρπου, ο Δεσπότης θέλοντας να τους εξυπηρετήσει, παίρνει μια αντιπροσωπεία από τους χωριανούς και πηγαίνει στο Νομάρχη, ο οποίος ήταν γνωστός στους χωριανούς μου από το Σουφλί και ήταν ο κύριος Παπάζογλου. Ο Νομάρχης τους συστήνει να πάνε να κατοικήσουν στο σημερινό χωριό μας, το χωριό Άνω Κλεινές, αφού πρώτα τους έδωσε τρόφιμα για τα γυναικόπαιδα.
Στο χωριό, οι Έλληνες της Ανατολικής Θράκης βρήκαν Τούρκους, οι οποίοι δεν είχαν φύγει και έζησαν μαζί τους γύρω στις δυο βδομάδες, τις ημέρες αυτές οι τούρκοι πουλούσαν στους συγχωριανούς μου οτιδήποτε δεν μπορούσαν να πάρουν μαζί τους, κυρίως σκεύη που τα χρησιμοποιούσαν για τις καθημερινές τους ανάγκες, σπίτια και χωράφια δεν μπορούσαν να τους πουλήσουν, γιατί υπήρχε το ζήτημα της ανταλλαγής πληθυσμών, όπου αργότερα το ελληνικό κράτος έδωσε στους συγχωριανούς μου τίτλους κυριότητας για τα σπίτια και μοίρασε κλήρο σε κάθε οικογένεια για τα χωράφια τους, πρέπει να πούμε ότι το χωριό μας ήταν αμιγώς Τούρκικο κι εδώ έμεναν Αγάδες της περιοχής, τρεις από  τους οποίους  είχε σκοτώσει ο Καπετάν Κώττας, επειδή είχαν επιβάλει βαρύτατα πρόστιμα στο χωριό Ακρίτας(Μπούφι), σύμφωνα με το βιβλίο «Κώττας» του κ. Ανδρέου και ο κάμπος του χωριού μου που συνορεύει με τον κάμπο του χωριού του Παρορίου, ήταν το όριο ανάμεσα στον Καζά Μοναστηρίου και στον Καζά Φλώρινας. Μαζί με τους Καβακλιώτες είχαν έρθει και αρκετές οικογένειες  από την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Θράκης και περιοχές κοντά  στην Κων/πολη, επίσης στο χωριό μας ήρθαν και εγκαταστάθηκαν τρεις οικογένειες ποντίων και αυτές ήταν οι οικογένειες Διλαβερίδη , Ματσκαλίδη και Ανδρεάδη. Η  πρώτη οικογένεια Ελλήνων που ήρθε και κατοίκησε πέρα από τους Καβακλιώτες, ήταν η οικογένεια Φερμάνη, που είχε κατέβει από το χωριό Ακρίτας (Μπούφι). Αργότερα ήρθαν και άλλοι Έλληνες από τα χωριά Παρόρι και  Κρατερό.Το 1925 πολλές οικογένειες από το χωριό μας έφυγαν πίσω στη Θράκη και κατοικούν ακόμη και σήμερα στο χωριό Πέπλο του Ν.΄Εβρου.
Πρέπει να τονίσουμε ότι το 1926 άρχισε να χτίζεται η εκκλησία του χωριού μας, που πανηγυρίζει την εορτή της Αγίας Τριάδας, στο  χτίσιμο της οποίας συμμετείχαν όλοι οι χωριανοί και τα εγκαίνιά της έγιναν το 1927,μέχρι τότε οι Χριστιανοί  κάτοικοι προσευχόταν στο τζαμί του χωριού, που ήταν στο σημερινό παλιό σχολείο.
Μετά λοιπόν από αυτήν την πολύχρονη πορεία προς το άγνωστο, οι Έλληνες της Ανατολικής Θράκης φτάνουν στον τόπο που θα αποτελέσει πλέον τη νέα τους πατρίδα, το νέο τους χωριό, όπου ενωμένοι με τους συμπαγείς εδώ ελληνικούς πληθυσμούς, θα προσπαθήσουν ο καθένας μόνος του και όλοι μαζί για την τακτοποίηση των οικογενειών τους πρώτα απ΄ όλα και αργότερα με το να συμβάλλει ο καθένας με τον τρόπο του στη δημιουργία και στο χτίσιμο της Νέας Ελλάδας!!
Ευχαριστώ το Δημήτρη Σταύρου κάτοικο του χωριού μας, που φύλαξε  την εφημερίδα την οποία είχαμε εκδόσει το Φεβρουάριο του 1993, για να έχουμε σήμερα τα πολύτιμα αυτά στοιχεία
Νάσος  Στ. Παπαδάκης


5 σχόλια:

  1. Στο προηγούμενο άρθρο, για τις Άνω Κλεινές, είχα μια μικρή παρέμβαση, σχετικά με τα ήθη του χωριού και συγκεκριμένα με αυτά του γάμου. Αυτό το σχόλιο, το δικό σου, περιέχει σαφή ιστορικά στοιχεία για τους χωριανούς σου, που μας πηγαίνουν στο Σουφλί και στον Πέπλο του Έβρου. Μου δίνεις την εντύπωση, ότι έχεις σχέση με αυτά τα μέρη. Αν, λοιπόν, αναζητώντας τις ρίζες σου, περάσεις από την Κομοτηνή, θα σε παρακαλέσω να επιδιώξεις να συναντηθούμε. Κι αν μπορείς να μου δώσεις το τηλέφωνο του χωριανού σου και συμμαθητή μου Στέργιου Καπακουλάκη, ο οποίος είναι ιερωμένος στη Μελβούρνη και τον αναζητώ, θα σε συμπεριλάβω στους ευεργέτες μου. Πριν από λίγες ώρες, σχολιάζοντας τα τζαμιά της Φλώρινας, στα οποία αναφέρθηκε ο Δημήτρης Μεκάσης, σε αποκάλεσα - απολύτως αυθαίρετα - Στάθη, παρασυρθείς από το πατρώνυμο "Στ". Ζητώ κατανόηση και επιείκεια. Άλλωστε φταίνε οι ταχείς ρυθμοί της ζωής.
    Σ π ύ ρ ο ς Π α π ο υ τ σ ή ς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΚΑΒΑΚΛΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
    ΝΟΜΙΖΩ ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΣ ΑΠΟ ΠΟΥ ΗΡΘΑΝ ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΙ ΦΟΡΕΣΙΑ.
    ΔΗΛΑΔΗ, ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΘΡΑΚΙΩΤΕΣ ΤΥΛΙΓΟΥΝ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΤΟΥΣ ΕΝΑ ΖΩΝΑΡΗ ΕΝΩ ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΡΩΜΥΛΙΩΤΕΣ ΦΟΡΟΥΣΑΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΚΟΥΦΟΥΣ Η ΚΑΠΕΛΑ (ΠΑΝΤΩΣ ΟΧΙ ΖΩΝΑΡΙΑ)
    ΣΤΗ ΦΟΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΘΡΑΚΙΩΤΩΝ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ ΤΟ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΟ ΕΝΩ ΣΤΟΥΣ ΡΩΜΥΛΙΩΤΕΣ ΚΑΦΕ Η ΓΚΡΙ
    Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΟΥ ΑΠΟΨΗ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΗΡΘΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΤΩ ΚΑΒΑΚΛΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΕ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΟΥΦΛΙ ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΠΙΟ ΠΑΝΩ, ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΕΠΛΟΣ (ΜΑΡΧΑΜΠΛΙ ΣΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ) ΑΠ ΟΣΟ ΞΕΡΩ ΕΧΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΘΡΑΚΙΩΤΕΣ
    ΔΕ ΞΕΡΩ ΑΝ ΤΑ ΛΕΩ ΣΩΣΤΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΕ ΜΕΡΔΕΨΩ, ΑΝ ΞΕΡΕΙΣ ΚΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΠΕΡΙΜΕΝΩ ΣΧΟΛΙΟ
    ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θα βρω το τηλ. το θέμα είναι εμείς πώς θα επικοινωνήσουμε, ένας τρόπος είναι μέσω mail, το δικό μου είναι akpapad@sch.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το χωριό μας σίγουρα είναι απέναντι από το Σουφλί, έχουν πάει πολλοί δικοί μας και το περασμένο καλοκαίρι το επισκέφτηκαν κάποιοι χωριανοί μου, βέβαια δεν ξέρω εάν ζούσαν εκεί μόνιμα για πολλά χρόνια ή ήρθαν από άλλη περιοχή της Ανατολικής Θράκης, αλλά και από τη φορεσιά λίγο που το 'χω ψάξει δε μοιάζει με τη φορεσιά της Ρωμυλίας, κάπου είδα πως το γυναικείο ζωνάρι συναντιέται και σε φορεσιές της Ρουμανίας,τι να πω...!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΝΑ ΧΕΙ, ΚΑΛΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

    ΑπάντησηΔιαγραφή