Περί ονύχων

Παλαιότερα η κοπή των ονύχων, δηλαδή των νυχιών, ήταν μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία, που πολλές φορές απαιτούσε και δεύτερο άτομο. Ο συνηθέστερος τρόπος ήταν να κόβουν τα νύχια τους με το ψαλίδι. Οι πιο εύποροι είχαν ειδικά ψαλιδάκια για τα νύχια τους, αλλά οι περισσότεροι χρησιμοποιούσαν τα μεγάλα ψαλίδια ραπτικής. Όσοι όμως είχαν χοντρά νύχια στα πόδια τους, τα έκοβαν με το κλαδευτήρι. Ήταν αυτοί που δεν φορούσαν 

παπούτσια. Άλλες εποχές, περασμένες. Τώρα πια δεν βλέπεις κάποιους να κυκλοφορούν έξι μήνες τον χρόνο ξυπόλητοι και το δέρμα των πελμάτων τους να γίνεται σαν σόλα παπουτσιών. Αυτοί χρησιμοποιούσαν κλαδευτήρι, καθώς τα νύχια των ποδιών τους γίνονταν τόσο σκληρά, που δεν τα έκοβε το ψαλίδι.

Στα παλιά σχολεία οι μαθητές έπρεπε να έχουν κομμένα τα νύχια των χεριών τους. Ο έλεγχος των νυχιών γινόταν συχνά. Μάλιστα υπήρχε και ένα ψαλίδι σε κάθε σχολείο γι αυτόν τον σκοπό. Ο μαθητής που είχε άκοπα νύχια έτρωγε μερικές με την βέργα και ακολουθούσε την δασκάλα του στο γραφείο, όπου έκοβε τα νύχια του. Πολλές φορές το κόψιμο των νυχιών ήταν πραγματική τιμωρία. Αντί για ψαλίδι, ο δάσκαλος έδινε ένα παλιό ξυραφάκι ξυρίσματος στον μαθητή και τον άφηνε να παιδεύεται να κόψει τα νύχια του. Υπήρχε κίνδυνος να κόψει τα δάχτυλά του, όμως ποιος νοιαζότανε τότε για τα παιδιά; Τυχερά τα παιδιά που έτρωγαν τα νύχια τους, καθώς αυτά πάντα είχαν κομμένα νύχια και γλύτωναν τέτοιου είδους τιμωρίες.

Όσο για τους ενήλικες, φρόντιζαν να έχουν κομμένα τα νύχια τους, εκτός τους ράφτες και τους μάγκες, που άφηναν το νύχι του μικρού δακτύλου και το φρόντιζαν έτσι που να είναι πάντα άσπρο και καθαρό. Το νύχι αυτό παλιά το έλεγαν «μανικιούρ» και αργότερα «νυχάκι».  Το νυχάκι αυτό, για τους ράφτες ήταν απαραίτητο στο ξήλωμα και στο ράψιμο. Για τους μάγκες όμως ήταν φιγούρα. Με τις ώρες το περιποιόταν οι αργόσχολοι στα καφενεία, και μάλιστα φρόντιζαν να το επιδεικνύουν, καθώς σε αυτό φορούσαν ένα δαχτυλιδάκι. Το νυχάκι και το δαχτυλίδι έκαναν τον μάγκα, «μάγκα με βούλα». Όταν μάλιστα κάπνιζαν είχαν το μικρό δάχτυλο τεντωμένο για να φαίνεται το πεντακάθαρο νυχάκι. Το ίδιο και όταν έπιαναν το φλιτζάνι του καφέ. Ένα νυχάκι που χάριζε τόση γοητεία σε άνδρες άλλων εποχών. Το νυχάκι όμως είχε και την πρακτική του μεριά. Ήταν κατάλληλο για ξύσιμο σε όλα τα μέρη του σώματος. Και όταν τελείωνε το ξύσιμο άρχιζε η διαδικασία του καθαρίσματος του νυχιού. Με μια καρφίτσα, που πάντα είχαν στο πέτο του σακακιού τους,  απομάκρυναν τις ακαθαρσίες από το νυχάκι. Έτσι το νυχάκι ήταν πάντα άσπρο και καθαρό.  

Παλιά οι γυναίκες ελάχιστα ενδιαφέρονταν για τα νύχια τους. Φρόντιζαν να τα έχουν κομμένα, για να μπορούν άνετα να κάνουν όλες τις δουλειές του σπιτιού. Στην δεκαετία του 1950 όμως άρχισαν οι πιο νέες και μοντέρνες γυναίκες να περιποιούνται τα νύχια τους και να αγοράζουν όζες για την βαφή τους. Με την πάροδο του χρόνου οι γυναίκες όλο και περισσότερο φρόντιζαν τα νύχια τους, αφού η εμφάνιση των νυχιών είχε ενταχτεί και αυτή στη μόδα.

Οι σιδεράδες και οι μαραγκοί περιποιούνταν τα νύχια τους με τον δικό τους τρόπο. Αυτοί συνήθιζαν να λιμάρουν τα νύχια τους με την λίμα, που ήταν για σίδερα. Το λιμάρισμα γινόταν συχνά και δεν χρειαζόταν ψαλίδι για να τα κόψουν, αφού αυτά δεν εξείχαν ποτέ.

Η πραγματική επανάσταση στην κοπή των νυχιών έγινε μετά το 1950, όταν έφτασαν οι πρώτοι νυχοκόπτες, που έστελναν οι συγγενείς από την Αμερική.  Κάποιος μου είπε ότι αγόρασε τον πρώτο του νυχοκόπτη, το 1958, και ότι τότε άρχισαν να πουλιούνται για πρώτη φορά οι νυχοκόπτες στη Φλώρινα. Τα ψιλικατζίδικα του Γκόγκα, του Πασχαλίδη και άλλων πουλούσαν νυχοκόπτες, και αργότερα το ίδιο έκαναν και τα περίπτερα. Οι νυχοκόπτες πολυτελείας με ψαλιδάκι και λίμες μέσα σε τσαντάκι, πουλιόταν στο κατάστημα καλλυντικών ΒΙΟΧΗΜ, του Τρύφωνα Βασιλείου.

Στην αρχή οι νυχοκόπτες ήταν απλοί. Στη συνέχεια όμως άρχισαν να κυκλοφορούν διακοσμημένοι νυχοκόπτες με σκυλάκια, γατάκια και ποδοσφαιρικές ομάδες. Ήταν της μόδας τότε να κρατάς μια αλυσίδα με κλειδιά και ένα νυχοκόπτη κρεμασμένο. Να κάνεις βόλτα και να περιποιείσαι τα νύχια σου. Να κάθεσαι στο παγκάκι και να ακούγεται ο χαρακτηριστικός ήχος του νυχοκόπτη, όταν κόβει το νύχι. Πραγματική επανάσταση έφεραν οι νυχοκόπτες, καθώς όλοι είχαν κομμένα νύχια και ανυπομονούσαν να μεγαλώσουν λίγο τα νύχια τους για τα κόψουν με μεγάλη ευχαρίστηση, με τον ολοκαίνουργιο νυχοκόπτης τους, που τον είχαν πάντα μαζί τους. Έτσι ήταν τα πρώτα χρόνια. Στη συνέχεια ο νυχοκόπτης αφαιρέθηκε από την αλυσίδα με τα κλειδιά και πήρε την θέση του σε ένα τσαντάκι του μπάνιου. Ήταν και αυτή μια εποχή, η εποχή του νυχοκόπτη.

Δημήτρης Μεκάσης