Το «ταξίδι» της μεσαίας τάξης

Γράφει ο Μιχάλης Ραμπίδης

Η ανάδυση μιας Μεσαίας Τάξης (Μ.Τ.) συνέβη για πρώτη φορά στην αρχαία Ελλάδα και ήταν η βασικότερη αιτία να δημιουργηθεί ο Πολιτικός Άνθρωπος με τρία βασικά χαρακτηριστικά: - Οικονομική ευκαταστασία -  Πνευματική κατάρτιση – Πολιτική συνειδητοποίηση.

Όλα ξεκίνησαν από την καινοτομία της ατομικής περιουσίας, όπου η ίδια ιδιότητα του πολίτη θεμελιώνεται

μέσω της κατοχής γης στην κλασική Ελλάδα, φαινόμενο άγνωστο για τους άλλους λαούς, μέχρι και την προβιομηχανική εποχή. Οι μάχες σε Μαραθώνα, Σαλαμίνα και Πλατεές για πρώτη φορά γίνονται από συνειδητοποιημένους-ελεύθερους ανθρώπους (όχι σκλάβους ή μισθοφόρους) για αποκλειστικά δικό τους λογαριασμό.

Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία η ύπαρξη εύρωστης Μεσαίας Τάξης συμβαδίζει με την κοινωνική ευημερία, ενώ η έλλειψή της με την κοινωνική οπισθοδρόμηση.

Ο αφανισμός της Μ.Τ. συντελείται στα χρόνια της Ρωμαϊκής και της Βυζαντινής εποχής, με φεουδάρχες και κολλήγους. Εξαίρεση η Δυτ. Ευρώπη όπου η έλλειψη κεντρικής εξουσίας και οι διαμάχες μεταξύ φεουδαρχών, δημιουργεί μεσαιωνικές αστικές συγκροτήσεις.

Παραδόξως η Οθωμανική Αυτοκρατορία επέτρεψε την απασχόληση με την ναυτιλία και το εμπόριο και ενθάρρυνε τη δημιουργία Μ.Τ. Δυστυχώς στην μετεπαναστατική Ελλάδα δημιουργήθηκε μια κατ’ επίφαση Μ.Τ. με καταπιεσμένα τα υλικά και πνευματικά δικαιώματα, ενώ εξουσίαζε κοινωνικά η ανώτερη τάξη.

Ουσιαστικά το πρώτο κύμα ανάπτυξης της Μ.Τ. εμφανίσθηκε στην περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης τον 19^ο αιώνα και το δεύτερο μετά τον Β΄Π.Π. κυρίως σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Στο μεσοπόλεμο τη 10ετία 1920 η οικονομική και η πολιτική ζωή στη Γερμανία διέλυσε τη Μ.Τ. δημιουργώντας εκατομμύρια ανέργους. Οι ναζί προέρχονται από τη διαλυμένη Μ.Τ. του πληθυσμού που χτυπήθηκε άγρια από τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Σ’ έναν λαό οικονομικά εξουθενωμένο, πεινασμένο και συνάμα ταπεινωμένο, που ισοπεδώθηκε από τους νέους φόρους μετά το κραχ του 1929 το κήρυγμα των Ναζί φάνηκε σαν εμπνευσμένο.

Είδαμε λοιπόν από τη μια κυρίως η έλλειψη κρατικής εξουσίας στη Δυτ. Ευρώπη το μεσαίωνα να εξαναγκάζεται στη δημιουργία Μ.Τ. και από την άλλη η σταθερότητα της δημοκρατίας στις σύγχρονες κοινωνίες να εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό από την ύπαρξη μιας μεγάλης Μ.Τ.  Και στις δυο περιπτώσεις να απορροφά τους κραδασμούς που γεννά η ανισότητα και η άδικη κατανομή των αγαθών.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ κ Ομπάμα αφιέρωσε την ομιλία της δεύτερης ορκωμοσίας του από το Καπιτώλιο στη Μ.Τ. «δεν μπορούμε να επιτύχουμε όταν οι λίγοι που γίνονται όλο και λιγότεροι τα πάνε καλά και οι πολλοί που γίνονται όλο και περισσότεροι, μόλις που τα βγάζουν πέρα».

Η κοινωνία των 2/3 που θεμελιώθηκε τις τρεις τελευταίες 10ετίες γίνεται μια διπολική κοινωνία επικίνδυνα ανισσόροπη με πλουσιότερους και νεόπτωχους πολίτες. Παράλληλα κατεδαφίζεται το κράτος πρόνοιας και ανοικοδομούνται νέες φυλακές που θα ‘’φιλοξενούν’’ την αδυναμία και τη φτώχεια.

Τη μακραίωνη διαδρομή της Μ.Τ. εμείς οι Έλληνες οφείλουμε να την υπερασπιστούμε. Οι πολλοί παράγουν τον πλούτο και δεν πρέπει να επαιτούν, αλλά να απαιτούν το κομμάτι που τους ανήκει. Τη θέση του κοινωνικού αυτοματισμού πρέπει να πάρει η συνεργασία ΟΛΩΝ των παραγωγικών δυνάμεων, επιβάλλοντας στους ‘’ελάχιστους’’ τη δίκαιη κατανομή των βαρών και των αγαθών.

Η βουλιμία  για πλούτο και ισχύ της μειοψηφίας, είναι καιρός να συσπειρώσει την συντριπτική πλειοψηφία των εξουθενωμένων Ελλήνων, στην πορεία μιας ειρηνικής επανάστασης που θα εμπνέεται, θα καθοδηγείται και θα στηρίζεται στις ιδέες της επίκαιρης όσο ποτέ Γαλλικής επανάστασης.