Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2012

Η παλιά Φλώρινα 1912 - 1970 μέσα από το φωτογραφικό αρχείο του Θ.Βογιατζή: Ωραίοι Φλωρινιώτες μιας άλλης εποχής (1965)

Σήμερα θα μεταφερθούμε  στην Φλώρινα του 1965. Στην φωτογραφία μας είναι μια παρέα παλιών καλών Φλωρινιωτών, απλών και φιλήσυχων ανθρώπων, που μετά από μια κοπιαστική ημέρα εργασίας κατέληξαν σε κάποιο ταβερνάκι, όπως συνήθως 

συνέβαινε, για να ξεκουραστούν, να πιούν ένα ποτηράκι κρασί και να συζητήσουν τα προβλήματά τους. Στην συνέχεια ερχόταν και το τραγουδάκι, τις πιο πολλές φορές συνοδεία κιθάρας, όπως την συγκεκριμένη βραδιά που απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός, πριν από μισό περίπου αιώνα.
Τους θυμάμαι όλους ανεξαιρέτως. Κάποιους γνώριζα προσωπικά και άλλους  συχνά τους συναντούσα   στους δρόμους της πόλης μας την εποχή εκείνη, αλλά και αργότερα.  Σήμερα είναι όλοι τους μακαρίτες, εκτός από έναν και  είναι από αριστερά οι εξής: Καθιστοί: Δημήτριος Κωνσταντίνου (Κρούλης), ελαιοχρωματιστής, Βασίλειος Τσερκέζος, αρτοποιός, Αναστάσιος Βατσινάρης (με την κιθάρα του), αρτοποιός, Χρήστος Αβραμόπουλος, αρτοποιός, Αλέξανδρος Χατζηπολυχρονίου (Γοής), γεωργός, Γιάννης Γεργίδης (Κοντούρης), παλιός καλός ποδοσφαιριστής και καλός φίλος, ο μόνος επιζών, ευχόμαστε ο Θεός να του χαρίζει υγεία για πολλά ακόμη χρόνια, Αλέκος Μόδεστος, ιδιωτικός υπάλληλος και Αντώνιος Χατζηπαράσχου, αρτοποιός. ΄Ορθιοι: Αλέκος Γουναράς, ιδιοκτήτης της ταβέρνας και Σταύρος Χάτζιος, ελαιοχρωματιστής.
Ο Δημήτριος (Μήτσος) Κρούλης (1917-1977), ετοιμόλογος και ευφυής, που το κύριο επάγγελμά του ήταν ελαιοχρωματιστής, συγχρόνως ήταν και πολύπλευρο ταλέντο. Μουσικός (προπολεμικά έπαιζε  στην Φιλαρμονική του Δήμου και μεταπολεμικά σε διάφορες ορχήστρες Φλωρινιωτών), ζωγράφος σχεδίων, λογοτέχνης και ποιητής. Σε παλιές τοπικές εφημερίδες έχει δημοσιεύσει όμορφα λογοτεχνικά κείμενά του, όπως αυτό που διαβάζω στην ιστορική εφημερίδα της Φλώρινας «ΕΘΝΟΣ» της 2-10-1937, με τον τίτλο «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΣ  ΣΥΛΛΟΓΟΣ». 
Γείτονάς μου ο Κρούλης στην παραποτάμια περιοχή, έχοντας δε μαζί του καλή φιλία, κάθε φορά που τον συναντούσα μου διηγούνταν γεγονότα της προπολεμικής Φλώρινας και επειδή γνώριζε την αγάπη μου για την όπερα, μου ανέλυε τα λιμπρέτα από αυτές, τα οποία κατείχε καλά. Ιδιαίτερα όμως τον συγκινούσε η αριστουργηματική όπερα «Η ΔΥΝΑΜΙΣ ΤΟΥ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟΥ» (1862), του μεγάλου Ιταλού συνθέτη Τζιουζέπε Βέρντι (1813-1901). Ο Κρούλης είχε πολεμήσει το 1940 στην Αλβανία, την περίοδο της κατοχής βρέθηκε στην Γερμανία και την Αυστρία όπου εργάσθηκε για λίγο και μεταπολεμικά ήταν για ένα διάστημα υπάλληλος στον «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ».
Ο Αναστάσιος Βατσινάρης (1902-1983), φίλος του πατέρα μου από την δεκαετία του 1920, ήταν κιθαρίστας, τραγουδιστής και από τους πιο παλιούς κανταδόρους της Φλώρινας. Κατά την δεκαετία του 1960 διατηρούσε φούρνο στην γειτονιά μου, διέθετε δε πηγαίο χιούμορ και ήταν πολύ ευχάριστος άνθρωπος. ΄Ηταν πατέρας του αγαπητού μου φίλου Δημητρίου (Τάκη) Βατσινάρη, παλιού τυπογράφου της Φλώρινας και επίσης παλιού κανταδόρου, που εδώ και 50 περίπου χρόνια βρίσκεται στην μακρινή Αυστραλία, η μεγάλη του όμως αγάπη για την Φλώρινα τον κάνει να μας επισκέπτεται τακτικά, όπως και εφέτος που ήταν  πάλι κοντά μας. Ο Τάκης ήταν για πολλά χρόνια μαέστρος της Χορωδίας των Φλωρινιωτών Μελβούρνης.
Θυμάμαι τον Αναστάσιο Βατσινάρη, προς το τέλος της δεκαετίας του 1960,  στην παλιά ταβέρνα Διονυσόπουλου επί της κεντρικής οδού Παύλου Μελά, στην οποία και εμείς τότε συχνάζαμε, να τραγουδάει πολλές φορές τα βράδια ντουέτο με τον αχώριστο φίλο του, επίσης ωραίο τραγουδιστή και ευγενέστατο άνθρωπο, γκαρσόν στο επάγγελμα, που εργάζονταν πάντα με παπιγιόν, Στέφανο Βαχάρη (1906-1973), τον γνωστό σε όλους τους παλιούς Φλωρινιώτες Στεφανάκη, που κατάγονταν από την Κωνσταντινούπολη. Το ρεπερτόριό τους, που συνοδεύονταν από την κιθάρα του Βατσινάρη, ήσαν αξέχαστες καντάδες και αθάνατα μελωδικά τραγούδια από ελληνικές οπερέτες, αγαπημένο τους δε τραγούδι το γνωστότατο «Καρδιά απ΄ αγάπη ορφανή» από την περίφημη οπερέτα «Η γυναίκα του δρόμου» (1924), του μεγάλου Έλληνα μουσουργού της παλιάς Αθήνας  Νίκου Χατζηαποστόλου  (1879-1941).
Ωραίοι άνθρωποι μιας άλλης εποχής, απλοί και αγνοί, του ποτηριού και του τραγουδιού, που δυστυχώς δεν υπάρχουν σήμερα.-

 Θανάσης  Βογιατζής
Φλώρινα 7-12-2012

4 σχόλια:

  1. Ο εξαίρετος συλλέκτης Θανάσης Βογιατζής μας φέρνει νοσταλγικές αναμνήσεις από το παρελθόν και αναμοχλεύει παλιά μας συναισθήματα, από μια εποχή πολύ ανθρώπινη. Με την άδειά του επιθυμώ να κάνω κάποιες παρατηρήσεις, γιατί, ενδεχομένως, με τέτοια συλλογή που έχει και λόγω συγκυριών και συμπτώσεων, αφού τα πρόσωπα είναι πλέον μακρινά, κάπου να έχει περιπέσει σε λάθος ονοματολογία.
    Ο Κοντούρης ήταν συμμαθητής μου, στις δύο πρώτες τάξεις του Γυμνασίου και λέγεται Γεργίτσης και όχι Γεργίδης, που πιθανόν από τυπογραφική παραδρομή να έχει γραφτεί. Ήταν καλός ποδοσφαιριστής, τον φωνάζαμε "δυναμίτη" και όσοι τον γνωρίζουν θα θυμούνται πολλά ευτράπελα, μια και είναι ξεχωριστός τύπος. Ο Βατσινάρης, με την κιθάρα, δεν είναι ο μπάρμπα Τάσος, αλλά ο Τάκης, ο υιός, που πολύ σωστά τον περιγράφει ο Θανάσης. Στο διάστημα από το 1960 μέχρι τα τέλη του 1963, που πήγαινα στην Ακαδημία και περίμενα το διορισμό μου, ήμουν καθημερινά στο σπίτι της οικογένειας Βατσινάρη, καθώς και στο Τυπογραφείο της εφημερίδας "Εθνος" όπου συζητούσαμε με τον αείμνηστο Στέφανο Κωνσταντινίδη. Γι' αυτό έχω σαφή γνώση της συγκεκριμένης περικοπής του εξαιρετικού κειμένου. Επιπλέον, ο μπάρμπα Τάσος το 1965 ήταν 63 χρόνων, όπως φαίνεται από την περιγραφή και ο Κοντούρης μόνο 28. Επίσης και ο Χάτζιος, νομίζω πως ήταν ποδοσφαιριστής και σαν να τον θυμάμαι να τρέχει στα έξω αριστερά της ομάδας του. Σπύρος Παπουτσής Υ.Γ. Πέρα από όλα αυτά, ειλικρινά, νιώθω ικανοποίηση διαβάζοντας εξαιρετικά κείμενα στη Florine@ και εδώ, στην Κομοτηνή, υπερηφανεύομαι για την ποιότητα των συμπατριωτών μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπητέ συμπατριώτη Σπύρο Παπουτσή, θέλω πρώτα να σε ευχαριστήσω θερμά για το φιλόφρονο σχόλιό σου και χαίρομαι ιδιαίτερα που παλιοί συμπατριώτες μας, που βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια σε διάφορα μέρη aτης Ελληνικής Επικράτειας, αλλά και σε διάφορες χώρες του εξωτερικού, διαβάζουν τα κείμενα αυτά για την παλιά αγαπημένη μας Φλώρινα. Θα μου επιτρέψεις όμως να επιμείνω σε όσα έγραψα και θέλω να σε διαβεβαιώσω, ότι κάθε δημοσίευμά μου, προσπαθώ να είναι πάντα διασταυρωμένο, επειδή, όπως λέμε, τα γραπτά μένουν. Θέλω λοιπόν να σε πληροφορήσω, ότι την ίδια φωτογραφία την είχα δημοσιεύσει, μαζί με το κείμενό μου αυτό και τα ίδια ονόματα, στην ιστορική και σχεδόν αιωνόβια εφημερίδα της Φλώρινας "ΕΘΝΟΣ" την 1-10-2010, αφού προηγουμένως είχα ρωτήσει τον μόνο επιζώντα της φωτογραφίας Γιάννη Γεργίδη (Κοντούρη), που τον συναντώ πολύ τακτικά και μας συνδέει παλιά φιλία, καθώς και τον φίλο μου Τάκη Βατσινάρη, που επειδή τότε βρίσκονταν στην Φλώρινα, δημοσίευσα την συγκεκριμένη φωτογραφία στην μνήμη του πατέρα του, που ήταν και φίλος του πατέρα μου από την εποχή του μεσοπολέμου. Το επώνυμο του Κοντούρη είναι σίγουρα Γεργίδης και όχι Γεργίτσης, όπως γράφεις, ούτε οφείλεται σε τυπογραφική παραδρομή και αυτό προκύπτει από τα εξής στοιχεία: Πρώτον, από παλιό εκλογικό κατάλογο του έτους 1974, της Ενορίας του Αγίου Νικολάου της πόλης μας, που έχω στο αρχείο μου, όπου στην σελίδα 2 και στον αύξ. αριθμό 74 γράφει: "Γεργίδης Ιωάννης του Λεωνίδα, έτος γεν. 1936, Δ/νση κατοικίας Βαβυλώνος 4" και δεύτερον από τον τηλεφωνικό κατάλογο του έτους 2011, όπου στην σελίδα 455 διαβάζουμε: "Γεργίδης Νικόλαος του Λεωνίδα". Είναι ο, μακαρίτης τώρα, αδελφός του Γιάννη Κοντούρη, ο "Νίτσες" όπως ήταν γνωστός σε όλους μας, πιστεύω να τον θυμάσαι. Αλλά εκτός αυτών, η μικρότερη αδελφή του Κοντούρη η Ελισσάβετ (Μπέκη), ήταν συμμαθήτριά μου στο Γυμνάσιο. Όσο για τον κιθαρίστα της φωτογραφίας, είναι επίσης σίγουρα ο μπάρμπα Τάσος και όχι ο υιός του και φίλος μας Τάκης, όπως γράφεις, επειδή ο Τάκης από το 1964 είχε μεταναστεύσει στην Αυστραλία και συνεπώς δεν βρίσκονταν στην Φλώρινα το έτος 1965. Επίσης ο Τάκης το 1965 ήταν μόλις 31 ετών (γεν. 1934), ενώ ο κιθαρίστας της φωτογραφίας ανταποκρίνεται στην ηλικία του μπάρμπα Τάσου, 63 ετών τότε. Το εάν ο μπάρμπα Τάσος ήταν 63 ετών και ο Κοντούρης 29, δεν νομίζω ότι έχει κάποια σημασία, αφού σε μιά ταβέρνα, οι θαμώνες είναι διαφόρων ηλικιών και σύμφωνα με τον παραπάνω εκλογικό κατάλογο, ο Χατζηπολυχρονίου (Γοής), που βλέπουμε στο κέντρο της φωτογραφίας, φέρεται να είναι γεννημένος το έτος 1893, δηλαδή 72 ετών τότε, ενώ ο Αλέκος Μόδεστος το έτος 1929, ηλικίας τότε 36 ετών.Για τον Χάτζιο έχω ακούσει και εγώ ότι ήταν παλιός ποδοσφαιριστής, αλλά όπως θα διαπίστωσες, στο κείμενό μου γράφω το επάγγελμα του καθενός, εκτός από τον Κοντούρη, που ήταν από τους πιό γνωστούς ποδοσφαιριστές της εποχής. Αγαπητέ Σπύρο, ίσως σε κούρασα με όλες αυτές τις λεπτομέρειες, θα ήθελα όμως και πάλι να σε ευχαριστήσω θερμά, τόσο για τα καλά σου λόγια, όσο και για το καλοπροαίρετο σχόλιό σου. Με εξαιρετική εκτίμηση. Θανάσης Βογιατζής.-

      Διαγραφή
  2. Συγχαρητήρια κ.Θ.Βογιατζή για τα κείμενα σας.Μας μαθένετε τη Φλώρινα που δυστυχώς δεν Γνωρίζουμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Συγχαρητήρια στον κ. θανάση Βογιατζή για το εξαίρετο έργο που επιτελεί στην πόλη μας, όπως και για την όμορφη και γεμάτη αναμνήσεις, έκθεση Φωτογραφίας που παρουσίασε προ ημερών στον αίθουσα του "Αριστοτέλη".
    Είμαι πεπεισμένος, οτι ο Θανάσης έχει διασταβρώσει πολλάκις τα οσα στοιχεία παραθέτει στις φωτογραφίες του,
    και δεν θα δημοσίευε κάτι χωρίς να είναι απόλυτα σύγουρος. Αυτό αναίφερε και ο ίδιος -αν δεν κάνω λάθος-, στην ομιλία του κατά την παρουσίαση των φωτογραφιών του, στον Αριστοτέλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή