Οι Επτά Σύγχρονοι Πολιτισμοί

Γράφει ο Βαγγέλης Τσούκας

Από την εποχή του Μεσαίωνα μέχρι σήμερα μπορούν να διακριθούν παγκοσμίως επτά ομάδες εθνών που μοιράζονται κοινά γλωσσικά, εθνολογικά θρησκευτικά και

ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά τα οποία έχουν διατηρηθεί σχετικά αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου. Μετά από πολυετείς ζυμώσεις, κατά την αρχή της Αναγέννησης περί τον 16ο αιώνα, σχηματίστηκαν αυτοί οι υπερεθνικοί "πολιτισμοί" χωρίς κάποιον ιδιαίτερο προγραμματισμό. Οι πολιτισμοί αυτοί είναι:

1) στην κεντρική και δυτική Ευρώπη αναδείχθηκαν οι πανίσχυρες αυτοκρατορίες της Βρετανίας, Γαλλίας, Ισπανίας, Πρωσσίας (νυν Γερμανίας), Αυστρο-ουγγαρίας κα. που, μολονότι έχουν κάποιες διαφορές μεταξύ τους, αποτελούν παρόμοιες κοινωνικές δομές και σήμερα "συστεγάζονται" υπό την λεγόμενη Ευρωπαϊκή Ενωση. Κοινά χαρακτηριστικά είναι ότι χρησιμοποιούν λατινογενείς γλώσσες, διαθέτουν ανεπτυγμένο κοινωνικό κράτος, διατηρούν ηγετική πολιτική θέση στον κόσμο, συμμετείχαν στην αποικιοκρατική πολιτική κα.

2) στην ανατολική Ευρώπη που εκτείνεται μέχρι τα Ουράλια όρη διακρίνεται ο σλαβικός λαός που φτάνει και στη γείτονα χώρα των Σκοπίων και βασίζεται στην πολιτιστική παράδοση των Αγίων Κύριλλου και Μεθόδιου.

3) από την άλλη μεριά του Ατλαντικού ωκεανού η βόρεια Αμερική αποτελεί μαζί με την Αυστραλία τον αγγλο-σαξωνικό "νέο κόσμο". Οι πάλαι ποτέ αποικιοκρατίες που επανδρώθηκαν κατά κανόνα από τα κατώτερα στρώματα των βασιλείων της Ευρώπης, παρουσιάζουν σήμερα ομοιογένεια μεταξύ τους παρόλο το μέγεθος της έκτασης που καλύπτουν σε ΗΠΑ και Καναδά

4) η νότια Αμερική αποτέλεσε επίσης αποικία ευρωπαϊκών κρατών, κυρίως της Ισπανίας. Η διαφορά με τη βόρεια είναι ότι οι κατακτητές δεν προέβησαν σε γενοκτονία των εντοπίων αλλά αναμίχθηκαν με αυτούς, οδηγώντας στα σύγχρονα λατινο-αμερικανικά έθνη.

5) στην άπω Ανατολή κατοικεί η κίτρινη φυλή με διακριτή και χαρακτηριστική πορεία ανά τους αιώνες. Ο κινεζικός και ιαπωνικός πολιτισμός διατηρούνται μέχρι σήμερα, με τον πρώτο να αποτελεί έναν από τους λίγους ζωντανούς αρχαίους πολιτισμούς.

6) στη μέση Ανατολή, τη βόρεια Αφρική και σε εκτεταμένα τμήματα της νότιας Ασίας ομαδοποιούνται τα ισλαμικά έθνη που βασισμένα στη θρησκεία, παραμένουν προσκολλημένα σε σκοταδιστικές ιδεολογίες και παρουσιάζουν οπισθοδρόμηση στην κοινωνική λειτουργία. Η Ελλάδα ανήκει μεν στη δυτική Ευρώπη της οποίας αποτελεί κοιτίδα, έχει δεχτεί όμως ισχυρή επίδραση από τον ισλαμικό κόσμο λόγω της γειτνίασης και της κοινής ιστορίας.

7) τέλος η υποσαχάρια Αφρική αποτελεί τον υπανάπτυκτο κόσμο που βρίσκεται σε κατηγορικά χειρότερη κοινωνική κατάσταση από όλους τους προηγούμενους.

Η παραπάνω ομαδοποίηση, εκτός από εκπαιδευτικούς και κατηγορικούς σκοπούς, αναδεικνύει το γεγονός ότι η ομοιότητα των ανθρώπων είναι πιο έντονη σε υπερεθνικό παρά σε εθνικό επίπεδο. Δεδομένου ότι το σύνολο σχεδόν των πολεμικών και μη συγκρούσεων λαμβάνει χώρα μεταξύ γειτονικών μελών της διεθνούς κοινότητας λόγω κοινών αντικρουόμενων συμφερόντων (πχ. Γερμανία-δυτική Ευρώπη, Ιαπωνία-Κίνα, Ελλάδα-Τουρκία), απαιτείται καταρχήν αναγνώριση της κοινής πολιτιστικής υπόστασης με σκοπό την ουσιαστική γεφύρωση των διαφορών. Σε ένα δεύτερο βήμα θα ακολουθήσει το εγχείρημα της συμφιλίωσης και μεταξύ απομακρυσμένων περιοχών (πχ των ΗΠΑ με τους ασύμμετρους τεχνητούς "εχθρούς" που η ίδια δημιουργεί).