Θετικός ο Γ.Παπακωνσταντίνου στην αύξηση του ποσοστού του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης

Θετικός ως προς την αύξηση του ποσοστού του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης, εμφανίστηκε στην ομιλία του στη Βουλή στη συζήτηση του σχεδίου νόμου: "Ποινική προστασία περιβάλλοντος-Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/99/ΕΚ-Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων-Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/98/ΕΚ-Ρύθμιση θεμάτων ΥΠΕΚΑ - Λιγνιτικό Τέλος", ο Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Eίμαστε ανοικτοί – και το έχω δηλώσει καθαρά - να ξαναδούμε βελτιωτικά το ποσοστό του περίφημου πόρου λιγνίτη, το οποίο έχει να κάνει με τον συνολικό τζίρο της Δ.Ε.Η. και πηγαίνει στις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες έχουν τέτοιες εγκαταστάσεις και οι οποίες προσφέρουν παρά πολύ στην ελληνική κοινωνία και οικονομία». Αντιθέτως, όπως ανέφερε: «Δεν είμαστε θετικοί να χρησιμοποιηθούν - υπέρ των ενεργειακών Δήμων και Νομών - πόροι από το λιγνιτικό τέλος που βρίσκεται μέσα σε αυτό νομοσχέδιο και έχει να κάνει με την απαραίτητη προσπάθεια ισορρόπησης του ΔΕΣΜΗΕ, για να μην έχει έλλειμμα ο ΔΕΣΜΗΕ και να μπορούν να γίνονται επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας».

Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη την ομιλία του:

"Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω με μία φράση επί της διαδικασίας, ευχαριστώντας τους Βουλευτές που εκφράστηκαν θετικά για την αυτονόητη λειτουργία του Υπουργείου σε σχέση με την αποδοχή τροπολογιών, που θεωρήσαμε ότι είναι σωστές και θα πρέπει να εντάξουμε στη λογική του νομοσχεδίου αυτού.

Το λέω αυτό, διότι έρχεται σε απόλυτη αντιπαραβολή με ορισμένα πράγματα που ακούστηκαν στην αρχή της ημέρας, όταν αμφισβητήθηκε και η ίδια η διαδικασία με την οποία το Υπουργείο θα μπορούσε να αποδεχθεί τις τροπολογίες.

Εν πάση περιπτώσει, νομίζω πως εκ των πραγμάτων φάνηκε η χρησιμότητα του πώς λειτουργήσαμε για μία σειρά από ζητήματα.

Θα ήθελα στο λίγο χρόνο που έχω να αναφερθώ σε ορισμένα ζητήματα που έχουν τεθεί στο διάλογο, ζητήματα που τέθηκαν και στη χθεσινή συζήτηση και στη σημερινή, χωρίς να επιχειρήσω να καλύψω όλο το νομοσχέδιο, αλλά μόνο ορισμένα από τα θέματα τα οποία θίγει.

Ξεκινώ με το ζήτημα της ανακύκλωσης και της διαλογής στην πηγή, γιατί στη συζήτηση που κάναμε καταρχάς, υπήρξε μια αίσθηση ότι η χώρα βρίσκεται στο μηδέν στα ζητήματα ανακύκλωσης. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να προχωρήσουμε στα ζητήματα επεξεργασίας των απορριμμάτων, πριν αποκτήσουμε μια στρατηγική για την ανακύκλωση και για τη διαλογή στην πηγή.

Αρχικά, να θυμίσω ότι στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας έχουν αυξηθεί σταθερά τα ποσοστά ανακύκλωσης και ανάκτησης των αποβλήτων. Με τα όποια προβλήματα –που υπάρχουν προβλήματα σήμερα- ανακυκλώνουμε περίπου το 55% των αποβλήτων συσκευασίας, το 35% του έντυπου χαρτιού, πάνω από το 55% συνολικά του χαρτιού, ενώ είμαστε πολύ πίσω στα βιολογικά απόβλητα, όπου εκεί το ποσοστό είναι πρακτικά μηδενικό. Αν δει κάποιος συγκεκριμένες δράσεις, για παράδειγμα τις μπαταρίες, βρισκόμαστε στο 37% σήμερα, όταν ο στόχος που είχε τεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν 25%. Αν δούμε τα ελαστικά, έχουμε οδηγήσει σε αύξηση του ποσοστού ανάκτησης στο 96%, πράγμα νομίζω εξαιρετικά θετικό από μόνο του.

Σε αυτή τη λογική εμείς επιχειρούμε να βελτιώσουμε το σύστημα. Ένας από τους τρόπους με τον οποίο επιχειρούμε να το κάνουμε είναι με τον πραγματικό έλεγχο. Έχουμε ζητήσει να γίνει πραγματικός έλεγχος από ελεγκτικούς οίκους στα διαφορετικά συστήματα. Για το λόγο αυτό, μας προξενεί τεράστια κατάπληξη, όταν μια από τις οργανώσεις ανακύκλωσης επιχειρεί να κάνει ασφαλιστικά μέτρα κατά του Δημοσίου, για να σταματήσει το διαχειριστικό έλεγχο, με τον οποίο θα είναι σίγουρος ο πολίτης ότι γίνεται σωστή δουλειά. Έχουμε τεράστια κατάπληξη για την πρακτική αυτή.

Έρχομαι στο ζήτημα των σκουπιδιών και των εργοστασίων. Προσπερνώ τα θέματα που τέθηκαν. Δεν είναι δυνατόν κάθε φορά που μιλάμε για εργοστάσια στα σκουπίδια η συζήτηση που εξελίσσεται να αφορά στο επίπεδο των υπερκερδών, που θα κερδίσουν κάποιοι βιομήχανοι. Παντού, σε όλη την Ευρώπη, υπάρχουν αυτά τα εργοστάσια που καλώς υπάρχουν και πρέπει να υπάρχουν. Στη χώρα μας είναι προφανές ότι παρόμοιες εγκαταστάσεις θα δημιουργήσουν επενδύσεις και θα ανοίξουν δουλειές και θα λύσουν ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Βέβαια, ταυτόχρονα, καλά κάνουμε και έχουμε ξεκινήσει και μιλάμε για την ενεργειακή απόδοση και μάλιστα, για το πώς αυτό μπορεί να συνδεθεί με συγκεκριμένες βιομηχανικές δραστηριότητες, με τη τσιμεντοβιομηχανία, για παράδειγμα, όπου έχουμε ένα ανοιχτό διάλογο για το πώς θα εντάξουν στην παραγωγική τους διαδικασία την καύση εναλλακτικών καυσίμων για να μειωθεί το κόστος και ταυτόχρονα να μειωθεί και το κόστος της συλλογής των απορριμμάτων. Εδώ, λοιπόν, είναι χρήσιμο να ξεκαθαρίσουμε ποιος κάνει τι. Και αυτό γιατί θα δείτε από αυτά που θα πούμε μετά ότι υπάρχουν ευθύνες για τις καθυστερήσεις.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έχει ένα ρόλο συντονισμού –αναφέρθηκα και εχθές σε αυτό το ζήτημα- για την πολιτική διαχείρισης. Γνωμοδοτούμε για τις προτάσεις ένταξης, είμαστε αρμόδιοι για τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, για την ένταξη των έργων διαχείρισης. Αλλά η ευθύνη για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων ανήκει στους ΟΤΑ και στους νέους φορείς τους ΦΟΣΔΑ και βεβαίως, στις Περιφέρειες, οι οποίες έχουν το συνολικό σχεδιασμό. Υπάρχει ένας περιφερειακός σχεδιασμός στερεών αποβλήτων που προβλέπεται σε κάθε περιφέρεια.

Ποια είναι η σημερινή κατάσταση; Ο σχεδιασμός που έγινε την περίοδο 2003-2005 έχει ξεπεραστεί εκ των πραγμάτων, υλοποιείται, αλλά χρειάζεται επικαιροποίηση στις περισσότερες περιπτώσεις. Έχει υλοποιηθεί το 70% των προβλεπόμενων στους περιφερειακούς σχεδιασμούς χώρων υγειονομικής ταφής. Λειτουργούν 78 και 17 κατασκευάζονται ή επεκτείνονται. Σε τέσσερις περιφέρειες της χώρας, στη Δυτική Μακεδονία, στην Ήπειρο, στη Θεσσαλία και στην Κρήτη λειτουργεί σχεδόν το σύνολο των προβλεπόμενων υποδομών διάθεσης. Μας μένουν 43 χώροι υγειονομικής ταφής που πρέπει να γίνουν, οι μισοί από τους οποίους είναι σε νησιά. Αυτό θα εξαλείψει πλήρως το πρόβλημα των ΧΑΔΑ. Για την πλειοψηφία εξ αυτών έχουμε ένταξη είτε στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα είτε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Αντίθετα, έχουμε μια σχετική καθυστέρηση στους σταθμούς μεταφόρτωσης, τους γνωστούς ΣΜΑ. Λειτουργούν 50 ένα τέτοιοι σταθμοί, κατασκευάζονται 17 και υπολείπονται άλλοι 76 που είναι περίπου οι μισοί. Έχουμε μεγάλη καθυστέρηση στην Περιφέρεια Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου, αλλά και δύσκολες νησιωτικές περιφέρειες.

Τέλος, ως προς τις κεντρικές μονάδες επεξεργασίας που είναι τα μεγάλα εργοστάσια, από τις συνολικά προβλεπόμενες 45 στον περιφερειακό σχεδιασμό -που νομίζω κανένας λογικός άνθρωπος δεν θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν σήμερα σαράντα 45, γι’ αυτό και χρειάζεται μια αναθεώρηση ο περιφερειακός σχεδιασμός- λειτουργούν τέσσερις, στα Άνω Λιόσια, τα Χανιά, το Ηράκλειο και την Κεφαλονιά. Έχουν δρομολογηθεί στη Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλονίκη, Πελοπόννησο και Αττική και υπάρχει ωριμότητα σε Σέρρες, Γιαννιτσά, Ημαθία, Αχαΐα και Κέρκυρα.

Πρέπει να τονίσουμε ότι η καθυστέρηση σε όλα αυτά συνήθως δεν έχει να κάνει τόσο με διοικητικές αβελτηρίες και την οργάνωση των οικείων φορέων, αλλά έχει να κάνει με τις αντιστάσεις της τοπικής κοινωνίας. Εδώ, λοιπόν,
τίθεται ένα πολύ μεγάλο ζήτημα επεξήγησης και πειθούς. Αυτό εμείς έχουμε επιχειρήσει να το κάνουμε και γι’ αυτό προχωράμε στην Αττική με μία ταχύτητα τώρα, για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις αντιστάσεις ή τις εύλογες
ανησυχίες, να καθησυχάσουμε, καθώς είναι προφανές ότι πρέπει σε όλη τη χώρα να υπάρξουν παρόμοιου είδους εγκαταστάσεις, για να λύσουμε το μεγάλο αυτό πρόβλημα.

Για το ζήτημα του Φαληρικού δεν θα τοποθετηθώ, θα μιλήσει ο Αναπληρωτής Υπουργός. Έχει γίνει μεγάλη συζήτηση. Εγώ θέλω να πω μόνο μία λέξη. Αλίμονο, εφόσον έχουμε μία μελέτη μετά από το νόμο, δεν προσαρμόσουμε το νόμο. Η μελέτη είναι ενός γνωστού, εξαιρετικού αρχιτέκτονα, του Ρέντζο Πιάνο, έχει παρουσιαστεί, έχει γίνει τεράστια διαβούλευση γύρω από αυτήν. Αλίμονο, αν δεν οδηγήσουμε σε μία βιώσιμη λειτουργία. Δεν μπορούμε πια να μιλάμε για πάρκα, για πράσινες εκτάσεις, οι οποίες απλώς κοστίζουν στο φορολογούμενο, χωρίς να έχουν τις απαραίτητες ελαφρές υποδομές για να γίνουν βιώσιμες.

Έρχομαι τώρα σε μερικά ζητήματα ενέργειας, με τα οποία θα κλείσω. Έχουμε κατ’ αρχάς το άρθρο 52 και τα υδροηλεκτρικά. Τα υδροηλεκτρικά είναι ΑΠΕ -να το ξεκαθαρίσουμε αυτό- με την εξαίρεση υδροηλεκτρικών –και αυτό το λέει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή- που χρησιμοποιούνται μονάχα στη λογική της αντλησιοταμίευσης δίπλα σε συμβατική παραγωγή. Για όλα τα υπόλοιπα, αλίμονο, αν τα υδροηλεκτρικά δεν ήταν ΑΠΕ. Παρ’ όλα αυτά, δεν εξισώνουμε εμείς τα υδροηλεκτρικά με όλες τις υπόλοιπες ΑΠΕ ως προς την πρόσβαση στο σύστημα και την εγγυημένη τιμή. Αυτό που κάνουμε είναι να προσφέρουμε ένα συστηματικό σχήμα αδειοδότησης, που ισχύει ήδη για τα μικρά υδροηλεκτρικά και μάλιστα όχι για το σύνολο της αδειοδοτικής διαδικασίας, αλλά μόνο για την άδεια εγκατάστασης και την άδεια λειτουργίας, φυσικά με διαφοροποιημένο τρόπο στα μικρά και στα μεγάλα. Όσον αφορά δε στην άδεια παραγωγής, δεν κάνουμε καμία αλλαγή στην αδειοδοτική διαδικασία για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά. Εδώ, λοιπόν, είναι μία παρέμβαση που κάνουμε στο άρθρο 52, η οποία πιστεύουμε ότι είναι σωστή, υγιής και εξισώνει τη δυνατότητα ιδιωτών με τις δυνατότητες που έχει ήδη η ΔΕΗ για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, κάτι που θα ήταν πρόβλημα και με την κοινοτική νομοθεσία.

Έρχομαι στο περίφημο άρθρο 56, στο οποίο έχουμε κάνει μια σημαντική προσαρμογή. Βλέπω ότι αυτή η προσαρμογή έχει γίνει θετικά δεκτή. Θεωρώ ότι είναι δύσκολο να πάμε πέρα απ’ αυτήν την προσαρμογή, για να υπάρχει η
σύμφωνη γνώμη, όμως θέλω να το ξεκαθαρίσω ως εξής. Κατ’ αρχάς, είναι προφανές ότι και για τη συγκεκριμένη περίπτωση του Αγίου Νικολάου στον Άραχθο, αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι είναι πολύ βεβαρυμένη περιοχή, για να
σηκώσει μια άλλη, παρόμοια επένδυση. Είναι αυτή η θέση του ΥΠΕΚΑ. Όμως, αν πηγαίναμε και «κλειδώναμε», πέρα απ’ αυτό που λέει η διάταξη την οποία προσθέσαμε, στη σύμφωνη γνώμη, αυτό πιστεύουμε ότι θα εμπόδιζε την
υλοποίηση όλου του νέου πλαισίου της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, το οποίο έχουμε κάνει. Η χώρα χρειάζεται υποδομές που έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, χρειάζεται δημόσια διαβούλευση. Θεωρώ  αδιανόητο να γίνει ένα παρόμοιο έργο, χωρίς να είναι σύμφωνη η τοπική κοινωνία. Νομίζω, όμως, πως πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία, ώστε να μην βάλουμε υπερβολικά εμπόδια σε άλλες περιοχές, σε άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την υλοποίηση παρόμοιων έργων.

Κλείνοντας, θέλω να αναφερθώ επιγραμματικά σε δύο-τρία άλλα θέματα ενέργειας, τα οποία τέθηκαν στη συζήτηση.

Πρώτον, ξεκίνησε μία συζήτηση για την κατάσταση στη ΔΕΗ. Είμαι πρόθυμος να κάνουμε μια πραγματική συζήτηση για την κατάσταση της ΔΕΗ, να θυμίσουμε πότε και πώς αυξήθηκαν τα χρέη, να θυμίσουμε πότε η ΔΕΗ είχε τις μεγάλες ζημιές -το 2008- και να υπενθυμίσω σε όλους ότι τα τελευταία δύο χρόνια η ΔΕΗ έχει κόψει 700 εκατομμύρια ευρώ από τη μισθοδοσία της. Παρακαλώ, οποιονδήποτε να μου υποδείξει σε ποια άλλη περίοδο έγινε παρόμοια μείωση στα λειτουργικά κόστη αυτής της μεγάλης επιχείρησης. Βεβαίως, έχει ένα πολύ μεγάλο αναπτυξιακό πρόγραμμα, το οποίο όμως με 4,5 δισεκατομμύρια χρέος δυσκολεύεται να υλοποιήσει μόνη της.

Δεύτερο ζήτημα είναι η λιανική και χονδρική. Όλοι παρακολουθήσαμε τι έχει γίνει τις τελευταίες ημέρες. Εγώ οφείλω να πω ότι αυτό που παρακολουθήσαμε έχει να κάνει με τις ωδίνες δημιουργίας μιας πραγματικής ανταγωνιστικής αγοράς. Οι δύο αρμόδιοι φορείς, η ΡΑΕ και ο ΔΕΣΜΗΕ έκαναν τη δουλειά τους και ενεπλάκη και ο εισαγγελέας σε σχέση με το τι έχει συμβεί με συγκεκριμένες εταιρείες. Δεν θα μπω στη συζήτηση, γιατί αυτό έχει να κάνει με τη Δικαιοσύνη, αλλά η πολιτεία αντέδρασε σωστά, προστάτευσε τους καταναλωτές που είχαν πάει σ’ αυτές τις εταιρείες και επαναλαμβάνω την απόλυτη βούληση αυτού του Υπουργείου να λειτουργήσει η εγχώρια αγορά απελευθερωμένα. Ήδη από χθες λειτουργεί ο ΑΔΜΗΕ και ο ΛΑΓΗΕ, που είναι τα δύο νέα σχήματα που έγιναν μετά από το νέο σχέδιο νόμου για την απελευθερωμένη αγορά, που έγινε το περασμένο καλοκαίρι.

Φωτοβολταϊκά και εγγυημένες τιμές. Κάναμε μια απαραίτητη διόρθωση με την οποία συμφωνεί η συντριπτική πλειοψηφία της αγοράς. Οι τιμές είναι υψηλές στην Ελλάδα, είναι πολύ πιο ψηλές από άλλες χώρες. Ο λόγος για τον οποίο δεν κάναμε μια πιο μεγάλη διόρθωση είναι γιατί είναι πολύ δύσκολο στις σημερινές συνθήκες να βρεθεί χρηματοδότηση για τα έργα αυτά. Ακούω έκπληκτος ότι στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δεν έχει γίνει τίποτα, όταν τα τελευταία δύο χρόνια έχει διπλασιαστεί η εγκατεστημένη ισχύς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη χώρα μας και όταν, ειδικά για τα φωτοβολταϊκά, έχουμε 2.000 MW με κλειδωμένες τιμές.

Τέλος, τέθηκε από πολλούς Βουλευτές των ενεργειακών νομών ένα ζήτημα γύρω από το λιγνιτικό τέλος, το οποίο βρίσκεται μέσα σε αυτό νομοσχέδιο και έχει να κάνει με την απαραίτητη προσπάθεια ισορρόπησης του ΔΕΣΜΗΕ, για να μην έχει έλλειμμα ο ΔΕΣΜΗΕ και να μπορούν να γίνονται επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. 

Δεν είμαστε θετικοί να χρησιμοποιηθούν πόροι απ’ αυτό το λιγνιτικό τέλος υπέρ των ενεργειακών Δήμων και Νομών, όμως είμαστε ανοικτοί –και το έχω δηλώσει καθαρά- να ξαναδούμε βελτιωτικά το ποσοστό του περίφημου πόρου λιγνίτη, το οποίο έχει να κάνει με τον συνολικό τζίρο της Δ.Ε.Η. και πηγαίνει στις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες έχουν τέτοιες εγκαταστάσεις και οι οποίες προσφέρουν παρά πολύ στην ελληνική κοινωνία και οικονομία".