Λίγες σκέψεις… για σκέψη

Γράφει η Φανή Μοτεσνίτσα

Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε πριν 2 ½ χρόνια με αφορμή ένα τυχαίο γεγονός. Η διαχρονικότητά του νοήματός του, όμως, το κάνει και σήμερα το ίδιο επίκαιρο!

Μάρτιος 2010, Αθήνα, Ηλεκτρικός σιδηρόδρομος. Μετά το τέλος μιας συναυλίας και με διάθεση στα ύψη κατευθυνόμαστε με την παρέα μου και άλλες 10.000 προς τον ηλεκτρικό. Στοιβαχτήκαμε στα βαγόνια και κάναμε σχέδια για τον αυριανό μας καφέ. Λίγο το σπρώξιμο, λίγο η δυσωδία που μου τρυπούσε τα ρουθούνια, ένιωσα ανάστατη και άρχισα να κοιτώ τριγύρω μου. 

Πίσω μας καθόταν ένας νεαρός άστεγος. Αυτός ήταν η πηγή του “κακού” σκέφτηκα και προσπάθησα διακριτικά να απομακρυνθώ ώστε να μπορώ να αναπνεύσω καλύτερα. Μια παρέα που καθόταν έφυγε σε κάποια στάση και έτσι μετακινηθήκαμε προς τα εκεί.

Από τη νέα θέση μου, θέλοντας και μη, το βλέμμα μου έπεφτε στο νεαρό. Προσπάθησα να τον παρατηρήσω πιο καλά αλλά όσο γινόταν πιο διακριτικά για να μην τον φέρω σε δύσκολη θέση. Ήταν ένα ψιλό, αδύνατο παλικάρι, με γένια μηνών, ρούχα που δεν ταίριαζαν στην ηλικία του αλλά τα είχε απλά για να ντυθεί, 2-3 μπουφάν για το κρύο και μια σχεδόν σκισμένη σακούλα με μια κουβέρτα - ένδειξη πως ήταν όντως άστεγος. 

Τα χέρια του βρόμικα, τα ρούχα του βρόμικα και όμως το πρόσωπο του ήταν λαμπερό. Το βλέμμα του καθάριο και αξιοπρεπές. Είχε το κεφάλι στο σκυμμένο και στα χέρια κρατούσε 2 πακέτα χαρτομάντιλα αλλά δεν τα πρότασσε σε κανέναν, απλά εκλιπαρούσε με το βλέμμα του όποιον τον κοίταζε μπας και τα πάρει. 

Ήταν ξεκάθαρο δεν ήταν ζητιάνος ή καλύτερα δεν ήξερε να κάνει το ζητιάνο. Μας κοιτούσε που και που αλλά το βλέμμα του έκρυβε περισσότερο πόνο και ντροπή παρά παράκληση για βοήθεια. 

Ένιωσα την ανάγκη να του δώσω κάποια χρήματα – ίσως επειδή έμοιαζε σε ένα φίλο που είχα χάσει πρόσφατα – αλλά πως να το κάνω χωρίς να τον προσβάλλω;
Σε λίγο άδειασε μια θέση δίπλα μας και έκατσε και αυτός. Κάθε φορά που κάποιος σηκώνονταν να περάσει, βιαστικά μάζευε τη σακούλα του για να μην κλείνει το διάδρομο και ενοχλήσει. Δεν ήταν ναρκομανής ήταν ξεκάθαρο αυτό. Έμοιαζε με ένα παιδί με ήθος και αρχές και αυτό με έκανε να αναρωτιέμαι πως βρέθηκε σε αυτήν τη δεινή θέση. 

Όταν όλοι οι ξένοι που καθόταν δίπλα μας έφυγαν άπλωσα το χέρι μου και του έδωσα λίγα χρήματα. Άνοιξε το χέρι του και ούτε καν είδε τι ποσό του έβαλα παρά μόνο μου είπε 3-4 φορές σε ευχαριστώ πολύ, πιάνοντας την καρδιά του και βάζοντας ένα υποτυπώδες μειδίαμα στα χείλη του. 

Τον ρώτησα πως τον λένε και μου απάντησε Δημήτρη. Από που είσαι; Ήταν η επόμενη ερώτησή μου. Γέννημα θρέμμα Ζωγράφου, μου είπε, αλλά τους τελευταίους 8 μήνες ζω στο δρόμο. Μου είπε πως ήταν μόλις 22.

Οι γονείς σου; Ήταν η επόμενη απορία μου, είχα υποθέσει πως έχει φύγει από το σπίτι του. Σήκωσε το δάχτυλο του και μου έδειξε ψηλά. Τους έχασα απάντησε και φάνηκε πως του ερχόταν να δακρύσει αλλά δάκρυα δεν έβγαιναν. Το βλέμμα του ήταν πολύ πονεμένο. Είπε πως δεν έχει κανέναν, πως κοιμάται στο δρόμο και με δυσκολία έβγαλε το χειμώνα. Πως τρώει στα συσσίτια. Πως στο δήμο Αθηναίων δεν μπορεί να κοιμηθεί γιατί οι ξενώνες, του είπαν, πως είναι γεμάτοι αλλοδαπούς. Πως η εκκλησία του δίνει λίγα χρήματα και φαγητό γιατί κοιτώνες δεν έχει και πως σε 2 μήνες λήγει η αναβολή που είχε πάρει από τον στρατό, μετά το θάνατο των γονιών του, και πρέπει να πάει φαντάρος. Μάλλον λυτρωτικός φαντάζει ο στρατός, καθώς θα έχει κάπου να κοιμηθεί. 

Μιλούσαμε οι κοπέλες μεταξύ μας και αναρωτιόμασταν που να του πούμε να απευθυνθεί για βοήθεια. Είχε πάει όμως ήδη παντού. 

Με αυτήν την μικρή κουβεντούλα φτάσαμε μέχρι την Ομόνοια που εμείς έπρεπε να κατέβουμε αλλά το ίδιο και ο Δημήτρης – δε ήταν πλέον ο άστεγος, είχε όνομα, ήταν ο Δημήτρης. Μας έκανε νόημα να περάσουμε, πριν από αυτόν για την έξοδο. Προηγούνται οι γυναίκες βλέπεις. Αν έχεις τρόπους δεν τους ξεχνάς ούτε αν είσαι στο δρόμο. 

Βγαίνοντας από το βαγόνι του λέω: “Μην το βάζεις κάτω και μην απογοητεύεσαι. Θα χαρώ να σε ξανασυναντήσω στο μέλλον και να είσαι πολύ καλύτερα”. Με ευχαρίστησε με ένα πικρό χαμόγελο. Τον καληνυχτίσαμε, το ίδιο και αυτός. Ήμασταν όλες σοκαρισμένες από το περιστατικό. Ασυναίσθητα, ενώ είχαμε πάρει αντίθετες κατευθύνσεις γύρισα πίσω να τον δω. Είχε γυρίσει και αυτός και σήκωσε το χέρι του να μας χαιρετίσει βάζοντας αμέσως μετά το χέρι του με γροθιά στο στήθος του σαν να έλεγε ευχαριστώ. 

Με αναστάτωσε αυτό το περιστατικό. Υπάρχει πολύς πόνος γύρω μας τελικά. Η ζωή είναι άδικη με κάποιους ανθρώπους, το ξέρουμε όλοι καλά. Σε άλλους δίνει απλόχερα και σε άλλους στερεί τα πάντα. 

Πόσα πράγματα στη ζωή μας τα έχουμε δεδομένα; Το έχετε σκεφτεί; Την υγεία μας, την οικογένειά μας, τους φίλους μας, τη δουλειά μας, το σπίτι μας, την ασφάλεια στη χώρα μας και όμως τίποτα από αυτά δεν είναι δεδομένα. Μπορεί να ξυπνήσουμε ένα πρωί και όλα αυτά να μην υπάρχουν. Θα πρέπει να ευχαριστούμε το Θεό για όσα μας έχει προσφέρει και να φροντίσουμε να τα χαιρόμαστε! Να τα χαιρόμαστε αληθινά!!! 

Να λέμε στους δικούς μας ανθρώπους όλα όσα νιώθουμε! Να μην ντρεπόμαστε να το εκφράσουμε! 

Πότε ήταν η τελευταία φορά που είπαμε στους γονείς σας πόσο τους αγαπάμε; Πότε είπαμε στους φίλους σας πόσο σημαντικοί είναι και πόσο χαιρόμαστε που είναι στη ζωή μας; Πότε ήταν η τελευταία φορά που σηκωθήκαμε από το κρεβάτι το πρωί για δουλειά και είπαμε ευτυχώς που έχω τη δουλίτσα μου και μπορώ και ζω; Πότε ήταν η τελευταία φορά που σηκωθήκαμε από το κρεβάτι χαμογελαστοί και είπαμε άλλη μια μέρα ξημέρωσε και Δόξα τω Θεό που έχουμε την υγεία μας; 

Δεν τα κάνουμε όλα αυτά οι άνθρωποι γιατί ακριβώς τα θεωρούμε δεδομένα. Χανόμαστε στην καθημερινότητα, στις δυσκολίες της ζωής, στο λαβύρινθο των προσωπικών μας και ξεχνάμε την ουσία. Την ουσία πως ήρθαμε σε αυτήν την γη να ζήσουμε μια όμορφη ζωή, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και να αφήσουμε κάτι όμορφο πίσω μας ο καθένας στον μικρόκοσμό του. 

Δεν θέλω στο κείμενο αυτό, να κλείσω με ένα συμπέρασμα ή έναν επίλογο. Ας κρατήσει ο καθένας ό,τι άγγιξε την ψυχή του.