Κοίμησι - ἀνάστασι τῶν νεκρῶν

Ψυχοσάββατο, Α΄ Θε 4,13-17

Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ποὺ δίνει ἀπαντήσεις καὶ ὁδηγίες σ’ ὅλα τὰ ζητήματα ποὺ ἐνδιαφέρουν τὸν ἄνθρωπο, ἀκόμη καὶ στὰ πιὸ ἀσήμαντα, δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ μᾶς ἀφήσῃ στὴν ἄγνοια ὅσον ἀφορᾷ στὸ συνταρακτικὸ γεγονὸς τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἀνάστάσεώς μας. Ὄχι. Καὶ στὸ θέμα

αὐτὸ μᾶς διαφωτίζει πλήρως μὲ ὅσα ὁ ἀπόστολος Παῦλος, τὸ στόμα τοῦ Χριστοῦ, γράφει, καὶ ἀλλοῦ βέβαια, ἀλλὰ καὶ στὴν πρώτη πρὸς Θεσσαλονικεῖς Ἐπιστολή του.

Δὲν θέλουμε, λέει, νὰ ἀγνοῆτε ἐσεῖς, ἀδελφοί, γι’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν κοιμηθῆ, γιὰ νὰ μὴ λυπᾶστε ὑπερβολικά, ὅπως λυποῦνται ἐκεῖνοι ποὺ δὲν ἔχουν ἐλπίδα ἀναστάσεως καὶ ζωῆς αἰωνίου. Ὁ ἀπόστολος δὲν ἀποκλείει νὰ λυποῦνται οἱ Χριστιανοὶ γιὰ τὸ χωρισμό τους ἀπὸ προσφιλῆ τους πρόσωπα, ποὺ γίνεται μὲ τὴν κοίμησι, ἀλλὰ δὲν θέλει νὰ φτάνουν στὴν ἀκρότητα τῆς ἀπελπισίας, ὅπως ἔκαναν οἱ ἄπιστοι, ἀλλὰ καὶ κάποιοι Χριστιανοί, ποὺ ἐνῷ δὲν ἀμφέβαλλαν γιὰ τὴν ἀνάστασι, ἐν τούτοις θρηνοῦσαν, ἀπό συνήθεια, μέχρις ἀπογνώσεως.

Διότι, συνεχίζει ὁ Ἀπόστολος, ἂν πιστεύουμε ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς πέθανε καὶ ἀναστήθηκε, ἔτσι κι αὐτοὺς ποὺ κοιμήθηκαν μὲ πίστι στὸ Χριστὸ ὁ Θεὸς θὰ τοὺς πάρῃ στὴν αἰωνία μακαριότητα γιὰ νὰ εἶναι μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦ. Ὁ Θεὸς δηλαδὴ καὶ τὸν Ἰησοῦ ἀνέστησε ὡς ἄνθρωπο καὶ τοὺς πιστούς του θὰ τοὺς ἀναστήσῃ μὲ τὸν ἴδιο τρόπο. Ἀξίζει νὰ σημειωθῇ ὅτι τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησε ὁ Θεός, καὶ τῶν ἀνθρώπων τὰ σώματα πάλι ὁ Θεὸς θ’ ἀναστήσῃ, ὄχι τὶς ψυχές, ὅπως λένε κάποιοι μικρόνοες αἱρετικοί, διότι οἱ ψυχὲς εἶναι ἀθάνατες.

Καὶ σᾶς τὸ λέω αὐτό, λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι ὁ Θεὸς θ’ ἀναστήσῃ τοὺς κοιμηθέντες, ὄχι σὰν δική μου ἄποψι, ἀλλὰ ὅπως μοῦ τὸ εἶπε ὁ ἴδιος Κύριος. Μοῦ εἶπε ὅτι ὅσοι θὰ ζοῦμε καὶ θὰ ἔχουμε ἀπομείνει στὸ σχῆμα τῆς ζωῆς αὐτῆς, κατὰ τὴ δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου, δὲν θὰ προφθάσουμε ἐκείνους ποὺ ἔχουν κοιμηθῆ στὸ ἐγγὺς ἢ στὸ ἀπώτερο παρελθόν. Αὐτοὶ θὰ προηγηθοῦν στὴν προϋπάντησι τοῦ Κυρίου. Πῶς θὰ προηγηθοῦν; Θ’ ἀναστηθοῦν πρῶτοι. Καὶ ὕστερα θὰ γίνῃ ἡ ἀλλαγὴ τῶν ζώντων, κατὰ τὴν ὁποία θὰ λάβουν σώματα ἀθάνατα. Μετὰ τὴν ἀλλαγή τους θὰ γίνῃ καὶ ἡ παραλαβή τους. Καὶ ὅλα θὰ γίνουν ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ, δηλαδὴ στὸν ἐλάχιστο χρόνο ποὺ χρειάζεται τὸ μάτι νὰ κλείσῃ καὶ ν’ ἀνοίξῃ. Ὁ Ἰωάννης χρυσόστομος βλέπει ν’ ἀνασταίνεται πρῶτος ὁ δίκαιος Ἄβελ, ποὺ πέθανε πρῶτος,  καὶ στὴ συνέχεια, λέει, θὰ γίνῃ ἡ συνάντησι ὅλων τῶν δικαίων.

Ὁ Ἰωάννης χρυσόστομος ἐπίσης δίνει ἐδῶ ἕνα πολύτιμο σχόλιό του· Ὅπως, λέει, ἐκεῖνοι περίμεναν ἐμᾶς, ἔτσι κι ἐμεῖς θὰ περιμένουμε αὐτούς. Καὶ διευκρινίζει· Δὲν λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρὸς Ἑβραίους Ὅλοι αὐτοὶ οἱ παλιοὶ ἄντρες τῆς πίστεως, ἄν καὶ πῆραν τὸν ἔπαινο γιὰ τὴν πίστι τους, ὅμως δὲν ἀπόλαυσαν πλήρη τὴν ὑπόσχεσι τῆς οὐρανίου κληρονομίας, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶχε προβλέψει κάτι καλύτερο γιὰ μᾶς, εἶχε προβλέψει δηλαδὴ νὰ μὴ λάβουν τὴν τελειότητα χωρὶς ἐμᾶς, ἀλλὰ νὰ τὴ λάβουμε ὅλοι μαζί; Αἰῶνες λοιπὸν ἐκεῖνοι μᾶς περίμεναν. Τώρα εἶναι ἡ σειρά μας νὰ τοὺς περιμένουμε. Πρῶτοι λοιπὸν θ’ ἀναστηθοῦν ἐκεῖνοι. Κι ὕστερα ἐμεῖς. Γιατί; Ἐξηγεῖ ὁ Παῦλος.

Διότι ὁ Κύριος μὲ πρόσταγμα, ποὺ θὰ ἐκδηλωθῇ μὲ φωνὴ ἀρχαγγέλου καὶ μὲ θεϊκὴ σάλπιγγα, θὰ κατεβῇ ἀπὸ τὸν οὐρανό, καὶ οἱ νεκροὶ ποὺ πέθαναν κατὰ τὸ ἐγγὺς ἢ ἀπώτερο παρελθὸν μὲ πίστι στὸ Χριστό, θ’ ἀναστηθοῦν πρῶτοι. Ἔπειτα, ἐμεῖς οἱ ζωντανοί, ποὺ θὰ ἔχουμε ἀπομείνει, θ’ ἁρπαχθοῦμε μὲ σύννεφα, γιὰ νὰ συναντήσουμε τὸν Κύριο στὸν ἀέρα, κι ἔτσι θὰ εἴμαστε πάντοτε μὲ τὸν Κύριο. Ἂς σημειωθῇ ὅτι στὸ ἐμεῖς δὲν βάζει ὁ Ἀπόστολος τὸν ἑαυτό του, διότι καὶ αὐτὸς δὲν ξέρει πότε θὰ γίνῃ ἡ δευτέρα παρουσία. Ἀφοῦ οὔτε οἱ ἄγγελοι δὲν ξέρουν. Μὲ τὸ ἐμεῖς ἐννοεῖ αὐτοὺς ποὺ πιστεύουν στὸ Χριστὸ καὶ ποὺ θὰ εἶναι ἀκόμη τότε ζωντανοὶ μὲ τὸ γήινο σχῆμα τῆς ζωῆς.

Γιὰ τὸ πρόσταγμα ποὺ θὰ δώσῃ ὁ Κύριος ὁ Ἰωάννης χρυσόστομος ἐρωτᾷ· Ἀφοῦ πρόκειται νὰ κατεβῇ ἐκεῖνος ἀπὸ τὸν οὐρανό, γιὰ ποιό λόγο ν’ ἀρπαχθοῦμε ἐμεῖς μὲ σύννεφα στὸν ἀέρα; Καὶ ἀπαντᾷ ὁ ἴδιος· Τιμῆς ἕνεκεν. Ὅταν ὁ βασιλιᾶς μπαίνῃ νικητὴς στὴν πόλι, οἱ μὲν ἔντιμοι βγαίνουν νὰ τὸν προϋπαντήσουν, οἱ δὲ κατάδικοι μέσα περιμένουν τὸν κριτή. Κι ὅταν φτάνῃ ἕνας φιλόστοργος πατέρας, τὰ μὲν ἄξια παιδιὰ τὰ βγάζουν τιμητικὰ μὲ ὄχημα πιὸ ἔξω, γιὰ νὰ τὸν δοῦν καὶ τὸν καταφιλήσουν, ἐνῷ τὰ παιδιὰ ποὺ εἶχαν κοντραριστῆ στὸ θέλημά  του μένουν μέσα. Λοιπόν, πάνω στὸ ὄχημα τοῦ Πατέρα μας καθόμαστε. Ὅπως ὁ Θεὸς μὲ σύννεφα ὑποδέχτηκε τὸ Γιό του κατὰ τὴν ἀνάληψι, ἔτσι κι ἐμεῖς θ’ ἁρπαχθοῦμε μὲ τὸ ὑπερφυσικὸ αὐτὸ ὄχημα, τὰ σύννεφα. Βλέπεις πόση εἶναι ἡ τιμή;

Ἔτσι περίπου ἐξαγγέλλει τὴν ἔλευσι τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος. Λέει· Ὁ ἥλιος θὰ σκοτεινιάσῃ, καὶ ἡ σελήνη δὲν θὰ δώσῃ τὸ φῶς της, καὶ τ’ ἀστέρια θὰ πέσουν ἀπὸ τὸν οὐρανό, καὶ οἱ δυνάμεις ποὺ συγκρατοῦν τὸν οὐρανὸ θὰ σαλευθοῦν. Καὶ τότε θὰ φανῇ στὸν οὐρανὸ τὸ σημεῖο, ποὺ θὰ σημάνῃ ὅτι ἔρχεται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ τότε θὰ θρηνήσουν ὅλες οἱ φυλὲς τῆς γῆς, ὅσες δηλαδὴ δὲν θὰ τὸν ἔχουν πιστέψει, καὶ θὰ δοῦν τὸν Υἱὸ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἔρχεται καθήμενο πάνω στὰ σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ μὲ μεγάλη δύναμι καὶ πολλὴ δόξα. Καὶ θὰ στείλῃ τοὺς ἀγγέλους του μὲ σάλπιγγα ποὺ θὰ σημαίνῃ δυνατά, καὶ θὰ μαζέψουν τοὺς ἐκλεκτούς του ἀπὸ τὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος ἀπὸ τὴ μιὰ ἄκρη ὣς τὴν ἄλλη... Τότε ἀπὸ τοὺς δύο ποὺ θὰ εἶναι στὸ χωράφι ὁ ἕνας θὰ παραλαμβάνεται καὶ ὁ ἄλλος θ’ ἀφήνεται. Δύο γυναῖκες θὰ ἀλέθουν στὴν ἴδια μυλόπετρα, ἡ μία θὰ παραλαμβάνεται καὶ ἡ ἄλλη θὰ ἀφήνεται...  Καὶ προτρέπει· Νὰ εἶστε ἄγρυπνοι λοιπόν, διότι δὲν ξέρετε ποιά ὥρα ἔρχεται ὁ Κύριος, κατὰ τὴν ὁποία θὰ πρέπει νὰ εἶστε ἕτοιμοι, γιὰ νὰ νὰ μὴ βρεθῆτε σὲ ἀθεράπευτα δυσάρεστη θέσι.

Πολλὰ σχόλια θὰ μποροῦσαν νὰ γίνουν πάνω στὰ παραπάνω λόγια τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ Παύλου, ἀλλὰ θὰ κλείσω μ’ ἕνα σχόλιο πάλι τοῦ Χρυσοστόμου· Ὅταν λοιπὸν θὰ γίνουν αὐτά, λέει, ἀλήθεια, ποιός φόβος καὶ ποιός τρόμος θὰ καταλάβῃ τότε αὐτοὺς ποὺ δὲν θὰ παραληφθοῦν ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους καὶ θὰ μείνουν κάτω στὴ γῆ;...Τί ψυχὴ θὰ τοὺς ἀπομείνῃ, ὅταν θὰ βλέπουν τοὺς μὲν θὰ σηκώνωνται στὰ σύννεφα τοὺς δὲ ν’ ἀφήνωνται στὴ γῆ; Δὲν θὰ εἶναι αὐτὸ χειρότερο ἀπὸ κάθε κόλασι; Ἀλλὰ καὶ ποιά χαρὰ καὶ ποιά τιμὴ γιὰ ὅσους θὰ παραληφθοῦν γιὰ νὰ προϋπαντήσουν τὸν Κριτή;

Μακάρι νὰ συνετιστοῦμε, ἀγαπητοί μου, καὶ νὰ μετανοήσουμε, γιὰ νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι. Καὶ κατὰ τὴν ὥρα ἐκείνη ὅλοι, νὰ βρεθοῦμε στὴν προϋπάντησι τοῦ Κυρίου, γιὰ νὰ εἴμαστε μαζί του αἰωνίως.

Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης