Εορτασμός Ημέρας Εθνικής Αντίστασης

Με εκδηλώσεις που διοργάνωσε η Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας εορτάστηκε στην πόλη της Φλώρινας η Ημέρα της Εθνικής Αντίστασης, την Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014.

Η Εθνική Αντίσταση εναντίον των

στρατευμάτων κατοχής 1941-1944, προέκταση και ολοκλήρωση του έπους της Αλβανίας, των μακεδονικών οχυρών και της Μάχης της Κρήτης, υπήρξε έργο όλων των Ελλήνων που αντιτάχθηκαν, με τις όποιες δυνάμεις τους, στους κατακτητές και πολέμησαν για το πανάκριβο αγαθό της Ελευθερίας, ενάντια στο ναζισμό και το φασισμό.

Για να αποδοθεί έμπρακτα ένας ελάχιστος φόρος τιμής σε όλους εκείνους -άνδρες, γυναίκες και παιδιά- που αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν ή έπεσαν ηρωικά προσφέροντας τα μέγιστα στον υπέρ πάντων αγώνα του λαού μας στα μαύρα χρόνια της κατοχής, η Ελληνική πολιτεία έχει καθιερώσει με το άρθρο 10 του ν. 1285/1982 την επέτειο της Μάχης του Γοργοποτάμου ως ημέρα πανελλήνιου εορτασμού της Εθνικής μας Αντίστασης. Η ανωτέρω μάχη-σταθμός της αντιστασιακής δράσης στην Ελλάδα, αποτελεί ταυτόχρονα, χάρη στον ενωτικό της χαρακτήρα, φωτεινό παράδειγμα για τις επερχόμενες γενιές.

Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με την έπαρση της σημαίας στην πλατεία Γεωργίου Μόδη. Ακολούθησε επίσημη δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονα και επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων από φορείς και συλλόγους στο Μνημείο της πλατείας Γ. Μόδη.
Στεφάνι εκ μέρους της περιφέρειας κατέθεσε ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Φλώρινας κ. Στέφανος Μπίρος. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ανάκρουση του εθνικού ύμνου από την μπάντα του Δήμου Φλώρινας.

Την κεντρική ομιλία εκφώνησε ο κ. Τζήμας Γεώργιος, φιλόλογος.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του:
«Σεβαστές αρχές, κυρίες και κύριοι,

Υπάρχουν στην ιστορική ζωή των λαών μερικές ημερομηνίες κρίσιμες. Σ’ αυτές κοντοστεκόμαστε να πάρουμε μια πνοή και συνεχίζουμε. Οι ημερομηνίες αυτές είναι συγχρόνως αφετηρίες για νέα ξεκινήματα. Σήμερα καλούμαστε τέτοιες στιγμές, ηρωικές στιγμές, τιμής και περηφάνιας να θυμηθούμε. Καλούμαστε να τιμήσουμε την Εθνική Αντίσταση όλου του ελληνικού λαού στην περίοδο της κατοχής, όλους όσους αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν ή έπεσαν ηρωικά.

Το χιλιοτραγουδισμένο "έπος του '40" ήταν αυτό που πυροδότησε την εξίσου μεγαλειώδη εθνική αντίσταση. Ο μέχρι θανάτου αγώνας μεταφέρθηκε στις πόλεις και τα χωριά, χωρίς ανάπαυλα. Οι φαντάροι και οι αξιωματικοί που κατηφόριζαν πεζοί είχαν το αίσθημα και τον αέρα του νικητή. Και ο λαός, που τους θαύμαζε και ήταν περήφανος γι' αυτούς, δεν ένοιωσε υποδουλωμένος. Λίγες μέρες μετά την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, δύο νέοι εκφράζοντας το αίσθημα όλων, κατέβασαν από το κοντάρι της Ακρόπολης τη σημαία - σύμβολο του εχθρού και έστειλαν παντού το μήνυμα: Η Ελλάδα δεν έπεσε.

Χωρίς το έπος της Αλβανίας δεν θα υπήρχε το έπος της Αντίστασης. Ο λαός ενώθηκε στον πόλεμο. Η δυστυχία, η πείνα, ο θάνατος ύφαναν μια πρωτόγνωρη αλληλεγγύη, διαμόρφωσαν μια προχωρημένη κοινωνική συνείδηση.

Οι Γερμανοί κατακτητές άρπαξαν το βίος των Ελλήνων, τον καταδίκασαν σε μια εξοντωτική πείνα και επέβαλαν παντού τον τρόμο. Είναι δεκάδες χιλιάδες οι νεκροί από την πείνα και άλλες χιλιάδες οι εκτελεσμένοι, οι νεκροί στα καμένα χωριά, και δεκάδες χιλιάδες οι σταλμένοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Υπολογίζεται ότι πάνω από 700.000 είναι τα θύματα της κατοχής, ενώ μνημεία της χιτλερικής θηριωδίας έμειναν τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, τα Ανώγεια, η Καισαριανή, η Κοκκινιά και πολυάριθμες άλλες πόλεις και χωριά.

Ας σημειωθεί ότι ούτε ένας Έλληνας δεν πολέμησε στο πλευρό των Γερμανών και ο λαός με παλλαϊκές διαδηλώσεις απέτρεψε την επιστράτευση και υποχρέωσε τους κατακτητές να παραιτηθούν από τα σχέδια για τη βίαιη μεταφορά εργατών στις πολεμικές τους βιομηχανίες.

Ας κάνουμε στο σημείο αυτό μια μικρή ιστορική αναδρομή στα σημαντικότερα γεγονότα -σταθμούς που καθόρισαν την πορεία της Εθνικής Αντίστασης:

Στις 3 Μάη του 1941, όπως ειπώθηκε, γίνεται η υποστολή της γερμανικής σημαίας από το Μανώλη Γλέζο και τον Απόστολο Σάντα, γεγονός που αποτελεί και το πρώτο δυνατό χτύπημα κατά των Γερμανών.

Από το καλοκαίρι του 1941 ιδρύονται οι αντιστασιακές οργανώσεις: Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο). Σκοπός του ήταν ''η απελευθέρωσις του έθνους από τον ξένον ζυγόν και η απόκτησις της πλήρους ανεξαρτησίας της χώρας'', όπως και η ελεύθερη επιλογή της μορφής του πολιτεύματος από το λαό. Λίγο αργότερα, το Φεβρουάριο του 1942, έγινε γνωστή η ίδρυση του Ε.Λ.Α.Σ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός). Επικεφαλής του ήταν ο στρατηγός Στέφανος Σαράφης και ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης). Ο Ε.Λ.Α.Σ ήταν εθελοντικός αντάρτικος στρατός και αποτέλεσε τη μεγαλύτερη και μαζικότερη αντιστασιακή οργάνωση στην Ελλάδα, καθώς μαζί του συστρατεύτηκε η πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Τον Φεβρουάριο του 1943 το Ε.Α.Μ. ιδρύει την Ε.Π.Ο.Ν (Εθνική Πανελλαδική Οργάνωση Νεολαίας), η οποία έδωσε αξιοθαύμαστες μάχες στο πλευρό του Ε.Α.Μ.

Άλλες οργανώσεις.

Ε.Δ.Ε.Σ. (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος). Αρχηγός ο στρατηγός Ναπολέων Ζέρβας.

Ε.Κ.Κ.Α. (Εθνική Και Κοινωνική Απελευθέρωση). Αρχηγός ο Δημήτριος Ψαρρός.

Το Νοέμβρη του 1942 γίνεται η ιστορική ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Στην επιχείρηση συμμετείχαν 150 αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ., 60 του Ε.Δ.Ε.Σ. και 12 Άγγλοι σαμποτέρ, οι οποίοι επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά κατά της ιταλικής φρουράς που προστάτευε τη μεγάλη σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοποτάμου, κοντά στη Λαμία. Αφού εξουδετέρωσαν τη φρουρά, ανατίναξαν τη γέφυρα. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σαμποτάζ του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου ήταν το σύνθημα πως πρέπει να ξεσηκωθούν οι σκλάβοι. Ήταν το μήνυμα πως ο ελληνικός λαός δε συμβιβάζεται με την υποταγή στους καταπιεστές εκείνης της εποχής, που αποκαλούσαν το αιματοκύλισμα του κόσμου ''νέα τάξη πραγμάτων''.

Τον Μάρτη του 1944 το Ε.Α.Μ. Ιδρύει την Π.Ε.Ε.Α (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης), ένα είδος κυβέρνησης (η κυβέρνηση του βουνού) για την ''Ελεύθερη Ελλάδα'' που κατάφερε στις ελεγχόμενες περιοχές να διενεργήσει ελεύθερες εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Εθνικού Συμβουλίου που συνήλθε στο χωριό Κορυσχάδες της Ευρυτανίας. Στις εκλογές ψήφισαν για πρώτη φορά οι γυναίκες και οι νέοι από 18 ετών και πάνω. Στο Εθνικό Συμβούλιο εκλέχτηκαν πέντε γυναίκες.

Στις 20 Μαΐου 1944 οι αντιστασιακές οργανώσεις υπέγραψαν με την κυβέρνηση τη ''Συμφωνία του Λιβάνου'' στο Κάιρο της Αιγύπτου, σύμφωνα με την οποία θα σχηματιστεί κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στις 3 Σεπτεμβρίου 1944.

Θεωρώ ωστόσο πως πιο ωφέλιμο απ’ όλα θα ήταν να διαβάσω ένα γράμμα-ντοκουμέντο που βρέθηκε στην τσέπη ενός νεκρού Ιταλού στρατιώτη που σκοτώθηκε στην επιχείρηση του Γοργοπόταμου, γράμμα απελπισίας και παράκλησης στο Θεό:

«Ο Θεός να δώσει, αν είναι και σκοτωθώ, το πτώμα μου να πέσει στα χέρια του εχθρού. Έτσι μόνο υπάρχει ελπίδα να δουν το φως της δημοσιότητας αυτά τα λόγια μου και να ακουστούν. Είμαι ένας άνδρας 28 χρονών. Το όνομά μου δεν έχει καμιά σημασία.  Ξεκίνησα κι εγώ κάποτε με φλογερές φιλοδοξίες και με ωραία όνειρα  και ξύπνησα ένα πρωί διορισμένος με τη βία, ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ και ΔΗΜΙΟΣ από τον αρχηγό της φασιστικής Ιταλίας ... Σαν σκαθάρια, αλίμονο, και σαν ποντίκια, φέραμε τη δυσωδία και την πανώλη παντού. όπου μας στείλανε. Οι φρικαλέοι εντούτοις ηρωισμοί μας, με τη βροχή του υπερίτη στα κορμιά των αθώων, με τις οβίδες στα κεφάλια των άοπλων, έγιναν το μισητό σύμβολο  του φασισμού.    Έτσι εμείς όλοι, που ποτέ δε σκεφτήκαμε να παραστήσουμε τους πολεμιστές και τους ήρωες, αλλά που απομείναμε στη βάση της ψυχής μας άνθρωποι και Χριστιανοί, εμείς όλοι που καταριόμαστε τη μοίρα μας, γιατί μας έταξε να ζήσουμε την περίοδο αυτή της απερίγραπτης  καταπτώσεως, έναν μόνο πόθο χαϊδεύουμε και μία ελπίδα τρέφουμε: Να εξοντωθεί και να πέσει ο  φασισμός με τον ηρωικό πρωταρχηγό και τους γενναίους ιππότες του. Να πέσει επιτέλους, αφού εμείς οι ίδιοι, που πάσχουμε και ντρεπόμαστε, που τραβούμε τα πάνδεινα και πεινάμε, που σκοτωνόμαστε και ατιμαζόμαστε, που έχουμε χάσει κάθε ανθρώπινο δικαίωμα και εμφανιζόμαστε από το χυδαίο φασισμό χωρίς ανθρωπιά, δεν είμαστε άξιοι και ικανοί να τους γκρεμίσουμε από τα μακάβρια βάθρα τους.    Απ’ έξω ας έρθει η σωτηρία... Μέσα από τον τάφο που θα μου σκάψουν με γενναιοψυχία χέρια ηρωικών Ελλήνων μαχητών, εκπέμπω με αγωνία προς όλη την ανθρωπότητα το απελπισμένο ΣΟΣ του λαού μου. Και είθε η φωνή μου να δονήσει σαν αστροπελέκι τον αιθέρα και ν’ ακουστεί ως τα πέρατα του κόσμου".

Δεν θα μπορούσαμε να μην κάνουμε αναφορά και στον μεγάλο μας αντιστασιακό ποιητή Γιάννης Ρίτσο που θα γράψει στη ''Ρωμιοσύνη'':

«Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτω απ' τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο. (...) Το χέρι τους είναι κολλημένο στο ντουφέκι, το ντουφέκι είναι συνέχεια του χεριού τους, το χέρι τους είναι συνέχεια της ψυχής τους.»

Σήμερα βέβαια ζούμε μιαν άλλη εποχή. Τις μέρες της θαυμαστής κοινωνικής αλληλεγγύης, της συλλογικότητας, της αγωνιστικής έξαρσης, τις αντικατέστησε μια συστηματική και "ενεργούμενη" ιδεολογία της ξέφρενης ατομικότητας, του υλικού ευδαιμονισμού, της σχετικής αδιαφορίας για τα κοινά. Από τον υποσιτισμό πέσαμε πολλά μεταβατικά στάδια, στον τυφλό υπερσιτισμό, χωρίς η ποιότητα να αποτελεί ζητούμενο και τώρα στην ανελέητη οικονομική κρίση. Το ίδιο αμβλύνθηκε και η συνείδηση για όσα αρνητικά συμβαίνουν. Ένα κλίμα "ωχαδερφισμού" καλλιεργείται και συμβιβάζεται με τα πάντα. Οι παλαιότεροι δεν αναγνωρίζουν το "σημερινό λαό". Κανείς βέβαια δεν νοσταλγεί την επιστροφή στις συνθήκες της κατοχής. Είναι όμως ανάγκη να υπάρξει ένα καθαρό μέτωπο απέναντι στα εκφυλιστικά φαινόμενα.

Οι εορτασμοί της επετείου δεν έχουν νόημα όταν περιορίζονται σε θεαματικές τελετουργίες. Είναι ζωτική ανάγκη να βαθαίνουμε αδιάκοπα στο νόημα αυτού του μεγάλου αγώνα. Εκεί ξαναγεννήθηκε ο αληθινός πατριωτισμός, η σύνδεση του κοινωνικού προβλήματος με τα εθνικά, η αδιαίρετη ενότητα της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της προόδου με γνώμονα τα συμφέροντα της ολότητας, του έθνους, που μας στεγάζει όλους και μας επιτάσσει να φυλάμε σαν κόρη οφθαλμού την ανεξαρτησία και την εθνική κυριαρχία και να γινόμαστε αδιάκοπα καλύτεροι. Αυτή είναι η αληθινή απόδοση τιμής στους ήρωες του έπους και της Εθνικής μας Αντίστασης.

Στην Κρήτη, λένε μια παροιμία: «Των μπροστινών πατήματα των πισινών γιοφύργια». Οι δρόμοι της δόξας των παλαιμάχων, είναι γεφύρια των σημερινών πολεμάρχων. Ευχαριστώ».