Κυριακή 3 Ιουνίου 2012

Η παλιά Φλώρινα 1912-1970 μέσα από το φωτογραφικό αρχείο του Θ.Βογιατζή


Στην όμορφη αυτή φωτογραφία της δεκαετίας του 1950, βλέπουμε ένα μέρος της κεντρικής πλατείας της Φλώρινας, τότε πλατεία Ομονοίας και σήμερα Γεωργίου Μόδη, όπως ήταν πριν από 60 περίπου χρόνια.
Μπροστά μας το πρώτο πάρκο της κεντρικής πλατείας, που, όπως έχουμε γράψει και σε άλλο μας κείμενο, 

κατασκευάσθηκε το έτος 1930 από τον τότε Δήμαρχο Φλωρίνης, αείμνηστο Στέργιο (Τέγο) Σαπουντζή (1877-1960), ο οποίος ήταν και ο πρώτος Δήμαρχος της πόλης μας αμέσως μετά την απελευθέρωση της από τους Τούρκους το 1912. Το πάρκο αυτό διατηρήθηκε στην ίδια περίπου μορφή, όπως το θυμόμαστε και εμείς, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν κατασκευάσθηκε νέο από τον αείμνηστο Δήμαρχο Φλωρίνης Αναστάσιο Σούλα (1923-2003).
Αριστερά του πάρκου, στέκει όρθιος δίπλα στην τρίποδη μηχανή του, ο παλιός γνωστός υπαίθριος φωτογράφος Λάζαρος Δημάδης (1909-1995), που από την δεκαετία του 1930 και για πολλές δεκαετίες, μαζί με άλλους υπαίθριους φωτογράφους, στόλιζαν την κεντρική μας πλατεία. Πίσω από την φωτογραφική μηχανή, το περίπτερο του ανάπηρου πολέμου Στέργιου Άσπρου, ενώ την κεντρική οδό διασχίζει αυτοκίνητο της εποχής, που, αν θυμάμαι καλά, πρέπει να είναι το οκταθέσιο ταξί του μακαρίτη εδώ και χρόνια Χριστόφορου Δράμπη.
Τα κτίρια που βλέπουμε στην φωτογραφία, είναι από αριστερά τα εξής: Το παλιό γνωστό καφενείο του Πέτρου Δερβένη, που λειτούργησε από το 1928 μέχρι και το 1975 περίπου, το οποίο ήταν και το στέκι των λίγων τότε ιδιοκτητών ταξί, δίπλα δε το κατάστημα που από το 1930 μέχρι το 1995 στέγασε το παλιό παντοπωλείο του Ισαάκ Χαραλαμπίδη. Τα δύο μικρά αυτά κτίρια, ανακαινισμένα, διατηρούνται μέχρι σήμερα. Στο ισόγειο του διπλανού όμορφου κτιρίου, που χρονολογείται από το 1924 και υπάρχει μέχρι σήμερα, λειτούργησε από την προπολεμική εποχή και έως το τέλος του 1967, το περίφημο εστιατόριο «ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ» του μακαρίτη εδώ και πολλά χρόνια Γεωργίου Ζιώγα και στον επάνω όροφο του, την ίδια περίπου περίοδο το ξενοδοχείο «ΟΜΟΝΟΙΑ». Δίπλα, από την προπολεμική επίσης εποχή και μέχρι πριν από λίγα χρόνια, το γνωστό εστιατόριο με την ονομασία «Πέντε Φ», των συνεταίρων Γκιλόπουλου και Γεράση, στον επάνω δε όροφο το οδοντιατρείο των αδελφών Δανιηλίδη.
Δεξιά το παλιό μεγαλοπρεπές και ιστορικό κτίριο «ΕΘΝΙΚΟ», που ανεγέρθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1920 και για μισό σχεδόν αιώνα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πολιτική και πολιτιστική ζωή της Φλώρινας. Στο ισόγειο του από το 1924 λειτούργησε το γνωστό σε όλους μας καφενείο «ΕΘΝΙΚΟ» και στον επάνω όροφο του, από την ίδια εποχή, το ομώνυμο ξενοδοχείο. Από τους εξώστες του «ΕΘΝΙΚΟΥ», από τον μεσοπόλεμο και μέχρι την δεκαετία του 1960, εκφωνούσαν συνήθως τις προεκλογικές τους ομιλίες οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων που επισκέπτονταν την πόλη μας. Το κτίριο κατεδαφίσθηκε το 1972.
Τα δύο τελευταία κτίρια, τα χωρίζει η πολυσύχναστη οδός Στεφάνου Δραγούμη. Στο βάθος της οδού διακρίνεται το επιβλητικό κτίριο της τότε Οικοκυρικής Σχολής, που η λειτουργία της άρχισε το έτος 1931.
Αξέχαστη παλιά ρομαντική Φλώρινα, με τους ωραίους, απλούς, φιλήσυχους, ευγενείς ανθρώπους της και την ήρεμη ζωή της, που δυστυχώς έφυγε οριστικά. Αναπολώντας την όμως με νοσταλγία, ξεφεύγουμε, έστω και για λίγο, από την σημερινή δύσκολη και σκληρή πραγματικότητα.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ
ΦΛΩΡΙΝΑ 15-5-2

5 σχόλια:

  1. Να είσαι καλά Θανάση που με τις φωτογραφίες σου και τα κείμενα μα ς θυμίζεις τι είχαμε και το χάσαμε γιατί οι ματιές του Νεοελληνικού κράτους αλλά και των τοπικών αρχόντων ήταν ''κοντές''.Ένας Ιστορικός οικιστικόςΠΟΛΙΤΙΣΜΌΣ ΠΑΡΑΔΌΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΛΟΓΙΚΉ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΉΣ και του ημετέρου βολέματος. Καμμιά αντίσταση στο έγκλημα.ΜΌΝΟ ΛΙΓΟΙ -ΟΠΩΣ ΠΑΝΤΑ- ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΙ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το οκταθέσιο ΤΑΞΙ του Δράμπη ήταν μεγαλύτερο σε μήκος και κάπως πιο "χοντροειδές" στην κατασκευή του. Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο, ήτν κάτι σαν τα σημερινά "τζιπ" και ένα τέτοιο είχε - δεν ξέρω αν είναι το ίδιο - ο εργολάβος κ. Ουγιαρίδης.

      Διαγραφή
  2. Λάζος ο βουνίσιος4 Ιουνίου 2012 στις 10:00 μ.μ.

    κύριε Θανάση
    εάν το ΕΘΝΙΚΟ δέν είχε γκρεμισθεί, να δωθεί αντιπαροχή σήμερα δέν θα άπλωνες εσύ τα χαλιά σου απο το μπαλκόνι και να νερά να στάζουν στις τέντες ή στους θαμμώνες απο κάτω ...
    κύριε Βογιατζή υπήρχαν δεξιότερα του ΕΘΝΙΚΟΥ στην φωτογραφία κι εκεί νεοκλασικά κοσμήματα απο άποψη αρχιτεκτονικής όψης της πόλης. ¨οπως το Μέγαρον Ρασάικου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ5 Ιουνίου 2012 στις 4:48 μ.μ.

    Αγαπητέ Λάζαρε βουνίσιε, όπως πολύ σωστά γράφεις στο σχόλιό σου, δεξιότερα του "ΕΘΝΙΚΟΥ" υπήρχαν και άλλα νεοκλασικά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα, όπως το Μέγαρο Ρασάϊκου, οι οικίες Τόλη, Γούναρη κ.λ.π., κτίρια των δεκαετιών 1920 και 1930, που δεν φαίνονται όμως στην φωτογραφία. Για αυτά ίσως γράψουμε μελλοντικά, δημοσιεύοντας φωτογραφία που αυτά περιλαμβάνονται. Στο κείμενό μου γράφω μόνο για τα κτίρια που απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός της εποχής στην συγκεκριμένη φωτογραφία.
    Το αυτοκίνητο που διασχίζει την κεντρική οδό, μπορεί να είναι του μακαρίτη εργολάβου Ουγιαρίδη, όπως γράφει στο σχόλιό του ο φίλος ΡΟΥΛΗΣ. ΄Εχουν περάσει από τότε τόσες δεκαετίες, που δυστυχώς η μνήμη μας δεν συγκρατεί την κάθε λεπτομέρεια.-
    ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. προς Βουνίσιο. ΟΙ κακίες έχουν όρια. Μ ην μπερδεύεις τα μπαλκόνια. Απλώνουμε πάντα σε απλώστρα εντός του μπαλκονιού . οπότε ψάξε αλλού τις σταγόνες .όσο για την αντιπαροχή προφανώς δεν είμαι ευτυχής , αλλά δεν ήταν δικό μου το ακίνητο. άν ήταν ,θα είχε άλλη τύχη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή