«Ο ρόλος της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και η αναγκαιότητα σύστασης περιφερειακού συμβουλίου εκπαίδευσης».

Είναι γνωστό ότι πολλές φορές η  πλημμελής διοίκηση οφείλεται στον ελλιπή ή και ανύπαρκτο – πολλές φορές- συντονισμό της περιφέρειας με την κεντρική διοίκηση.

Η άποψή μας είναι ότι, για να λειτουργεί ολοκληρωμένα μια Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης και να πραγματώνει το λόγο και το ρόλο της ύπαρξής της,  απαιτείται να έχει εξασφαλίσει έναν επιτελικό και  πολιτικό χαρακτήρα τέτοιον, ώστε πολλές αποφάσεις που αφορούν στα εκπαιδευτικά πράγματα

στην κάθε περιφέρεια, να συζητιούνται, να κωδικοποιούνται, να αξιολογούνται και στη συνέχεια να καταλήγουν στο Υπουργείο, αρκούντως επεξεργασμένες, για να λαμβάνεται η τελική έγκριση και απόφαση υλοποίησής τους.

Ως Περιφερειακός Διευθυντής  Εκπαίδευσης στην Εκπαιδευτική Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, θα ήθελα να καταθέσω γραπτώς κάποιες σκέψεις και προτάσεις, ώστε να συμβάλω – σε όποιον βαθμό μπορεί αυτό να επιτευχθεί-  στον καλύτερο συντονισμό μας για εκπαιδευτικά θέματα.

Α.  Σύσταση περιφερειακού συμβουλίου εκπαίδευσης: 

Έχω την άποψη ότι ένα θεσπισμένο συμβούλιο εκπαίδευσης σε επίπεδο περιφέρειας θα διευκολύνει τον εντοπισμό αρχικώς, την κωδικοποίηση στη συνέχεια και τέλος τη σωστή απόφαση  για οποιοδήποτε πρόβλημα εκπαίδευσης και στις δύο βαθμίδες (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια) προκύπτει.

Ποιοι συμμετέχουν στο περιφερειακό συμβούλιο;

 Πρόεδρος ενός τέτοιου συμβουλίου τοποθετείται αυτοδικαίως  ο εκάστοτε Διευθυντής της εκπαιδευτικής περιφέρειας. Στο συμβούλιο καλό είναι να συμμετέχουν όλοι οι αντιπεριφερειάρχες των ΠΕ της πολιτικής περιφέρειας, που είναι επιφορτισμένοι με θέματα παιδείας. Καλό είναι επίσης να συμμετέχουν οι Δήμαρχοι ή εκπρόσωποι  του Δημάρχου όλων των Δήμων, που ανήκουν στην κάθε πολιτική περιφέρεια (π.χ οι Δήμαρχοι όλων των Δήμων της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας), οι υπεύθυνοι επιστημονικής καθοδήγησης, οι Διευθυντές Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης όλων των  Διευθύνσεων της κάθε εκπαιδευτικής Περιφέρειας,  (πιθανόν και  εκπρόσωπος της ειδικής εκπαίδευσης),όπως επίσης και εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών.

Ποια αντικείμενα απασχολούν το περιφερειακό συμβούλιο;

1. Όλα τα ζητήματα που αφορούν υποδομές εκπαίδευσης (κτηριακές εγκαταστάσεις, εργαστήρια, γυμναστήρια, αθλητικοί χώροι που ανήκουν σε Σχολικές  Μονάδες, Κ.Π.Ε., ΚΕΣΥΠ , κλπ.
2. Συζήτηση και αποφάσεις για τα ποσά και ποσοστά των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που αντιστοιχούν στην κάθε περιφέρεια. Η συζήτηση στο περιφερειακό συμβούλιο εκπαίδευσης  ιεραρχεί τις ανάγκες, αποφασίζει για τη δημιουργία κάποιας εγκατάστασης (σχολείο, γυμναστήριο, εργαστήριο κλπ),  επιμερίζει τα ποσά σε κάθε νομό, και η πρότασή της ολοκληρωμένη προωθείται στο  Αρμόδιο Υπουργείο για την τελική έγκριση.
3. Αξιοποίηση υλικών και μέσων που υπάρχουν στα σχολεία της εκπαιδευτικής Περιφέρειας (π.χ. υπολογιστές, όργανα γυμναστικής, πίνακες κ.α. που μπορεί να μην είναι χρήσιμα σε ένα σχολείο θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε κάποιο άλλο σχολείο). Εννοείται ότι εδώ θα πρέπει να γίνει και η διοίκηση πιο ευέλικτη, ώστε να παρακάμπτονται άσκοπες και χρονοβόρες γραφειοκρατικές  διαδικασίες). Η συζήτηση και ροή πληροφοριών από κάθε δήμο (άρα κάθε σχολείο) προς την εκπαιδευτική Περιφέρεια είναι βέβαιο ότι θα έχει πρακτικό αποτέλεσμα. Μάλιστα, κάποια θέματα, όπως τα προαναφερθέντα,  μπορούν να επιλύονται σε επίπεδο περιφέρειας, χωρίς να απασχολούν την κεντρική διοίκηση του Υπουργείου.
4. Συνεργασία με άλλους φορείς που θα μπορούσαν να συνδράμουν στο έργο της εκπαίδευσης (Δήμοι, γυμναστήρια, στάδια κλπ), αλλά και ιδιώτες, ώστε να διευκολύνεται, όπου αυτό είναι δυνατό, η εκπαιδευτική λειτουργία.
5. Συνεργασίες με άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αυτά μπορεί να είναι πανεπιστήμια για προγράμματα επιμόρφωσης, διδασκαλίας κ.α. ή άλλα σχολεία από την Κύπρο και το εξωτερικό για ανταλλαγή επισκέψεων, προγραμμάτων, δημοτικές βιβλιοθήκες  κ.α.

Ποιος είναι ο χαρακτήρας του περιφερειακού συμβουλίου;

Όπως μπορείτε να αντιληφθείτε, ένα τέτοιο συμβούλιο μοιραία αποκτά πολιτικό – με την ευρύτερη έννοια- όχι κομματικό, χαρακτήρα. Είναι αυτονόητο, ότι οι αποφάσεις, που θα λαμβάνονται σε περιφερειακό επίπεδο, θα εκφεύγουν από τον στενό διοικητικό χαρακτήρα και θα λαμβάνουν ευρύτερο επιτελικό- πολιτικό και  λειτουργικό χαρακτήρα. Αυτό είναι θετικό κατ’ αρχήν, γιατί κινητοποιεί πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, ώστε όλοι να γίνονται κοινωνοί ζητημάτων και προβλημάτων, που αναφύονται στη σχολική πράξη, και μέσω της ευρείας συμμετοχής και συζήτησης να αναζητώνται οι προσφορότερες λύσεις. Με τον τρόπο αυτό αποκτά και η εκπαιδευτική περιφέρεια ουσιώδη ρόλο πολιτικής συγκρότησης και συγκερασμού όλων των απόψεων.

Β. ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Υπάρχουν σε όλη τη χώρα (σε σχολικές Μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) περί τις πέντε χιλιάδες (5000) σχολικές δανειστικές βιβλιοθήκες του προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ. Παλιότερα λειτουργούσαν με αποσπασμένους εκπαιδευτικούς. Αυτή τη στιγμή, με απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης ήρθησαν όλες οι αποσπάσεις και δε λειτουργεί ουσιαστικά καμιά τέτοια βιβλιοθήκη.  Πρότασή μας είναι να εκπονηθεί πρόγραμμα (αξιοποίηση ίσως ευρωπαϊκών προγραμμάτων), ώστε  χιλιάδες  φοιτητές ή απόφοιτοι των σχολών βιβλιοθηκονομίας να έχουν τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν την πρακτική τους άσκηση  μέσα σε αυτές τις βιβλιοθήκες. Με τον τρόπο αυτόν και η πρακτική άσκηση των αποφοίτων αυτών των σχολών θα επιτευχθεί (ενώ μέχρι τώρα ήταν για πολλούς μάλλον αδύνατη, αφού δεν υπήρχαν τόσες βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα για να τους καλύψουν), και τα σχολεία, που διαθέτουν τέτοιες βιβλιοθήκες θα ωφεληθούν, αφού οι απόφοιτοι και φοιτητές αυτοί έχουν την τεχνογνωσία να τις λειτουργήσουν και να τακτοποιήσουν πολλές εκκρεμότητες . Ταυτοχρόνως (μια και αυτό προβλεπόταν από τη σύσταση αυτού του προγράμματος ), οι βιβλιοθήκες μπορούν να λειτουργήσουν και ως λαϊκές βιβλιοθήκες το απόγευμα, μετά τη λήξη του σχολικού προγράμματος, ώστε να ωφεληθεί και η κοινωνία (όσοι θέλουν να αξιοποιήσουν τη βιβλιοθήκη, να δανειστούν βιβλία, να μπουν στο διαδίκτυο κλπ).
2. Αντιστοίχως μπορεί να υπάρξει μέριμνα για πρακτική φοιτητών των τμημάτων των ΤΕΙ (π.χ. Διοίκησης επιχειρήσεων ή όποιο άλλο τμήμα είναι σχετικό με οργάνωση διοίκησης). Οι ανωτέρω φοιτητές μπορούν να στελεχώνουν τις γραμματείες των σχολείων, δεδομένου ότι αυτό το διάστημα πολλές γραμματείες σχολείων είναι κενές, αφού δεν υπάρχει το ανάλογο διοικητικό προσωπικό και καλύπτεται η λειτουργία τους εκ των ενόντων, με κατά περίπτωση μερική απόσπαση εκπαιδευτικών.

Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ         ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ