Τοπικές πάνινες κούκλες και λυγκηστικά κεραμικά

Γυναικεία ενδυμασία των χωριών του κάμπου Φλώρινας
(Συνεταιρισμός Πελαγονία)

Γράφει ο Δημήτρης Μεκάσης
Πλούσια η παράδοσή μας σε στολές. Κάθε χωριό είχε την δική του στολή. Ειδικά οι στολές των γυναικών  φάνταζαν κάποτε στα παζάρια της Φλώρινας.  Οι στολές αυτές βγαίνουν σε κάθε εκδήλωση των πολιτιστικών
συλλόγων, για να θυμίζουν άλλες εποχές, αλλά και να μας δένουν με το παρελθόν της περιοχής μας.
Στολές ποικιλόχρωμες, του κάμπου και των βουνών, ανδρικές και γυναικείες, χειμερινές και θερινές, όλες κομμένες και ραμμένες στο τοπικό εργαστήριο του Γυναικείου Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού  «Πελαγονία»  Άνω Καλλινίκης με έδρα την Φλώρινα (Κτήριο ΚΑΠΗ).  Σε αυτό το εργαστήριο γίνονται  παραγγελίες στολών και φτιάχνονται από ειδικευμένες μοδίστρες, που προσπαθούν να τις κάνουν πιο αυθεντικές, πιο γνήσιες. Οι έμπειρες μοδίστρες του συνεταιρισμού, που γνωρίζουν καλά τα μυστικά των τοπικών ενδυμασιών, θα μπορούσαν να ειδικευτούν και να φτιάχνουν  κούκλες με τοπικές ενδυμασίες όλων των χωριών. Κανονικές τοπικές στολές σε μικρογραφία, με αυθεντικό ύφασμα και με όλες τις λεπτομέρειες. Κούκλες  καλαίσθητες, και όχι οι κακόγουστες κούκλες, τσολιάδες και αμαλίες, που πωλούνται στα καταστήματα λαϊκής τέχνης έξω από τα Μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους  και τις τουριστικές περιοχές.
Πολλοί νέοι θα μπορούσαν να μάθουν αυτήν την τέχνη. Ιδιωτική πρωτοβουλία, αντί να ψάχνουν μια μισθωτή θέση. Ένα συνεταιριστικό εργαστήριο, θα μπορούσε να γίνει, και να φτιάχνει κούκλες, μικρότερες του μισού μέτρου, γεμάτες βαμβάκι, με όλα τα κομμάτια της τοπικής ενδυμασίας, με μαντήλα και  ένα εξαιρετικά ωραίο πρόσωπο, ζωγραφιστό.  Το πρόσωπο να δίνει ζωντάνια στην κούκλα, και να την κάνει διαφορετική από τις άλλες κούκλες του εμπορίου. Κάποια χέρια και ένας νους με ευαισθησίες  θα μπορούσε να κάνει αριστουργήματα, που θα ανέβαζαν τις πωλήσεις και θα γέμιζαν τα ταμεία τους με χρήματα.  Καλαισθησία λοιπόν, ώστε οι πάνινες κούκλες να γίνουν και συλλεκτικά κομμάτια.
Ένα μαγαζάκι στον Κεντρικό δρόμο ή στην πλατεία θα μπορούσε να τις πουλά σε ξένους και ντόπιους ενδιαφερόμενους. Ένα μαγαζάκι λαϊκής τέχνης, που δεν θα πουλά μόνο τοπικές πάνινες κούκλες, αλλά και πήλινα αντίγραφα, των Λυγκηστών προγόνων μας.
Μια επίσκεψη στο  Αρχαιολογικό Μουσείο μπορεί να δώσει χίλιες ιδέες, σε κάποιον που ασχολείται με την αγγειοπλαστική. Αγγεία από την προϊστορική εποχή και μέχρι τα ελληνιστικά χρόνια μπορούν να αντιγραφούν και να φτιαχτούν σε μικρότερο μέγεθος, με τοπικό πηλό και να βαφούν με αρχαίες παραστάσεις. Βέβαια εδώ, ο αγγειοπλάστης – καλλιτέχνης μπορεί να είναι και κάποιος φοιτητής της Σχολής Καλών Τεχνών, που θέλει να κερδίσει λίγα χρήματα.  
Υπάρχουν όμως αξιόλογα κεραμικά και από τους τελευταίους αγγειοπλάστες, που εκθέτονται στα Λαογραφικά Μουσεία. Αυτά μπορούν να γίνουν μικρογραφίες και να φέρουν την λέξη «Φλώρινα» και μια ζωγραφιά με το ποτάμι και τα παραδοσιακά του σπίτια.
Πολλοί εικαστικοί φοιτητές θα ήθελαν να ασχοληθούν με την αγγειοπλαστική για να κερδίσουν το χαρτζιλίκι τους και κάτι παραπάνω.   Επομένως ένα εργαστήριο κεραμικών  ενός ιδιώτη ή ένα εργαστήριο στεγασμένο σε κάποιο σύλλογο θα έλυνε το πρόβλημα και
θα έβρισκαν αρκετοί εργασία και κυρίως φοιτητές, που θα ήθελαν να εργαστούν ευχάριστα και δημιουργικά στον ελεύθερο χρόνο τους.  
Ενδιαφερόμενοι αγοραστές υπάρχουν βέβαια και εκτός συνόρων. Ένας κατάλογος στο διαδίκτυο με όλες τις κούκλες και τα κεραμικά, θα έδιναν την ευκαιρία να τα προμηθευτούν και οι ομογενείς από τα χωριά που ζουν στις υπερπόντιες χώρες.  
Ένα τέτοιο μαγαζάκι λαϊκής τέχνης στην πλατεία θα έδινε της ευκαιρία στον επισκέπτη να αγοράσει ένα καλό και αξιόλογο ενθύμιο από την Φλώρινα. Ένα μαγαζάκι που θα ομόρφαινε την πλατεία και θα πρόβαλε τον λαϊκό μας πολιτισμό. 
Η προβολή του λαϊκού μας πολιτισμού, καθώς και τα ευρήματα του αρχαίου πολιτισμού της περιοχής μας, πρέπει να προβάλλονται και να διακοσμούν κάποιους χώρους των σπιτιών μας. Ένας συνδετικός κρίκος του παρελθόντος με το παρόν. Αλλά και οι επισκέπτες να έχουν την ευκαιρία να αγοράζουν αξιόλογα και αυθεντικά ενθύμια από την πόλη μας.  

Δημήτρης Μεκάσης