Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Ἐμπρησμὸς τῆς Βιβλιοθήκης τῆς Ἀλεξανδρείας

Ἡ ἀρχαία βιβλιοθήκη της Ἀλεξανδρείας, ἡ λεγόμενη καὶ Μουσεον, κάηκε δυὸ φορές, τὴ δεύτερη φορὰ ὁλοσχερῶς.
Ὁ πρῶτος ἐμπρησμός της, κατὰ τὸν ὁποῖο κάηκαν τὰ μισὰ περίπου βιβλία της, συνέβη τὸ 47 π.Χ., ἐνῷ βρισκόταν στὴν Ἀλεξάνδρεια ὁ Ἰούλιος Καῖσαρ γιὰ τὴν καταδίωξι τοῦ Πομπηΐου. Ὁ ἐμπρησμὸς ἦταν μᾶλλον ἀτύχημα. Ὁ Ἰούλιος Καῖσαρ, ποὺ ἦταν
ἑλληνομαθὴς καὶ Φιλέλληνας, λυπήθηκε πολὺ γιὰ τὸν ἐμπρησμὸ ἐκεῖνο, τόσο διότι ἡ καταστροφὴ ἦταν μιὰ μεγάλη ἀπώλεια ὅσο καὶ διότι συνέπεσε μὲ τὴν δική του παρουσία.
Ὁ δεύτερος  κι ὁλοκληρωτικὸς ἐμπρησμὸς συνέβη τὸ 641 μ.Χ., ὅταν κυρίευσαν τὴν Ἀλεξάνδρεια γιὰ πρώτη φορὰ οἱ Ἄραβες μωαμεθανοί, ποὺ τὴν πῆραν ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες Χριστιανούς. Τὴν ἔκαψε ἐσκεμμένα καὶ φανερὰ ὁ Ἄραβας μωαμεθανὸς πορθητὴς τῆς Ἀλεξανδρείας Ἄμβρος (Ἂμρ - ἴμπν - Ἒλ - Ἄς). Τὴ φορὰ αὐτὴ κάηκαν καὶ πολλὲς χιλιάδες χριστιανικῶν κειμένων, τὰ ὁποῖα εἶχαν συσσωρευθῆ στὴ βιβλιοθήκη ἐπὶ ἓξ αἰῶνες.
Λέγεται μάλιστα καὶ τὸ ἑξῆς γιὰ τὸν μωαμεθανικὸ αὐτὸ ἐμπρησμό. Ὁ πορθητὴς ῥώτησε τοὺς Ἀλεξανδρεῖς ἂν τὰ βιβλία τῆς βιβλιοθήκης εἶναι σοφώτερα ἀπὸ τὸ Κοράνιο, κι ἐκεῖνοι, ἄλλοι φοβήθηκαν καὶ τοῦ εἶπαν Ὄχι, κι ἄλλοι τόλμησαν καὶ τοῦ εἶπαν Ναὶ εἶναι σοφώτερα. Ἐκεῖνος τότε στοὺς μὲν πρώτους ἀπάντησε ὅτι, ἀφοῦ δὲν εἶναι σοφώτερα ἀπὸ τὸ Κοράνιο, δὲν χρειάζονται, καὶ γι᾿ αὐτὸ πρέπει νὰ καοῦν, στοὺς δὲ δευτέρους ἀπάντησε ὅτι δὲν ἐπιτρέπεται νὰ ὑπάρχουν βιβλία θεωρούμενα σοφώτερα ἀπὸ τὸ Κοράνιο, καὶ γι᾿ αὐτὸ πρέπει ἐπίσης νὰ καοῦν. Κι ἔκαψε τὴ βιβλιοθήκη.
Κάνοντας μιὰ νηφάλια καὶ ῥεαλιστικὴ ἐκτίμησι τῶν δυὸ ἐμπρησμῶν τῆς βιβλιοθήκης τῆς Ἀλεξανδρείας, τοῦ εἰδωλολατρικοῦ καὶ μωαμεθανικοῦ, μποροῦμε νὰ ποῦμε τὰ ἑξῆς. Ἕνα βιβλίο μεγάλης ἀξίας βρίσκεται ὄχι μόνο στὶς βιβλιοθῆκες, ὅπου φρόντισε καὶ τὸ ἔβαλε ὁ συγγραφεὺς ἢ ὁ ἐμπορικὸς ἐκδότης του ἢ κάποιος παράγων τῆς βιβλιοθήκης, ἀλλὰ καὶ στὴν κυκλοφορία, ἐπειδὴ οἱ ἄνθρωποι τὸ ἐκτιμοῦν τὸ διαβάζουν τὸ ἀντιγράφουν τὸ ἀποκτοῦν.
Ἕνα βιβλίο χωρὶς ἀξία δὲν κυκλοφορεῖ, ἐπειδὴ οἱ ἄνθρωποι δὲν τὸ ἐκτιμοῦν δὲν τὸ διαβάζουν δὲν ἐνδιαφέρονται νὰ τὸ ἔχουν, ἀλλὰ μπορεῖ νὰ βρίσκεται σὲ μιὰ βιβλιοθήκη, ἰδίως μεγάλη, ἐπειδὴ φρόντισαν νὰ τὸ βάλουν ἐκεῖ κάποιοι. Ἔτσι ὅταν μιὰ βιβλιοθήκη καῇ, τὰ μὲν κείμενα ἀξίας διασῴζονται  στὴν κυκλοφορία, τὰ δὲ χωρὶς ἀξία ποὺ ἦταν στὴ βιβλιοθήκη, ἐξαφανίζονται. Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἐξαφανίσῃ τὰ Ἔπη τοῦ Ὁμήρου ἢ τὰ ἑρμηνευτικὰ τοῦ Ἰωάννου Χρυσοστόμου, ἀκόμη κι ἂν κάψῃ ἑακατὸ βιβλιοθῆκες σὰν τῆς Ἀλεξανδρείας.
Ἔτσι μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι οἱ δυὸ ἐμπρησμοὶ τῆς βιβλιοθήκης τῆς Ἀλεξανδρείας γιὰ μὲν τὴν πόλι ἐκείνη ἦταν ἀπώλεια μεγάλη, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γραμματεία, τόσο τὴν προχριστιανικὴ ὅσο καὶ τὴ χριστιανική, δὲν ἦταν καθόλου ἀπώλεια. Εἶναι φυσικὸς νόμος ἀπ᾿ ὁποιαδήποτε γραμματεία τῆς γῆς νὰ διασῴζωνται στοὺς αἰῶνες τὰ βιβλία ἀξίας καὶ ν᾿ ἀφανίζωνται μ᾿ ὁποιονδήποτε τρόπο τὰ χωρὶς ἀξία. Κανεὶς ἐμπρησμὸς βιβλιοθήκης δὲν ἐπηρεάζει τὰ ποσοστὰ οὔτε στὴν ἑλληνικὴ γραμματεία οὔτε σὲ καμμιὰ ἄλλη. Ἡ φυσικὴ ἐπιλογὴ καὶ τὸ φιλτράρισμα τοῦ χρόνου εἶναι γεγονότα αὐτόματα.          Τέτοιοι ἐμπρησμοὶ δείχνουν μόνο τὴ βαρβαρότητα τῶν ἐμπρηστῶν, καὶ δὲν ἔχουν καμμιὰ ἀπολύτως ἄλλη σημασία.
Κ. Σιαμάκης (περίληψι διαλέξεως τὸ 1997)
(Γιὰ τὴν ἐπιλογή, Ἀ. Σιαμάκης)


9 σχόλια:

  1. Μάλλον ξεχνάς παπά να αναφέρεις οτι την βιβλιοθήκη βόηθησαν χριστιανοί να την κάψουν!!!! Αιώνιοι σκοταδιστές! Ο συνονοματός σου ειδικά!! Γιατί δεν λες τι έγινε με την Υπατία; Γιατί με το ζόρι βγάζετε τους βυζαντινούς έλληνες; Γιατί δεν λες οτι εκτός από την μακεδονική οικογένεια, δεν υπήρχε άλλος έλληνας αυτοκράτορας στο βυζάντιο; Αα και οι παλαιολόγοι. Γιατί δεν λες οτι η Ελλάδα ήταν η χώρα που δεχόταν τις επιθέσεις των βαρβάρων ωστε να κουραστούν και να εξασθενήσουν και μετά έβγαινε ο βυζαντινός στρατός για να τους πολεμίσει; Γιατί δεν λες το τι λέει ο Ιωάννης ο "χρυσόστομος" για τις τέχνες, τα μαθηματικά, τους έλληνες κλπ; Γιατί τόσα χρόνια λέγατε τα ανάθεμα;;; Γιατί κάνατε άγιο τον Μ.Θεοδόσιο, ο οποίος έσφαξε χιλιάδες ελλήνων, κατέστρεψε τους ολυμπιακούς αγώνες, χρυσαλεφάντινα αγάλματα κλπ κλπ; Ντρόπη σας! Ντροπή στον κλήρο γενικά!!! Πλην ελαχίστων που πραγματικά έδωσαν την ψυχή τους για την σωτηρία του τόπου. Ακόμα και σήμερα!! Πήγε ο Σαμαράς και τον υποδεχθήκατε σαν Βασιλιά! Λες και δεν ξέρουν το πόσο υποφέρει ο ελληνικός λαός! Ποιός ξέρει πόσες λίμνες πήραν τώρα. Υ.Γ Αν δεν δημοσιευθεί απλά θα είσαι florinea ενα ακόμα κομπλεξικό μπλογκ που θέλει να τα έχει καλά με όλους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η λεγόμενη μακεδονική δυναστεία καταγόταν στην πραγματικότητα από τηνΑρμενία. Το γράφει η Αρβελέρ στο βιβλίο της

      Διαγραφή
  2. Για την καταστροφή του 391μΧ δεν θα μας πείτε κάτι;

    Κατά την πολιορκία της Αλεξανδρείας από τον Καίσαρα, το 47 π.Χ., μεγάλο τμήμα της Βιβλιοθήκης του Μουσείου κατεστράφη, από πυρκαϊά. Για την αναπλήρωση των απωλειών ο Αντώνιος, το 41 π.Χ., μετέφερε στην Αλεξάνδρεια την Βιβλιοθήκη της Περγάμου. Η Βιβλιοθήκη του Σεραπείου υπέστη εκτεταμένες καταστροφές το 272. Προφανώς, κατόπιν του διατάγματος του αυτοκράτορος Θεοδοσίου (391), με το οποίον απαγορευόταν η λειτουργία ιερών και ιδρυμάτων της αρχαίας θρησκείας, η βιβλιοθήκη αυτή κατεστράφη ολοσχερώς από ζηλωτάς μοναχούς. Η εναπομείνασα Βιβλιοθήκη του Μουσείου κατεστράφη το 642, με την αραβική κατάκτηση της βυζαντινής Αιγύπτου

    Και για τον δεύτερο εμπρησμό ισχύει πάντως αυτό που λέτε στο τέλος: Τέτοιοι ἐμπρησμοὶ δείχνουν μόνο τὴ βαρβαρότητα τῶν ἐμπρηστῶν

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τά αἴτια τῆς καταστροφῆς τῆς Βιβλιοθήκης

    Κατά τήν πολιορκία τῆς Ἀλεξάνδρειας ἀπό τόν Καίσαρα, τό 47 π.Χ. μεγάλο τμῆμα τῆς Βιβλιοθήκης τοῦ Μουσείου κατεστράφη, ἀπό πυρκαγιά.Γιά τήν ἀναπλήρωση τῶν ἀπωλειῶν ὁ Ἀντώνιος, τό 41π.Χ., μετέφερε στήν Ἀλεξάνδρεια τήν Βιβλιοθήκη τῆς Περγάμου.Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Σεραπείου ὑπέστη ἐκετεταμένες καταστροφές τό 272. Προφανῶς κατόπιν τοῦ διατάγματος τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου (391), μέ τό ὁποῖον ἀπαγορευόταν ἡ λειτουργία ἱερῶν καί ἱδρυμάτων τῆς ἀρχαίας θρησκείας, ἡ βιβλιοθήκη αὐτή κατεστράφη ὁλοσχερῶς ἀπό ζηλωτάς μοναχούς.Ἡ ἐναπομείνασα Βιβλιοθήκη τοῦ Μουσείου κατεστράφη τό 642, μέ τήν ἀραβική κατάκτηση τῆς βυζαντινῆς Αἰγύπτου.Ἡ κατάκτηση αὐτή ἐμπνεόταν ἀπό τήν ἰδεολογία τοῦ ἱεροῦ ἰσλμαικοῦ πολέμου τῶν Ἀράβων κατά τῶν ἀπίστων, (τζιχάντ), καί πιθανόν στήν ἰδεολογία αὐτήν νά ὀφείλεται ἡ τελική καταστροφή τῆς Ἀλεξανδρινῆς Βιβλιοθήκης.



    Νεώτεροι ἐρευνητές ὑποστηρίζουν ὅτι, μέ τήν ὁριστική καταστροφή τῆς βιβλιοθήκης αὐτῆς, χάθηκαν τά 4/5 τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Γραμματείας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "ΖΩΝΤΟΒΟΛΑ, ΜΗ ΦΟΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ. Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΔΕΝ ΣΚΟΤΩΝΕΙ. ΤΑ ΨΕΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑΘΑΠΤΟΥΝ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ" (ΠΕΡ.ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ).

    Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΝ ΛΟΓΩ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΥΝΕΤΕΛΕΣΘΗ ΤΟ +396 ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
    ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΝ ΛΕΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. http://www.portaaurea.gr/istoria_meletes/sarap.htm

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. οι χριστιανοί έσφαξαν την υπατια κατέστρεψαν όχι μονο την βιβλιοθήκη της αλεξανδριας άλλα και της εφεσου, δελφων κτλ και πανε να βγουν και λαδι!!!! ουστ ρε ψεύτες που καπηλεύεστε και το όνομα του χριστου....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. aman re paidia,ekanan ayta ta pramata oi hristiani?kai toys iha se ypolipsi

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. σαν δεν ντρέπεσαι άνθρωπε μου, σκορπάτε για μια ακόμη φορά σκοταδισμό... Φαρισαίοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή