Σάββατο 7 Ιουλίου 2012

Διάσπαση και Διαβολή


Γράφει ο Βαγγέλης Τσούκας
Στην ιστορία των τελευταίων αιώνων δύο πανίσχυρες δυνάμεις επιδρούν στην κοινωνική συμπεριφορά των ανθρώπων. Η μία είναι η διάσπαση της προσοχής από ανόητες πληροφορίες και άλλη η διαβολή δύο ή περισσοτέρων ομάδων ώστε να 

μάχονται η μία την άλλη. Και τα δύο φαινόμενα συντελλούν στην αδρανοποίηση του πνεύματος και του σώματος και καθιστούν τον άνθρωπο άβουλο υποκείμενο που ελέγχεται εύκολα.

Η διάσπαση της προσοχής είναι το βασικό εμπόδιο της σύγχρονης σκέψης. Η ποσότητα της σύγχρονης πληροφορίας αποσπά όλο τον ελεύθερο χρόνο και η ποικιλία της εξασφαλίζει ότι κανένας δε θα γλιτώσει από την έλξη της. Η δε ποιότητά της τείνει πάντα να είναι μηδενική ώστε η ενασχόληση με αυτή να είναι αδιέξοδη. Η γρήγορη εναλλαγή από ανόητες ειδήσεις, ανήθικου περιεχομένου διασκέδαση (=διασκόρπιση), άχρηστα τεχνολογικά προϊόντα και γενικά έξωθεν ερεθισμάτα, αποτελεί έναν συνεχή δυνατό θόρυβο που δεν επιτρέπει να καλλιεργηθούν χρήσιμες κλασικές ιδέες. Η μαζική μονόδρομη επικοινωνία (κυρίως διαδίκτυο, τηλεόραση και τα παρόμοια μέσα) πνίγουν αθόρυβα την πνευματική παραγωγή, ώστε ο άνθρωπος καταντά παθητικός δέκτης και στην καλύτερη περίπτωση εκδηλώνει αντανακλαστική συμπεριφορά. Ακόμα και θεωρούμενες ως έγκριτες πηγές πληροφόρησης συμμετέχουν και μάλιστα είναι οι πιο επικίνδυνες. Για παράδειγμα η σύγχρονη έρευνα είναι σε εντυπωσιακό βαθμό πλασματική ή στην καλύτερη περίπτωση στείρα, οι πνευματικοί άνθρωποι αναλώνονται σε εφήμερες αναλύσεις και η κοινή γνώμη κρύβει την αλήθεια πίσω από ένα σύννεφο κοροϊδίας. Αποτέλεσμα είναι στην κατανάλωση, τις κοινωνικές και οικογενειακές σχέσεις, την πολιτική και τις στάσεις ζωής να είμαστε τηλεκατευθυνόμενα ρομπότ χωρίς δυνατότητα αντίδρασης.

Η διαβολή συνιστάται στην τοποθέτηση δύο ή περισσότερων πλευρών σε αντίπαλα στρατόπεδα με αποτέλεσμα την αλληλο-εξουδετέρωσή τους και την παράδοση αμαχιτή στον αδιάφορο άρχοντα, όπως κατά την βιβλική παράδοση ο Διάβολος (από όπου πήρε και το όνομα του) αντέταξε τον Αδάμ και την Εύα. Σήμερα πρακτικά κάθε δυϊσμός αποτελεί έργο της ίδιας δύναμης που ελέγχει τις αντιμαχόμενες πλευρές. Παραδείγματα είναι η αριστερά και δεξιά στην πολιτική (πχ κομμουνισμός-βασιλεία), ο βορράς και ο νότος στην ανάπτυξη, οι συνοριακές συγκρούσεις εθνών (πχ Ελλάδα-Τουρκία/Σκόπια), οι αθλητικοί αγώνες, ο επιχειρηματικός ανταγωνισμός (πχ Coca και Pepsi και άλλα δήθεν πολυπώλεια) και ο διχασμός της Εκκλησίας σε ορθόδοξη και καθολική. Ακόμα και οι κυρίαρχες απόψεις έχουν πάντα αντίλογο (πχ στάση απέναντι στην τα ναρκωτικά, την έκτρωση κτλ). Το αποτέλεσμα της αδρανοποίησης έρχεται σε δύο φάσεις: πρώτα τα άτομα φανατίζονται και ταυτίζονται με ένα σύνολο αρχών και ιδεολογιών και ακολούθως στρέφονται εχθρικά προς τις διαφορετικές ομάδες. Οσο πιο ισχυρή είναι η σύγκρουση τόσο πιο αποτελεσματικός είναι ο έλεγχος, αφού δεν έχει μείνει πια καμία γόνιμη δύναμη. Εκλεκτή θέση κατέχουν οι πόλεμοι όπου πίσω από τα εκατομμύρια των θυμάτων κρύβεται η ίδια δύναμη που αποφάσισε για τις ζωές τους.

Η συνέχιση της ανωτέρω κατάστασης εξασφαλίζεται από την αυστηρή ιερχαρική δομή της κοινωνίας. Το πολιτικό σύστημα των κρατών είναι μισθωτός υπάλληλος όπως και η τραπεζική και επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο άνθρωπος είναι δυνατόν να ξεφύγει από αυτό το τεράστιο δίκτυο αδρανοποίησης με δύο τρόπους: την επιλογή της πρωτόγονης μοναστικής ζωής ή την πνευματική θωράκιση.

2 σχόλια:

  1. O διάβολος δεν αντέταξε τον Αδάμ και την Εύα αλλά τον Αδάμ απέναντι στην Εύα και αντέταξε και τους δύο απέναντι στο δημιουργό τους.Αντιτάσσω κάτι ΣΕ κάτι άλλο και κάποιον ΣΕ κάποιον άλλο κι όχι κάτι ΚΑΙ κάτι άλλο.Κυρίως η λέξη αντιτάσσω κυριολεκτείται για πράγματα κι όχι για πρόσωπα.Και κάτι άλλο.Από πού κι ως πού η διαβολή ευθύνεται για τις συνοριακές διαφορές,τους αθλητικούς αγώνες,την ύπαρξη δύο Εκκλησιών,ανατολικής και δυτικής κ.τ.ό;Τι εννοεί ο ποιητής-αρθρογράφος όταν μιλά για πρωτόγονη μοναστική συνείδηση;

    ΑπάντησηΔιαγραφή