Το καινούργιο "μετά"

Γράφει η Φοίβη           

Το θετικό της σημερινής κρίσης είναι ότι μας βοηθάει να καταλάβουμε τους εαυτούς μας και τα όρια της εποχής μας και να πορευτούμε για το καινούργιο «μετά». Στο βάθος, κάθε 

κρίση σου ζητάει να σκεφτείς περισσότερο από ό,τι σκεφτόσουν. Τα ίδια μυαλά μέ τις ίδιες σκέψεις που δημιούργησαν την κρίση, δεν μπορούν να σε βγάλουν από αυτήν.

Υπάρχει ένας διχασμός που διατρέχει την κοινωνία μας. Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα παθήματά μας είναι το τίμημα των διαιρέσεών μας. Η αναγνώριση έρχεται από τους άλλους, οπότε πρέπει να μην υστερούμε για να την έχουμε. Έτσι οι άλλοι γίνονται απειλή, αν δεν είναι κατώτεροι. Η ανασφάλεια μας κάνει να είμαστε αιωνίως διχασμένοι, να μην εμπιστευόμαστε κανέναν, να μη λέμε καλό λόγο για τον φίλο μας όταν δεν είναι παρών. Οι δεσμοί αίματος και τόπου είναι για τον Έλληνα πάνω από τους θεσμούς και το κράτος. Αυτή είναι η μόνιμη βάση της κρίσης στην ελληνική κοινωνία. Εξ άλλου, η υψίστη έκφραση της αντίθεσης κράτους – κοινωνίας είναι η φοροδιαφυγή. Καταλαβαίνουμε μόνον το συγγενή, το συγχωριανό και το συνάδελφο στην εργασία. Είναι βαθύτερες νοοτροπίες που εμποδίζουν την αποδοχή του άγνωστου «άλλου». Εδώ θα βοηθούσε πολύ μια σωστή παιδεία.

Η ζωή, όπως μας χαρίστηκε και όχι όπως κατασκευάζεται, είναι νόημα, δεν έχει νόημα, είναι ομορφιά, δεν έχει όμορφες πτυχές. Η ζωή είναι μια πραγματικότητα όμορφη στην τραγικότητά της η τραγική στην ομορφιά της. Η παιδεία που είναι άσκηση για το κάλλος, είναι παιδεία ζωντανής ζωής, ζωής όχι των νεκρών ορισμών αλλά των κατακαιουσών εμπειριών. Το ωραίο, που επί τέλους θα πρέπει να συγκινήσει το δάσκαλο και το μαθητή, το αληθινό είναι στο μυστηριακό του βάθος, είναι η ίδια η ζωή στο πλήρωμα της αλήθειας της. Και το έργο της παιδείας για να είναι πιστό στην εσωτερική αλήθεια της ζωής, οφείλει να είναι έργο πάνω στην ίδια τη ζωή, που είναι ωραία, ωραία στον τρομερό ρεαλισμό της.

Στο σύγχρονο κόσμο οι παραδόσιμες μορφές της ζωής χάνουν σταδιακά το νόημά τους και οι πολιτικοί χρειάζονται την συνδρομή μιας στιβαρής εκπαιδευτικής στρατηγικής και επαρκούς πνευματικής ηγεσίας για να καλύψουν το κενό. Στη δική μας περίπτωση θα μπορούσαν να διδαχθούν κατ’εξοχήν από το ναυάγιο της Μεταπολιτεύσεως. Παρά την δημοκρατική διαδοχή της στρατιωτικής δικτατορίας, η Ελλάδα εξακολούθησε να πορεύεται αυτοκαταστροφικά. Είναι επιτακτική ανάγκη να σκεφτούμε σοβαρά την παιδεία. Σκοπός της παιδείας είναι να κάνει πνευματικό πολιτισμό τις μορφές της ιστορικότητας, που στην εποχή μας παίρνουν διαστάσεις υπερβατικού λόγου. Σ’αυτή την προοπτική το ανοιχτό και το στέρεο σκεπτικό με κριτήρια την ποιότητα και το δίκαιο, αναδεικνύεται αξιακή παράμετρος της κοινωνικής συνοχής και ευθύνης.