Η κατάρα του δυϊσμού

Γράφει ο Βαγγέλης Τσούκας

Σε κάθε περίοδο της ιστορίας αλλά κυρίως κατά τον τελευταίο αιώνα της επικράτησης των μέσων μαζικής ενημέρωσης, καλλιεργείται με κάθε ευκαιρία σε κάθε έκφανση της ανθρώπινης ζωής ο κοινωνικός δυϊσμός, στον οποίο δύο πλευρές, 

απόψεις ή ομάδες αντιτάσσονται η μία της άλλης με τελικό αποτέλεσμα την αλληλοεξουδετέρωσή τους.

Η αρχή του φαινομένου απαντάται στη βιβλική παράδοση, όπου ο Διάβολος καταφέρνει να στρέψει τη γυναίκα εναντίον του άνδρα με αποτέλεσμα να οδηγηθούν και οι δύο στα δεινά της επίγειας ζωής. Από την πράξη αυτή άλλωστε έλαβε και το όνομά του: διαβάλλει δηλαδή συκοφαντεί, τη μία πλευρά στην άλλη ώστε και να καταλήξουν να μάχονται μεταξύ τους. Παραδείγματα αέναης αντιπαραβολής υπάρχουν άπειρα στην εποχή μας και πρακτικά μας πλημμυρίζουν. Μερικά δε είναι τόσο βαθιά ριζωμένα που τα θεωρούμε φυσικά και πρωταρχικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας, ενώ στην πραγματικότητα είναι τεχνητά και έξωθεν επιβεβλημένα. Ο κάθε είδους οικονομικός ανταγωνισμός (πχ Pepsi εναντίον Coca Cola), οι εθνικές ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις (κάθε χώρα έχει εχθρικές σχέσεις με γειτόνους της και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση), οι ενδοεθνικές συγκρούσεις (πχ ο χωρισμός σε δεξιά και αριστερά στην πολιτική, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό) και τα ατομικά ηθικά διλήματα (στάσεις απέναντι σε κοινωνικά, οικογενειακά και θρησκευτικά θέματα) οδηγούν σε μόνιμες και αδιέξοδες συγκρούσεις που αποδεκατίζουν την κοινωνία. Ο φανατισμός και η πόλωση μερικές φορές είναι τόσο μεγάλοι που ολόκληρες ομάδες πληθυσμού αφιερώνουν τη ζωή τους σε τέτοιους ανώφελους αγώνες.

Μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι κάθε είδους αντιπαραβολή τίθεται έξωθεν από τρίτη δύναμη, που μέσω της αλληλοεξουδετέρωσης των δύο πλευρών αφήνει κενό και καμμένο έδαφος στο οποίο έπειτα μπορεί να επιβληθεί χωρίς καμία προσπάθεια. Παράδειγμα αποτελεί ο πόλεμος και η καταστροφή δύο χωρών (πχ. Ελλάδα και Τουρκία) και η επιβολή σε αυτές χωρίς δυσκολία μιας τρίτης. Το ίδιο συμβαίνει και στην πολιτική, όπου η ισόρροπη πόλωση ουσιαστικά εκμηδενίζει τη δύναμη των πολιτών και τους καθιστά υπάκουα αντικείμενα. Η λύση στον αδιέξοδο δυϊσμό δεν είναι άλλη από την υιοθέτηση μοναδικών συμπεριφορών και ιδεών οι οποίες δεν θα επιδέχονται αμφισβήτηση, διαβολή και φθορά. Αυτές βασίζονται στον παγκόσμιο ανθρωπισμό, έχουν τα χαρακτηριστικά της καθολικότητας και της διαχρονικότητας, είναι συμπαγείς και ακέραιες και αποτελούν απόλυτες αναφορές της ιστορίας.