Τα δημοτικά διόδια Φλώρινας

Λάζος ο βουνίσιος χρονογραφεί....

Την περίοδο 1912 έως το 1956 στην πόλη της Φλώρινας λειτουργούσε ένας ιδιότυπος φοροεισπραχτικός μηχανισμός αστικών διοδίων. Σύμφωνα με αφηγήσεις παλαιοτέρων 

στο βιβλίο του φίλου κ.Μεκάση Δημήτριου τα παλαιά επαγγέλματα της Φλώρινας τόμος Β' σελίδα 161 το λαομίσητο αυτό είδος φορολογίας ξεκίνησε το 1912 γιατί ο Δήμος Φλώρινας είχε περιέλθει σε δεινή οικονομική κατάσταση λόγω έλλειψης ρευστού (χρημάτων). Έτσι επέβαλε σε όσους διέρχονταν την πόλη Δημοτικόν Φόρον. Εν αντιθέσει με σήμερα όπου ο Δήμος μάλλον φαντάζει ωσάν... επικερδή  επιχείρηση.

Ο φοροεισπράκτορας με συνεργείο εισπρακτόρων (άνεργοι κυρίως) αναλάμβαναν το δυσάρεστο εξευτελιστικό έργο της συλλογής φόρων που θυμίζει ολίγον τα σημερινά... διόδια ιδιωτικών επιχειρήσεων επι της εθνικής οδού. Έπιαναν λοιπόν πόστα στις εισόδους - εξόδους της πόλης όπου έστηναν ειδικά (φορο) περίπτερα. Φορολογούσαν όλα τα προϊόντα πού έφερναν οι ταξιδιώτες, έμποροι, αγρότες, πολίτες με ιππήλατα αμαξίδια (αραμπάδες ή κάρα) με τα άλογα, με  τα μουλάρια ή με τα συμπαθή τετράποδα τα γαιδουράκια. Τα φοροπερίπτερα έκλειναν τον δρόμο με μία χονδρή αλυσίδα ώστε να σταματούν τους εισελθόντες εις την πόλιν. Λειτουργούσαν σαν τις σημερινές ηλεκτροκίνητες τηλεχειριζόμενες μπαριέρες των διοδίων η  2 Τελωνείων στην Νίκη και στην Κρυσταλλοπηγή. Οι φοροεισπράκτορες σταματούσαν ακόμη και τοπικούς γεωργοκτηνοτρόφους οι οποίοι έρχονταν στην λαϊκή της πόλης για να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Παράλληλα με τον δημοτικό φόρο σημειώνονταν πράξεις διαφθοράς και αυθαιρεσίες η κατάχρηση εξουσίας από μεριάς των φοροεισπρακτόρων μια και αυτοί φούσκωναν τον δημοτικό φόρο σε είδος ή σε χρήμα (λάδωμα και παράνομη δωροδοκία) Άλλο ένα κατάλοιπο των 500 χρόνων σκλαβιάς του τόπου που ανθεί μέχρι τις ημέρες μας από επίορκους δημοσίους λειτουργούς... Για τον λόγο αυτό οι αγωγιάτες παρέκαμπταν  τα  φοροεισπρακτικά περίπτερα και μέσα από μονοπάτια σε δάση, σε χωράφια ή ποτάμια έρχονταν να πουλήσουν μέχρι και καυσόξυλα στην πόλη ρισκάροντας το τσουχτερό πρόστιμο φοροδιαφυγής - λαθρεμπορίας συν δημοτικό φόρο που θα αντιμετώπιζαν σε περίπτωση σύλληψης τους. Αγρότες και έμποροι από άλλα μέρη που έρχονταν στην πόλη δεινοπαθούσαν από την  τακτική φορολόγηση τους. Ενδιαφέρον του συστήματος αυτού ήταν και η φορολόγηση όσων ταξιδιωτών η ζωέμπορων έρχονταν φορτωμένοι με ψώνια ή προϊόντα που αγόραζαν από διπλανές αγορές κοντινών ή μακρινότερων πολιτειών. Στον χώρο του σημερινού αρχαιολογικού μουσείου πλησίον σιδηροδρομικού σταθμού υπήρχαν σειρές τραπεζιών των δημοτικών φοροεισπρακτόρων. Από το 1931 που ήρθε ο σιδηρόδρομος και το τραίνο στην Φλώρινα (το 2011 έπαψε να έρχεται σημειώνω για κάποιους) ο δημοτικός φόρος επιβάλλονταν σχολαστικότατα. Μόλις κατέβαιναν οι ταξιδιώτες από το τραίνο, μπαίναν ένας ένας στην σειρά, γίνονταν σχολαστικότατος έλεγχος των αποσκευών τους και όπου διαπιστώνονταν εισαγωγή προϊόντων που αγοράσθηκαν από άλλη πόλη, περνούσαν από το τραπέζι του ταμείου και πλήρωναν τον δημοτικό φόρο. Πολλοί εξ αιτίας αυτού του γεγονότος σκαρφίστηκαν  το τέχνασμα να πετάν από τα παράθυρα του τραίνου εν κινήσει τα δέματα ή τις αποσκευές σε συγγενείς τους κατά την διαδρομή από το Σ.Σ. Μεσονησίου προς Σ.Σ. Αρμενοχωρίου. Αυτό γίνονταν με σκοπό την φοροδιαφυγή από τα ¨διόδια¨ του δημοτικού φοροεισπράκτορα που επέβαλε ο Δήμος επι χρόνια. Πέραν του φόρου οι έλεγχοι έφταναν σε εξευτελιστικό σημείο που θύμιζε εικόνες «Νταχάου επι γερμανικής κατοχής» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ.Μεκάσης στο βιβλίο του. Οι δημοτικοί φοροεισπράκτορες έψαχναν σε κοινή θέα βαλίτσες γυναικών μέχρι και τα εσώρουχα τους  μήπως μετέφεραν κρυφά αγορασθέντα προϊόντα!!! Το φοροεισπρακτικό μέτρο έπαψε να ισχύει έν έτος 1956 αλλα εγκαταστάθηκε ο δημοτικός φόρος σε κάθε βρύση των μέχρι πρόσφατα Καπποδιστριακών - Καλλικρατικών Δήμων με ποιο ήπιο και πολιτισμένο τρόπο Έτσι έγινε ηπιότερη η αναπροσαρμοφή και συμμόρφωση  των φορολογουμένων. Έτσι ο δημοτικός φόρος εισέβαλε με ειδικά τέλη 80% με τέλος χρήσης Δ.Α,  Δ.Υ, με ΦΠΑ 13% και 23% στο νεράκι που πίνουμε και με επίσης δημοτικό τέλος ΔΦ και ΤΑΠ στο ηλεκτρικό ρεύμα που ηλεκτροφωτίζει το σπίτι μας σε έρχεται σε κάθε ¨μπιλιετάκι¨ της ΔΕΗ και της ΔΕΥΑΦ της Εφορίας κ.λ.π. Δημοτικός φόρος παρέα με τα νεά χαράτσια στα γνωστά  μπιλιετάκια. Τα γνωστά μην  τα επαναλαμβάνω τα γνωρίζει και ο τελευταίος πολίτης.

Να μην παραλείψω σήμερα επιβλήθηκε μέχρι και δημοτικός φόρος ενοικίασης... τάφων. Απο την στιγμή που έγιναν τα νέα νεκροταφεία στον δρόμο προς Κάτω Κλεινές ο κάθε δημότης της Φλώρινας έχει να επιλέξει μεταξύ τάφου υπερπολυτελείας με κόστος 1.000.000 δραχμές ή  απλό τάφο με κόστος αγοράς 60.000 δραχμές (δημοτικός τιμοκατάλογος έτους 1996- η τιμή σε τότε δραχμές). Έτσι μέχρι και ο θάνατος έγινε δημοτικό φοροεισπρακτικό ή εμπορεύσιμο είδος εντελώς αντίθετο με τα ήθη και τις παραδόσεις των κατοίκων. ( διόδια για τον άλλο κόσμο)

Να σημειώσω ότι σήμερα παρά τα δημοτικά ή άλλα χαράτσια η κατάσταση έχει γίνει τραγικότερη από τότε που υπήρχαν τα φοροεισπρακτικά περίπτερα του δήμου. Παρά τις προσπάθειες των αρμοδίων Αρχών δεν σταμάτησαν την οικονομική αιμορραγία που έχει υποστεί η Φλώρινα από λαθρομετανάστες, λαθρεμπόρους, παρεμπόριο, πλανόδιους  τρικοκοσμικούς, διαρροή πελατών η εμπόρων για αγορές φθηνών υπηρεσιών – καυσίμων - καυσοξύλων- λοιπών εμπορικών  προϊόντων και εισαγωγή τους στην  χώρα και στην πόλη μας ή περίεργων φορτηγών με ξένες πινακίδες ή μυστήριων ξένων  ατόμων που αλωνίζουν μέσα στην πόλη. Κανενός σχεδόν το αυτί δεν ίδρωσε που η μία μικρομεσαία επιχείρηση ή μαγαζάκι βάζει λουκέτο το ένα μετά το άλλο, αρκετοί φοροδιαφεύγουν, δεν κόβουν αποδείξεις νύχτα και ημέρα αλλα και οι φόροι πέφτουν σαν χαλάζι ο ένος μετά τον άλλον

Μετά όλα όσα σας ανάφερα εκείνα τα... δημοτικά φοροπερίπτερα αν και φαντάζουν γραφικές αφηγήσεις παλαιοτέρων θα μπορούσαν να συμβάλουν στην μερική εξάλειψη των ανωτέρω παρατράγουδων φαινομένων στην πόλη μας. Ίσως η κατασκευή δημοτικών φορο-διοδίων όποτε τότε στις εισόδους της πόλης να αναχαίτιζαν την οικονομική κρίση που επικρατεί στην πόλη. Και δεν είναι ακραίο αυτό γιατί όταν κάποτε πήγα ταξίδι στην τότε σοβιετική Ουγγαρία, σε κάθε πόλη των σημερινών Σκοπίων, του σημερινού Κοσσυφοπεδίου  και της Σερβίας,  σε κάθε είσοδο μας των πόλεων τους πληρώναμε αστικά διόδια για να μπούμε ή να βγούμε Σε κάθε πόλη παρακαλώ είτε διαμέναμε ή όχι σε σε αυτές. Μάλιστα όταν περνάγαμε από τα σύνορα με Σκόπια, Σερβία και Ουγγαρία δίναμε και από κανένα ΜΕΤΑΞΑ τριών αστέρων η κανα κουτάκι νέσκαφε στους ελεγκτές ως... πουρμπουάρ για την ταχεία εξυπηρέτηση. Αν όχι περιμέναμε ως είθισται σε κάθε τελωνείο ή διόδια στην σειρά να πληρώσουμε σαν καθωσπρέπει τουρίστες το δημοτικό τους φόρο .

Πάντως βλάκες ή νταχάου δεν ήτανε οι Σέρβοι οι Ούγγροι ή οι Σκοπιανοί. Μάζευαν ντόλαρς δραχμούλες ή ευρά για τον κουμπαρά τους. Κορόιδα είναι άλλοι...; Αλλά τι  λές θα μου πείτε… εδώ ζούμε στην «προοδευτική»  χώρα του όλα χύμα στο κύμα. Στην χώρα του όσα φυσήξει ο άνεμος της φοροδιαφυγής, της προχειρότητας ίσως και της ανομίας...; κι εδώ στην χαραδρούπολη μας... Νοσταλγώ τα διόδια της περιόδου 1912 - 1956 από ότι τα σημερινά μετά το 1956 χαράτσια που σας είπα.

Λέτε να κάνουν περίπτερα  δημοτικών φοροδιοδίων  στην νέα κάθετο Αρμενοχώρι -Νίκης? Δεν θα ήταν και άσχημη ιδέα...; Να το δώ και να μην το πιστέψω κι άς είναι μετά λίγα χρόνια. Ε καιρός  ήταν γιατί το διαρρέον συνάλλαγμα Φλωρινιωτών που δραπετεύει προς τα Σκόπια ή άλλες πόλεις έχει παραγίνει...