Γιατί μελαγχολούμε τα Χριστούγεννα;

Γράφει η Σ.Μουρτζούκου

Η πόλη έβαλε τα γιορτινά της: στολισμένα δέντρα, στεφάνια στις πόρτες, φωτάκια στα μπαλκόνια των σπιτιών. Ήρθαν και πάλι τα Χριστούγεννα! Μελομακάρονα, κουραμπιέδες, δώρα, τραγούδια, παιδικά χαμόγελα, οικογένειες όλες μαζί γύρω από το γιορτινό τραπέζι… Κάπως έτσι είναι οι εικόνες που σχηματίζονται στο μυαλό των περισσότερων για τη γιορτή των 

Χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς. Αυτή είναι η εικόνα που προβάλλεται μέσα από τα χριστουγεννιάτικα παραμύθια, τα καρτούν, τις ταινίες, ακόμα και από τις διαφημίσεις.

Τι είναι όμως τα Χριστούγεννα; Πέρα από το θρησκευτικό της περιεχόμενο, τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή για όλη την οικογένεια. Πρεσβεύουν τη ζεστασιά, την ξενοιασιά, τη χαρά, την προσφορά, το σμίξιμο της οικογένειας. Και όμως δεν είναι λίγοι οι συνάνθρωποί μας που τις γιορτινές αυτές ημέρες αντί να εναρμονίζονται με το ευχάριστο κλίμα των εορτών, μελαγχολούν και αδυνατούν να νιώσουν λίγη από τη μαγεία των Χριστουγέννων. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μελαγχολία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι άνδρες αποκλείονται. Απλώς εκφράζουν τη μελαγχολία τους με τρόπους πιο δόκιμους γι’ αυτούς, όπως είναι το ποτό. 

 Οι λόγοι για τους οποίους οι γιορτές μπορεί ν’ αποτελέσουν αφορμή για μελαγχολία είναι πολλοί. Μπορεί να οφείλεται σε αντικειμενικούς παράγοντες, όπως η μοναξιά ή η απώλεια. Άνθρωποι που δεν έχουν οικογένεια ή που έχουν απομακρυνθεί από αυτή, που έχουν χάσει κάποιον δικό τους άνθρωπο την χρονιά που πέρασε και είναι οι πρώτες γιορτές που δε θα τον έχουν μαζί τους, άνεργοι, όλοι αυτές οι ομάδες έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν μελαγχολία τις ημέρες των εορτών.

Πέρα όμως από τους εξωτερικούς παράγοντες – που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν – σημαντικότατο ρόλο διαδραματίζουν και οι προσδοκίες που έχουμε για τις ημέρες αυτές. Συνήθως επιθυμούμε το τέλειο, το καλύτερο, το ομορφότερο. Την τέλεια παρέα, το τέλειο τραπέζι, την τέλεια ατμόσφαιρα. Στη ζωή όμως είναι δύσκολο – αν όχι αδύνατο – να το πετύχουμε αυτό. Οι στόχοι που θέτουμε είναι μη ρεαλιστικοί και ανεδαφικοί, με αποτέλεσμα η μη πραγματοποίησή τους να αποτελούν πηγή απογοήτευσης.

Συμβουλές για καλύτερες γιορτές:

§  Μην πέφτετε στην παγίδα να επιβάλλετε στον εαυτό σας να νιώσει ή να συμπεριφερθεί με έναν ορισμένο τρόπο, μόνο και μόνο επειδή είναι Χριστούγεννα. Μη νιώσετε ανεπαρκής, αν δεν μπορέσετε να ακολουθήσετε το ρεύμα.    

§  Να θυμάστε όμως ότι όποια προβλήματα κι αν επισκιάζουν τις γιορτές (π.χ. ανεργία), συνήθως προϋπήρχαν. Μην τα κοιτάζετε μέσα από μεγεθυντικό φακό τις ημέρες αυτές.

§  Να θέτετε ρεαλιστικές προσδοκίες ανάλογες με τις καταστάσεις που βιώνετε. Άλλωστε η ευχαρίστηση και η ικανοποίηση δεν βρίσκετε πάντα στα μεγάλα, τα σύνθετα, τα εξεζητημένα, αλλά στα απλά και τα καθημερινά.  

§  Θυμηθείτε τι είναι αυτό που πραγματικά έχει σημασία και αξίζει. Μην ταυτίζετε την ύλη με την ευχαρίστηση και μην τη χρησιμοποιείτε ως μέσο μέτρησης των συναισθημάτων.  

§  Να βρίσκεστε με κόσμο με σκοπό να περάσετε καλά.

§  Αφεθείτε στο εορταστικό κλίμα και επιτρέψτε στον εαυτό σας να νιώσει τη μαγεία των Χριστουγέννων. Δεν έχει σημασία πόσο χρονών είστε ή πόσες έγνοιες σας βασανίζουν. Εσείς επιλέξτε να κάνετε ένα μικρό διάλειμμα από τις δυσάρεστες σκέψεις. Θα σας αναζωογονήσει!

Μουρτζούκου Σοφία

ψυχολόγος ΑΠΘ