Η ψυχή της εργασίας

                    

Γράφει η Φοίβη

Γιατί θα πρέπει να κάνετε τα πάντα καλά? Ποιος θα σας βαθμολογήσει? Το περίφημο απόφθεγμα του Ουίνστον Τσώρτσιλ σχετικά με τη μανία για τελειότητα φανερώνει πόσο μας ακινητοποιεί αυτή η αδιάκοπη αναζήτηση της επιτυχίας: «Το ρητό ‘τίποτε δεν ωφελεί παρά μόνο η τελειότητα’ θα μπορούσε να έχει ένα και μόνο όνομα: ΠΑΡΑΛΥΣΗ».

 Ο άνθρωπος οδηγείται στην παράλυση λόγω της τελειομανίας και του ανόητου:
«Κάνε το καλύτερο που μπορείς». Ίσως να έχετε καθορίσει σημαντικές περιοχές στη ζωή σας όπου στ’αλήθεια θα θέλατε να κάνετε το καλύτερο. Αλλά στο πλήθος των δραστηριοτήτων σας, ο εξαναγκασμός να κάνετε πάντα ό,τι καλύτερο μπορείτε η ακόμη να το κάνετε απλώς καλά, αποτελεί εμπόδιο για δράση. Μην αφήνετε τη μανία για τελειότητα να σας κρατάει στο περιθώριο, αποφεύγοντας πιθανές ευχάριστες δραστηριότητες. Προσπαθήστε να μετατρέψετε το: «Κάνε το καλύτερο» σ’ένα απλό: «Κάνε».

Μια κατάσταση που θα μπορούσε να περιέχει ψυχικό βάθος στην εργασία μας είναι, όσο και αν εκπλήσσει μερικούς, η αποτυχία. Η φιλοδοξία μας για επιτυχία και τελειότητα μας οδηγεί ψηλά, ενώ οι στεναχώριες της αποτυχίας μας κρατούν δεμένους με την ψυχή της εργασίας. Το σκοτεινό σύννεφο της αποτυχίας που σκιάζει τις πιο σοβαρές προσπάθειές μας αποτελεί ως ένα βαθμό το αντίδοτο στις υπερβολικά υψηλές προσδοκίες. Μπορεί να νοιώθουμε ότι η αποτυχία μας συντρίβει, αλλά οι υπεροπτικοί μας στόχοι ίσως να πρέπει να κυλιστούν για λίγο στο χώμα αν πρόκειται να παίξουν δημιουργικό ρόλο στην ανθρώπινη ζωή. Όταν οι ιδέες της τελειότητας βουτάνε χαμηλά, στην περιοχή που βρίσκεται η ψυχή, έχουμε μια πράξη ενσάρκωσης από την οποία προκύπτει το ανθρώπινο επίτευγμα.

Ο νάρκισσος λέει: «Είμαι αποτυχημένος. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα καλά». Όμως η ανοχή στην αποτυχία, το να κυλιόμαστε μέσα της αντί να την αφήσουμε να προσβάλει την καρδιά μας, είναι ένας λεπτός τρόπος άμυνας ενάντια στη διαβρωτική επίδρασή της. Αλλά η επίδραση αυτή είναι ουσιαστική και τρέφει την ψυχή. Όταν μέσω της φαντασίας επανεκτιμούμε την αποτυχία, την επανασυνδέουμε ταυτόχρονα με την επιτυχία. Χωρίς τη σύνδεση αυτή, η εργασία ξεπέφτει σε μεγαλειώδεις ναρκισσιστικές φαντασίες σχετικά με επιτυχίες και σε θλιβερά συναισθήματα αποτυχίας. Οι συνήθεις αποτυχίες στη δουλειά αποτελούν αναπόφευκτο τμήμα της καθόδου του πνεύματος στα ανθρώπινα επίπεδα. Η αποτυχία είναι μυστήριο και όχι πρόβλημα. Ως μυστήριο όμως η αποτυχία δεν είναι δική μου, αποτελεί μέρος της δουλειάς μου.

Αν εξομοιώνετε την αξία σας με τις αποτυχίες η τις επιτυχίες σας θα είστε καταδικασμένοι να νοιώθετε ανάξιοι. Αν έχετε παιδιά μη τους καλλιεργείτε την παράλυση και την απογοήτευση, επιμένοντας να κάνουν το καλύτερο που μπορούν. Αντίθετα, μιλήστε μαζί τους για το ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η ίδια η πράξη είναι σημαντικότερη από την επιτυχία. Έχουμε την τάση να αποφεύγουμε εκείνες τις εμπειρίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποτυχία. Ο φόβος της αποτυχίας κατά ένα μεγάλο μέρος είναι φόβος για το άγνωστο.

Το ύστατο έργο λοιπόν είναι η σύνδεση με την ψυχή, η ανταπόκριση στις απαιτήσεις του πεπρωμένου και η φροντίδα των λεπτομερειών της ζωής όπως αυτή εμφανίζεται μπροστά μας. Τότε η ικανοποίηση που θα μας δίνει η εργασία μας θα είναι βαθειά και διαρκής και δε θα καταστρέφεται ούτε από τις αποτυχίες ούτε από τις λάμψεις της επιτυχίας.