Τα παγκάκια και τα καφενεία γεμίζουν από θλιμμένους ανθρώπους κάποιας ηλικίας που συζητούν, που θυμούνται, που θυμώνουν… Τα πρόσωπά τους κουρασμένα, το χαμόγελό τους χαμένο και οι κινήσεις τους προσεκτικές για να μην ενεργοποιήσουν πόνους… Μια εικόνα που σηματοδοτεί τον πολιτισμό μας και τη χαμένη του ανθρωπιά... Ό, τι τους περιβάλλει είναι ξένο, απρόσωπο,
μειωμένης αισθητικής, με κυρίαρχα στοιχεία το χρώμα, τον ήχο, την ταχύτητα, κυρίως την ταχύτητα που τους τονίζει ότι όλα έχουν αλλάξει, ότι όλα αλλάζουν… Οι πιο πολλοί έζησαν τον εργασιακό τους χρόνο σε κάποιο γραφείο ή εργοτάξιο ή σ’ ένα περιορισμένο χώρο, χώροι που νεκρώνουν το παρελθόν και δεν αναπαράγουν ζωή. Η ζωή τους έχει τώρα ταυτιστεί με τις ειδήσεις, τις πολιτικές αναλύσεις, τις προγνώσεις καιρού, τις διαφημίσεις…
Κάποτε όλα στις πόλεις είχαν ανθρώπινη κλίμακα και παρά τις ελλείψεις τη ζωή των ανθρώπων τη χαρακτήριζαν: η αλληλεγγύη, η ηρεμία, η επικοινωνία, οι ανθρώπινοι δεσμοί, η αγάπη στον τόπο τους.
Το βλέμμα του ηλικιωμένου της ερημωμένης πια υπαίθρου έβλεπε την αρμονία να τον περιβάλει, αμπέλια, χωράφια πράσινα και χρυσαφή, και στα χαμηλά υψόμετρα λεμονιές, πορτοκαλιές, ελαιόδεντρα, κυρίως ελαιόδεντρα. Στις πιο πολλές περιοχές της πατρίδας μας τα ελαιόδεντρα, κάποιας ηλικίας, θυμίζουν ομάδα σεβάσμιων σοφών γερόντων. Τα σημάδια του χρόνου τόσο στους δουλεμένους αγρότες, όσο και στα ελαιόδεντρα έχουν ομοιότητες: τα γυρτά σώματα, οι ροζιασμένες κλειδώσεις, οι ρυτίδες του προσώπου τους βρίσκουν αναλογίες στο ασύμμετρο αλλά αισθητικά τέλειο σχήμα του όμορφου και πολύτιμου αυτού δέντρου.
Η αναφορά στα ελαιόδεντρα και τη σημερινή μοναξιά θέλει να τονίσει τη χαμένη ανθρώπινη διάσταση που ξεχάστηκε στο κυνήγι της κατανάλωσης και της σπατάλης. Το ευλογημένο δέντρο έχει αφεθεί στην εγκατάλειψη, αν και είναι το δώρο των θεών για την επιβίωση του λαού μας. Η τραγικότητα της εικόνας των ελαιόδεντρων προδίδει την αχαριστία στα δώρα της φύσης και αποκαλύπτει τις χαμένες αξίες και τις παραμελημένες δυνατότητες της χώρας μας που την οδήγησαν στη σημερινή της περιπέτεια.
Η αξιοποίηση του αθάνατων ελαιόδεντρων θα έδινε στη χώρα κύρος και πλούτο, αλλά και εμπέδωση των αξιών που σηματοδοτούν. Σαν να μην φτάνει το πρόβλημα που δημιουργεί ο αναξιοποίητος πλούτος-ελιά, η αγορά είναι κατακλυσμένη από λεμόνια, ακτινίδια, ρόδια και προϊόντα κάθε προέλευσης.
Αν κάποιος δεν έχει περπατήσει την πατρίδα μας, του δημιουργείται η εικόνα ότι η χώρα μας έχει έλλειψη από τέτοια παραγωγική δυνατότητα. Η εικόνα είναι διαφορετική: λεμονιές φορτωμένες με λεμόνια να σαπίζουν στο έδαφος, ακτινίδια παραγωγής μας αδιάθετα, ένας ολόκληρος πλούτος αναξιοποίητος. Και είναι ένας πλούτος που δεν ενσωματώνει μόνο τις ευλογημένες δυνατότητες αυτής της γης, αλλά και τις αξίες των ανθρώπων της.
Και οι δυνατότητες αυτής της χώρας δεν έχουν τελειωμό, αν μάλιστα ενσωματωθεί σ’ αυτές και η γνώση.
Η απομάκρυνση από τις αξίες του λαού μας και η πλήρης αφομοίωσή μας από την κουλτούρα της κατανάλωσης μας έκανε αδιάφορους, τόσο για την ομορφιά του τόπου μας, όσο και για ό, τι σηματοδοτεί την ύπαρξή μας.
Η εκστρατεία για αξιοποίηση του πλούτου μας και για προτίμηση των δικών μας προϊόντων πρέπει να ενσωματωθεί στην καθημερινή μας φροντίδα. Αυτός είναι ο τόπος μας και οι δυνατότητές του που μαζί με τις αξίες του λαού μας θα μας σώσουν, αρκεί να ξανα-ανακαλύψουμε την ακατάλυτη σχέση μαζί τους.
Χρήστος Β. Μασσαλάς
π. Πρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Πηγή: Το Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου