Τρίτη 22 Αυγούστου 2017

Ο Κωστάκης Λούστας, όπως πάντα και πάλι, στη Φλώρινα

Δεν είναι υπερβολικός ο τίτλος... Ο Κωστάκης Λούστας ποτέ δεν έφυγε από αυτόν τον ευλογημένο τόπο που τόσο αγαπούσε!!! Η Έκθεση με τον δικό του πλούτο, απλώς θυμίζει σε όσους από εμάς έχουμε ξεχάσει πως είναι πάντα παρών... Και δεν μας παρουσιάζει μόνο τα έργα της ανεκτίμητης εικαστικής του Τέχνης, αλλά και τη φλογερή του προσωπικότητα, με τις αμέτρητες
--- όπως ο  ίδιος έχει δηλώσει --- κεραίες. Εποπτεύει, παρακολουθεί την εξέλιξη και τη σημερινή πορεία της αγαπημένης του Φλώρινας και ζυγίζει με ακρίβεια, μα και με πολλές απαιτήσεις από εμάς για μια υπεύθυνη και σοβαρή συμμετοχή, προς μια θετική κατεύθυνση. Όλοι εμείς που είχαμε την τύχη να γευτούμε το πνεύμα και όσα ανέδυε ο εντυπωσιακός του ψυχισμός, σίγουρα, αναρριγούμε, ταξιδεύοντας στο παρελθόν. Μα και οι νεότεροι και όλοι οι Φλωρινιώτες, πρέπει να μάθουν πολλά για την προσωπικότητα του Κώστα Λούστα, με την ευκαιρία της Έκθεσης. Γιατί ο μεγάλος καλλιτέχνης είχε ανεκτίμητες πνευματικές και ανθρώπινες αρετές!!! Κι αλήθεια, πρέπει να γίνει κατανοητό πως ο Κωστάκης εποπτεύει με αγάπη και αγωνία την κοινωνική ατμόσφαιρα της αγαπημένης του Φλώρινας...

Αισθάνομαι θετική διάθεση, που το Σάββατο θα αναπνέω το οξυγόνο της Φλώρινας και, πέρα από τις κοινωνικές μου υποχρεώσεις, θα δω παλιούς φίλους και καινούργιους, κυρίως, διαδικτυακούς. Όλοι τους, ενδιαφέροντες, ζεστοί και υψηλής αισθητικής. Όταν ζεις στη Φλώρινα, δυσκολεύεσαι να κάνεις τις σωστές σου εκτιμήσεις. Η απόσταση σε οδηγεί
σε βαθύτερη αναζήτηση. Σκέφτομαι τα ωραία της Φλώρινας και δικαιολογώ τον έρωτα που είχε με τη Λυγκηστίδα ο Κώστας Λούστας. Πλησιάζουν τα 40 του, μα δεν του ταιριάζει το κεφάλαιο "Αλληλογραφίες", που συμπεριλαμβάνεται στο σπουδαίο του βιβλίο. Εκεί, απαντάει σε μια επιστολή που πήρε από το υπερπέραν και υπόσχεται πως "γρήγορα θα πάει". Συνέβη το μοιραίο, μετά ένδεκα χρόνια και πήγε ... Μια τέτοια, όμως, προσωπικότητα είναι πάντα παρούσα και γι' αυτό, το συγκεκριμένο κεφάλαιο, θα είναι πάντα ανεπίκαιρο. Παρίσταται στη Λυγκηστίδα και παντού, με τη συναρπαστική του εσωτερικότητα, την, αδιάλειπτα, παλλόμενη συνείδησή του και τον, ατέλειωτα, εκρηκτικό του συναισθηματισμό. Κι όλα αυτά, είναι εγκατεστημένα  στη συνείδηση της κοινωνίας και δεν είναι λόγια αβασάνιστα.
Από τον Κωστάκη πολλά θα μάθεις για τη Φλώρινα, αν παρακολουθήσεις τις σκέψεις του στο βιβλίο του "Εκατό και πλέον δακτυλίδια για πρίγκηπες".
Όμως, θαρρώ πως παρασύρθηκα. Ο λόγος, του ανήκει.  Άλλωστε , έμμεσα,  έχει δώσει  εντολή σ' όσους γράφουν. Γι' αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Τονίζει πως: (Άμα δεν γράφεις σαν να περνάς από τρύπα βελόνας με την ταχύτητα του ανέμου, δεν γράφεις τίποτα ...)
Τα θέατρα
Ζαζά Μπριλάντη - Μίρκα Βενέτη - Λάκης Πετριανίδης -Νίκος Τσουκαλάς - και κανα δυο ακόμη ονόματα που αυτή τη στιγμή μου διαφεύγουν, θυμάμαι από εκείνον τον αξέχατο θίασο ελαφράς σκηνής που ήρθε στην Λυγκηστίδα το καλοκαίρι του 1950. Α!   νάτο...ήρθε τώρα στο μυαλό ...και το άλλο θεριό του γέλιου, ο Κυριάκος ο Μαυρέας!...( η αδυναμία μου ...) Εγώ ετών δεκαέξι... ταξιδεύονντας στα πελάγη της τρέλας μου!...κάθομαι  στο πρώτο θεωρείο δεξιά της σκηνής...στο παλαιό κινηματοθέτρο "Αγγέλικα", "Πάνθεον", το παλαιότερον το παλαιού (...Ωραία πράγματα!...)
Ο Μαυρέας... κάνει τον κουρέα...και γίνεται χαμός στην αίθουσα!... Τέτοιο θέατρο και τέτοια ταλέντα... τα κατήργησε ο Θεός... μην τον ματιάσουν τα ίδια του τα έργα... και πάρουν το αίμα τους πίσω!... (έτσι εν αγνοία του... κατήργησε και τον Ίδιο Τον Εαυτό του...) Προ του πολέμου (κι εντός του εμφυλίου) ο Ξύδης, η Βέμπο, η Τούλσ Δράκου και ο Αργυρόπουλος παλαιότερα, θα έρχονται εδώ ανελλιπώς... "μετά πλήρους χαράς και συγκινήσεως..." διότι "τέτοιο κοινό...ούτε στα παραμύθια ..." θα επαναλάβει ο Αττίκ και η Ποζέλη... που όταν επισκέπτονταν τον "ωραίο" αυτόν τόπο...ξεχνούσαν να φύγουν... (που ήταν ωραίος!......και τώρα δεν είναι...)
...Τα εισιτήρια... εξαντλήθηκαν προ εβδομάδας... και μία ομάδα νέων... (για να δουν το  θέατρο...) θ' ανέβουν στη σκεπή... θα βγάλουν δεκαπέντε κεραμίδια... θα τρυπήσουν την καλαμωτή... και από εκεί... θα παρακολουθήσουν ολόκληρη την παράσταση!... "Ποια παράσταση; "Μια" απ' όλες!... δεν έχει σημασία... Η σημασία αποδίδεται ολόκληρη στο ίδιο το γεγονός!... που αντανακλά τέλεια στην αγωγή και στην καλλιέργεια των παιδιών εκείνων!... ...(που ήταν από οικογένειες... παρμένες στην τύχη!...) Ναι κυρίες και κύριοι ένας "τέτοιος" πολιτισμός πέρασε κάποτε από αυτόν τον τόπο...κι έκτοτε δεν ξαναήρθε ποτέ... (γιατί άραγε... του Βενιζέλου του νεότερου... μοιάζει σαν φιγούρα του Καραγκιόζη...) Σήμερα (εν έτει 2005) μια χαμοζωή σέρνει απ' τη μύτη το χρόνο της παραμονής μας εδώ σ' αυτόν τον θεσπέσιο πλανήτη! ... καβάλα σ' ένα πολυτελές αυτοκίνητο...που αυτό το ίδιο (με την εμφάνισή του) κατήργησε ό,τι το απλούστερον και το πολυτιμότερον του κόσμου αυτού: την ντομάτα!... "Την ντομάτα..." για να μην πω το σύνολο της χλωρίδας και της πανίδας, που ήταν και τα δυο η βάση της υπάρξεώς μας, το μέλλον της γης και της ανθρωπότητας...
Η παράσταση τελείωσε... Ο κόσμος φεύγει... Περνάει τις δυο εξόδους του θεάτρου... βγαίνοντας έξω στο φεγγαρόφωτο!... και από εκεί...στις ψησταριές για μπύρα και κοκορέτσι.. Πώς να πας για ύπνο... Η "Ομόνοια" σφύζει από ζωή!... Στου Ζιώγα ( στα έξω τραπέζια) κάθεται όλος ο Θίασος!... και σχολιάζει το παν... Μα... πώς έγινε αυτό... και "πώς" μια κοινωνία "στην άκρη της γης" κατάφερε να αρθεί στα επίπεδα της Βιέννης... του Βερολίνου ή της Βουδαπέστης... σε μια επικράτεια με τόσες ταραχές και αλληλοφαγώματα...
Λίγο οι Γάλλοι στον πρώτο πόλεμο και το περισσότερο η κάθοδος των πεπολιτισμένων Μοναστηριωτών και Βλάχων στα χρόνια 1913 - 23 και δεν πρέπει ν' ακούγεται διόλου παράξενο και η των χιλιάδων προσφύγων εκ Μικράς Ασίας και του Πόντου, που έκαναν (κυριολεκτικώς) "κήπο της Εδέμ" τον κάμπο της Λυγκηστίδας!...
(Λέω να μην αναφερθώ στη σημερινή κατάσταση... και πνιγώ στην καταισχύνη... καθώς και σεις υποθέτω... λέγοντας για μία κατάντια... που δεν έχουμε καμία απολύτως συμμετοχή ή ευθύνη...  εμείς... οι τελευταίοι των Μοϊκανών...)  1 - 1 - 2005
Ε Π Ι Λ Ο Γ Ο Σ: Με πάθος κι ατέλειωτα θαυμαστικά και τελείες, ώστε να αποτυπωθούν τα βαθιά του συναισθήματα, ο αείμνηστος Κωστάκης περιέγραψε μια εποχή της Λυγκηστίδας. Η συνολική αρνητική εξέλιξη, όμως, στην τέχνη και τον πολιτισμό, καθώς επίσης και στα σχετικά με την ποιότητα ζωής ζητήματα, δεν μπορούσε παρά να επηρεάσει και τη Φλώρινα.  Αλλά η Φλώρινα, παρά ταύτα, εξακολουθεί να διατηρεί ένα άρωμα από τα  άνθη μιας λαμπρής εποχής και να έχει σημαντική παρουσία στην τέχνη και τον πολιτισμό. Οι εκτιμήσεις πρέπει να περνάνε από τη βάσανο της σύγκρισης, με ψύχραιμη ματιά και τα αποτελέσματα να κρίνονται σε ιστορικό χρόνο.

 Σπύρος Παπουτσής

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου