Παραπλέοντας από το "Εγώ" στο "Εμείς"

Διακυβέρνηση της προσοχής

Η ελευθερία, σαν ένας τρόπος διακυβέρνησης των ανθρώπων, σημαίνει να εξετάζουμε την απουσία περιορισμών σαν ένα είδος περιορισμού, κάτι που είναι παράδοξο.

Νέοι καλλιτέχνες, από τις Σχολές Καλών Τεχνών Αθήνας (1^ο εργ. γλυπτικής), Θεσσαλονίκης (2^ο εργ. ζωγραφικής) και Φλώρινας (3^ο εικαστικό εργαστήριο), σε συντονισμό του τελευταίου, βρέθηκαν σε συνέργεια με το Νίκο Χαραλαμπίδη στον τόπο της καρναβαλικής του παύσης με την Σχεδία ΑΔΙΠΛΕΩ και το project KSERO και διασφάλισαν με την ανασκοπική υπαγωγική μέθοδο Ρελτίχ  την ηθική και εικαστική υποστήριξη της συγκρουσιακής ευταξίας του καλλιτέχνη.

Η καρναβαλική παύση του εικαστικού Νίκου Χαραλαμπίδη είναι η πολεοδομική τεχνο-πολιτική διάταξη εικαστικών έργων που μελετάνε καταναγκαστικούς χώρους. Στην 3^η Μπιενάλε της Αθήνας στη Διπλάρειο Σχολή ο Ν.Χ στοιβάζει χρόνους, εκτοπίζει σταθερότητες, διαμορφώνει συγκεκριμενικότητες, δείχνει την καταβεβλημένη μνημειακότητα, καλλιεργεί πολιτικά μορφώματα, διορθώνει μοχθηρότητες, ισορροπεί αστάθειες, ανταγωνίζεται αθώα υποκείμενα, φιλελευθεροποιεί αγώνες, διακυδεύει την εκπαίδευση, επονομάζει τη δημοσιότητα, διασφαλίζει την κοινότητα, οργανώνει εκπροσωπήσεις, συστήνει αποικίες, αγιοποιεί την διάνοια, διαχωρίζει τις δημόσιες υπηρεσίες από τη μηχανική υποστήριξη, εστιάζει στη διαφάνεια, προσδοκά στην κοινή γνώμη, ασκεί την κυριαρχία, διδάσκει ως δάσκαλος, αποεδαφοποιεί το συλλογικό ολ-οπτικό, υπολογίζει την ντροπή, μελοδραματοποιεί τις προσωποποιημένες συγκρούσεις και διαβάζει τα σημάδια ενός ιδιωτικού εσωτερικευμένου εαυτού που εκδηλώνεται δημόσια.

To 1936 o Χίτλερ στην τελετή των Ολυμπιακών Αγώνων παρουσίασε ένα άρμα, μικρογραφία του σταδίου, με τη λεζάντα στη ρωσική γλώσσα «ΤΟ ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ». Από αυτό το άρμα έχει διασωθεί ένα στιγμιότυπο. Ο εικαστικός Ν.Χ. εντάσσει αυτό το ντοκουμέντο στην έρευνα του SOSIAL GYM, μια αλληγορία πάνω στον καταναγκασμό.

NO-EGO (ομάδα φοιτητών της Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης): project KSERO 

Άρμα KSERO: τροχήλατη φορεσιά στις παρελθοντικές και σύγχρονες προσφυγικές και καταναγκαστικές πορείες. Οι αφηγήσεις και τα αναγνώσματα του παρελθόντος μας οδήγησαν στο άρμα KSERO, ένα σκάφανδρο φτιαγμένο από σόλες χρησιμοποιημένων παπουτσιών.

Η αρματοδρομία του εικαστικού Ν.Χ. θυμίζει τις πορείες των προσφύγων, κομβόι αυτοκινήτων, κομβόι ανθρώπων. Από αυτή την διήγηση και το στιγμιότυπο του παρελθόντος του ’36 θέτετε σε κίνηση το άρμα μέσω της ώθησης.

Το άρμα KSERO προσδιορίζει τις καταναγκαστικότητες του σύγχρονου ανθρώπου. Επαναπροσδιορίζει την ταυτότητα του ως μετανάστη, ως άστεγο, ως πρόσφυγα, τον υποβιβασμό του σε αθέλητες και άβουλες συμπεριφορές αγέλης

Κουκούλα KSERO: δημαγωγική μάσκα. Η κουκούλα KSERO ξέρει. «…Φανέρωσέ μου τη μάσκα που κρύβεις κάτω από τη μάσκα που φοράς» (Τρύπες). Η καταδοτική, παραπλανητική, προστατευτική, κοσμική χρήση της επικαιροποιεί ζητήματα συμπεριφοράς και αξιών του κοινωνικού σήμερα (Υπερήρωες, Ζαπατίστας, κουκουλοφόρος, Κου-κλουξ-κλαν, φερεντζές, δήμιος, καρναβάλι, facebook, μάσκα-στολή, υποκριτής.

Αυθόρμητη περφόρμανς KSERO: Ο Ν.Χ. παρέλαβε μια σαρακατσάνικη καλύβα προκειμένου να την ενσωματώσει στο μεγάλο ξυλότυπο άρμα του Χίτλερ στο κέντρο της καρναβαλικής παύσης. Η καλύβα αποτέλεσε έναν υπαίθριο τόπο μέσα σε έναν αστικό τόπο. Μια ολόκληρη πανοπλία κωδίκων με τις κουκούλες- KSERO των NO-EGO συμπεριφέρθηκαν διατεταγμένα ελέγχοντας, ρυθμίζοντας τις αλλαγές στο χώρο με την εξέλιξη της περφόρμανς.

Οι αφηγήσεις ως μορφή τόπων, αναπαριστώνται σε περιγραφές είτε εξεικονίζονται από δράστες. αφηγήσεις ως μορφή τόπων, αναπαριστώνται περιγραφικά είτε εξεικονίζονται με δράσεις. Οι δράστες της περφόρμανς μετακίνησαν την Σαρακατσάνικη καλύβα από τη Διπλάρειο Σχολή στο παρακείμενο κατάστρωμα της λαχαναγοράς Αθηνών. Εκεί τη διχοτόμησαν δίπλα στα στρωσίδια ενός κοιμώμενου μετανάστη και την επέστρεψαν στο Σταλινικό ξυλότυπο άρμα ως γλυπτική επισήμανση για το πώς ο άτεχνος ανακόπτει τον έντεχνο καταναγκαστικό πολιτισμό. Η εγκατάσταση της καλύβας άρχισε να λειτουργεί ως πρωτόγονο χωρικό συντακτικό ανάμεσα σε μορφές μαυσωλείων και καταναγκαστικών κτιρίων. Η περφόρμανς KSERO αθέατη, αυθόρμητη στασίασε για λίγο από τον έγκυρο εναγκαλισμό της Μπιενάλε και τέλος σαν λαϊκό παραμύθι, περιστατικό εφιάλτη στον ύπνο μπαγκλαντεσιανού μετανάστη που κοιμόταν στο υπερώο της λαχαναγοράς, επέστρεψε προς θέαση.

Η υπερπληθώρα πληροφοριών και η αναξιοποίητη ελλιπής γνώση φιμώνει τον απαθή σύγχρονο άνθρωπο. Η χρήση του λεκτικού KSERO λειτουργεί ως προειδοποίηση της ικανότητας να ξέρεις. Το project KSERO –μάσκες και άρμα– αποτιμά την πρόσωπο με πρόσωπο γνώση που λειτουργεί ως ένα είδος δημοκρατίας που καλλιεργεί την διακυβέρνηση της προσοχής.

Ομάδα φοιτητών της Καλών Τεχνών Φλώρινας: Σχεδία Αδιπλέω

Σχεδία Αδιπλέω: Σχολικά θρανία σε παράταξη φιλοξενούν ενυπόγραφα τάπερ art καλλιτεχνών. Αυτή η ευταξία λειτουργεί σε μια έκταση δέκα μέτρων μέχρι το λάβαρο που εικονίζει τον Ν.Χ. «δάσκαλο» ντυμένο τσολιά. Πίσω από το λάβαρο άλλα θρανία άτακτα συσσωρευμένα συγκρατούν ψηλά την σχεδία Αδιπλέω για να μην βουλιάξει.

Η σχεδία Αδιπλέω, μέσα στον τόπο της καρναβαλικής παύσης, είναι ένας τρόπος αναδίπλωσης της ιστορίας της σχεδίας του Ζεριγκό στον 19ου αιώνα, ως παρελθούσα αφήγηση έντονων συμβολισμών στον παρόντα χρόνο της κρίσης. Η Αδιπλέω είναι μια διακυβερνητική σχεδία που λειτουργεί σαν διασωστικό παράδειγμα μετά από ένα ανέμελο μάθημα πολιτικής διαπαιδαγώγησης. Είναι ασταθής, με εγκλεισμένους ταξιδευτές. Ακίνητοι στην Αδιπλέω βλέπουν ακινητοποιημένα πράγματα πάνω στα θρανία να γλιστρούν στην Αρχιπέλαγο Κοινωνία. Είναι μια κλειστή και αυτόνομη νησίδα χωρίς υφαλοκρηπίδα.

Η Αδιπλέω γενικεύει την σχεδία του Θ. Ζερικώ ως θεωρησιακή εμπειρία του κόσμου που σε αφήνει έξω από τα πράγματα, αποκομμένο, εφήμερο στην ξενότητα τους. Η σχεδία δεν κινείται μέσα στην εγκατάσταση της καρναβαλικής παύσης, επιπλέει πάνω σε κύματα θρανίων μιας έναρθρης εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ο δάσκαλος καλλιτέχνης γνωστικιστής διδάσκει την ευταξία των καλλιτεχνικών παρορμήσεων όταν πίσω του, αποσυντονισμένα θρανία με ταχύτητα φυγής μετατρέπονται σε ανεμοδαρμένα κύματα που λειτουργούν ως μια επικίνδυνη εξέλιξη της διασωστικότητας της σχεδίας. Η σχεδία σφηνώνεται στην βορειοδυτική πλευρά της Διπλαρείου Σχολής ως μια αφηρημένη οφθαλμική κυριαρχία του χώρου, εγκαταλείποντας κάθε ιδιότοπο. Παράξενη στιγμή, όπου μία κοινωνία κατασκευάζει θεατές και παραβάτες χώρου, αγίους και μακαρίους, φακίρηδες τοποθετημένους πάνω στα επάλληλα καρφιά του καταστρώματος. Μέσα σε αυτό το επικίνδυνο γεγονός ξεχωρίζεις υπολείμματα ακυβέρνητων συμβάντων ειδικά μέσα στο αμπάρι, υπαγόμενα στην ευθύνη του τιμονιέρη-φακίρη-καπετάνιου της σχεδίας του θεραπευτικού πόνου, ενός μπονζάι επαναστάτη που διέρρηξε την ίδια του τη γλάστρα απελευθερώνοντας τις ρίζες προς το ίδιο του το ύψος.

Χάρης Κοντοσφύρης

Ομόνοια, 23.10.2011