Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2012

Νέοι τύποι οικοτόπων και νέα είδη φυτών στην Πρέσπα


Η Πρέσπα μπορεί να θεωρηθεί ως μία από τις πιο σημαντικές περιοχές των Βαλκανίων και της Ευρώπης σε ότι αφορά τη βλάστηση και τη χλωρίδα. Το Νοέμβριο του 2011 ολοκληρώθηκε το έργο της νέας χαρτογράφησης της βλάστησης του Εθνικού Πάρκου 

Πρεσπών, που θα αντικαταστήσει αυτή που είχε γίνει το 2000. Το έργο που χρηματοδότησε η ΕΠΠ, διήρκεσε 16 μήνες και πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του ΤΕΙ Λάρισας σε συνεργασία με άλλους δασολόγους, ειδικευμένους στη φυτοκοινωνιολογία, λιβαδοπονία, γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, κλπ.
Με τη νέα αυτή χαρτογράφηση αποκαλύφτηκαν εντυπωσιακά στοιχεία για τη βλάστηση των Πρεσπών. Μεταξύ άλλων:
• Καταγράφηκαν συνολικά 49 τύποι οικοτόπων. Από αυτούς 29 ανήκουν στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, αριθμός ιδιαίτερα αυξημένος σε σχέση με τους 30 τύπους οικοτόπων που είχαν καταγραφεί το 2000, αλλά και υψηλός συγκριτικά με άλλες περιοχές της Ελλάδας (π.χ. στον Όλυμπο και στη Ροδόπη είχαν καταγραφεί αντίστοιχα 15 και 18 τέτοιοι τύποι οικοτόπων).
• Καταγράφηκαν συνολικά πάνω από 70 διαφορετικοί τύποι βλάστησης,
• Επτά τύποι οικοτόπων χαρακτηρίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ ως «Οικότοποι προτεραιότητας», δηλαδή ιδιαίτερα σημαντικοί και προστατευτέοι. Εξ αυτών, οι δύο είναι δασικοί και οι πέντε λιβαδικοί,
• Οκτώ τύποι οικοτόπων έχουν πολύ μικρή εξάπλωση στην Ελλάδα, εκ των οποίων:
1) ένας ([6120] οικότοπος προτεραιότητας) καταγράφεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα
2) δύο [9562 και 951A] έχουν καταγραφεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο μόνο στην περιοχή των Πρεσπών, 
3) ο μεικτός τύπος οικοτόπου [92A0 X 91Κ0] αποτελεί ιδιαίτερο τύπο βλάστησης, που αντιπροσωπεύει τα παραλίμνια μεικτά δάση ιτιών και σημύδων και δεν έχει καταγραφεί σε άλλη περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
4) τέσσερις τύποι οικοτόπων έχουν καταγραφεί σε λίγες μόνο περιοχές του δικτύου Natura 2000 της Ελλάδας.
Επιπλέον, στα πλαίσια της χαρτογράφησης καταγράφηκαν για πρώτη φορά και διάφορα νέα είδη φυτών. Ως σήμερα, έχουν καταγραφεί πάνω από 1800 είδη και υποείδη φυτών εκ των οποίων τα 194 θεωρούνται σημαντικά λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους: (α) είναι σπάνια, γιατί εξαπλώνονται μόνο στις Πρέσπες (δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο ή υπάρχουν μόνο σε λίγα βουνά γύρω από τις Πρέσπες), (β) είναι σπάνια γιατί κινδυνεύουν με εξαφάνιση σε όλη την Ευρώπη, (γ) έχουν βορειότερο ή νοτιότερο όριο της εξάπλωσής τους την περιοχή των Πρεσπών κ.ά.
Η χαρτογράφηση δεν περιορίστηκε μόνο μέσα στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, αλλά επεκτάθηκε και σε περιοχές γύρω από αυτό. Από τη χαρτογράφηση αυτή προέκυψε ότι νότια του Εθνικού Πάρκου (νότιες πλαγιές του όρους Τρικλάριο (Σφήκα), στην περιοχή της Κρυσταλλοπηγής) υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις με τύπους οικοτόπων προτεραιότητας και ως εκ τούτου θα μπορούσαν να ενταχθούν στο Δίκτυο Natura 2000.
Συμπερασματικά, η Πρέσπα ξεχωρίζει σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και όσον αφορά την ποικιλότητα τύπων οικοτόπων, τύπων βλάστησης και χλωριδικών στοιχείων και γι’ αυτό θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη διατήρηση, ανάδειξη και προστασία τους.
Κείμενο: Γιώργος Φωτιάδης, Μιχάλης Βραχνάκης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου